Κίνδυνος πολιτικής αστάθειας στην τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης. Τα βλέμματα ολόκληρης της Ευρώπης στραμμένα στην Ιταλία.
του Σπύρου Μουζακίτη
Η υπόσχεση του Ματέο Ρέντσι να παραιτηθεί σε περίπτωση που ηττηθεί στο δημοψήφισμα της Κυριακής έχει στρέψει τα βλέμματα ολόκληρης της Ευρώπης στην Ιταλία. Σε τέσσερις ημέρες, οι Ιταλοί θα κληθούν να αποφασίσουν εάν θα στηρίξουν τις συνταγματικές αλλαγές που προτείνει ο Ρέντσι ή εάν θα τις απορρίψουν.
Στην περίπτωση που το «όχι» επικρατήσει, τότε θα αποδειχθεί για μία ακόμη φορά ότι οι Ευρωπαίοι έχουν γυρίσει την πλάτη τους στις παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις. Εάν αντίθετα επικρατήσει το «ναι», τότε θα πρόκειται για έναν προσωπικό θρίαμβο του Ρέντσι.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός - που υπενθυμίζεται ότι δεν έχει εκλεγεί, όπως και οι δύο προκάτοχοί του Μάριο Μόντι και Ενρίκο Λέτα - εμφανίζεται αισιόδοξος για την έκβαση του δημοψηφίσματος, ωστόσο οι δημοσκοπήσεις που έχουν δει το φως της δημοσιότητας το τελευταίο διάστημα δεν συμφωνούν.
Κυβέρνηση τεχνοκρατών
Εάν οι Ιταλοί ψηφοφόροι καταψηφίσουν την πρόταση του Ρέντσι, τότε το πιθανότερο είναι ότι ο 41χρονος πολιτικός θα τηρήσει την υπόσχεσή του και θα παραιτηθεί από τη θέση του πρωθυπουργού. Τότε, ο Ιταλός πρόεδρος Σέρτζιο Ματαρέλα θα ξεκινήσει συνομιλίες με τα κόμματα και θα επιλέξει ένα πρόσωπο που θα αναλάβει καθήκοντα πρωθυπουργού, σε μία κυβέρνηση τεχνοκρατών. Στόχος της υπηρεσιακής κυβέρνησης θα είναι να «περάσει» τον προϋπολογισμό του 2017 αλλά και να ανακόψει τις χρηματιστηριακές απώλειες λόγω της επικράτησης του «όχι». Τα σενάρια για το ποιος θα αναλάβει υπηρεσιακός πρωθυπουργός έχουν «ανάψει» στην Ιταλία. Ο υπουργός Οικονομικών Πιέρ Κάρλο Παντοάν, ο υπουργός Πολιτισμού Ντάριο Φραντσεσκίνι αλλά και ο πρόεδρος της Γερουσίας Πιέτρο Γκράσο, είναι μόνο μερικά από τα ονόματα που έχουν ακουστεί.
Πρόωρες εκλογές
Σε περίπτωση ήττας του Ματέο Ρέντσι, είναι πολύ πιθανό στην Ιταλία να πραγματοποιηθούν πρόωρες εκλογές, ενδεχομένως στις αρχές του 2017. Μία νέα προσφυγή στις κάλπες είναι αυτό που επιθυμούν διακαώς οι λαϊκιστικές φωνές της χώρας, ιδίως το Κίνημα Πέντε Αστέρων αλλά και η Λέγκα του Βορρά, γνωστή για τις θέσεις της κατά του ευρώ αλλά και κατά των μεταναστών. Σε κάθε περίπτωση, αυτές οι εκλογές θα είναι απρόβλεπτες. Είτε θα επιτρέψουν στον Ρέντσι να επιστρέψει στον πρωθυπουργικό θώκο, είτε θα φέρουν στην εξουσία την κεντροδεξιά, είτε θα υπάρξει μια κυβέρνηση συνεργασίας με «μπροστάρηδες» τα στελέχη του κόμματος του Μπέπε Γκρίλο.
Θα τα… γυρίσει ο Ρέντσι;
Ένα ακόμη ενδεχόμενο, αν και για τους περισσότερους θεωρείται απίθανο, είναι ο Ματέο Ρέντσι να παραμείνει πρωθυπουργός ακόμη κι εάν δεν ηττηθεί στο δημοψήφισμα της 4ης Δεκεμβρίου. Εάν το «ναι» κερδίσει στο… νήμα το «όχι», τότε ενδέχεται ο πρόεδρος Σέρτζιο Ματαρέλα να ζητήσει από τον Ρέντσι να προχωρήσει ο ίδιος στη δημιουργία νέας κυβέρνησης.