Quantcast

Ο πιο κρίσιμος έλεγχος

Το σύνθημα «η τρόικα έρχεται με άγριες διαθέσεις» μάλλον αδικεί τις προθέσεις των ελεγκτών, όμως η πραγματικότητα είναι πως ένα χρόνο μετά, η εφαρμογή του προγράμματος είναι διάτρητη.
ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ: ΘΑΝΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
 
Tο σύνθημα «η τρόικα έρχεται με άγριες διαθέσεις» μάλλον αδικεί τις προθέσεις των ελεγκτών, όμως η πραγματικότητα είναι πως ένα χρόνο μετά, η εφαρμογή του προγράμματος είναι διάτρητη, «λόγω ατολμίας, συνδιαλλαγής με κοινωνικές ομάδες και επαγγελματικά συνδικάτα και διοικητικής αδυναμίας των κρατικών μηχανισμών», αναφέρουν πηγές της Κομισιόν που επισημαίνουν ότι η φράση αυτή ενδέχεται να βρεθεί αυτούσια στο κείμενο της αξιολόγησης.

Μέσα στο πολύ δύσκολο σκηνικό που δημιουργείται στην Ε.Ε. από τη στάση ορισμένων εταίρων η Κομισιόν βρίσκεται σε πολύ άσχημη θέση, προσπαθώντας αφενός να αποτυπώσει την πραγματικότητα, αφετέρου να υπερασπιστεί την Ελλάδα στις διάφορες συναντήσεις «τύπου Λουξεμβούργου».

«Πως θα προτείνουμε νέα χρηματοδότηση, χωρίς να παρουσιάσουμε αποτελέσματα;» αναφέρει πηγή της Κομισιόν και συμπληρώνει: «βοηθήστε μας για να σας βοηθήσουμε».

«Μεγάλη βοήθεια» θα ήταν στην επιχειρηματολογία της Κομισιόν η συναίνεση της ελληνικής κυβέρνησης να τοποθετηθούν περιουσιακά στοιχεία του δημοσίου ως collateral σε νέο δανεισμό. «Αυτό θα μείωνε το ρίσκο των δανειστών και θα στήριζε τη διατήρηση της θετικής αξιολόγησης από τους οίκους», αναφέρει κοινοτική πηγή. Μέχρι τότε, όμως, αυτό που προέχει είναι η εφαρμογή του παρόντος μνημονίου.

Πριν από περίπου έναν χρόνο, τρόικα, εταίροι, Βρυξέλλες και Βερολίνο πίστευαν πως το μεγαλύτερο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας ήταν η ανταγωνιστικότητα. Όλες σχεδόν οι επίσημες εκθέσεις των κοινοτικών οργανισμών ανέφεραν ότι «οι τιμές στην Ελλάδα αυξήθηκαν πέραν του κοινοτικού μέσου όρου λόγω των αυξήσεων στους μισθούς του δημοσίου τομέα που συμπαρέσυραν τον ιδιωτικό».
 
Η συνταγή για το πρώτο μέρος της θεραπείας ήταν εύκολη. Το κράτος είχε και τη διοικητική δυνατότητα και το σθένος να περιορίσει το ονομαστικό μισθολογικό κόστος, με την ανοχή του μεγαλύτερου μέρους της κοινωνίας. Σήμερα οι πολίτες στην συντριπτική τους πλειονότητα πιστεύουν ότι αυτή είναι η πεμπτουσία του «μνημονίου».

Όχι όμως και η τρόικα. Το δεύτερο κομμάτι της συνταγής ξεκινούσε από τη διαπίστωση ότι «οι μισθοί πιέζονται προς τα πάνω, από ένα στρεβλό σύστημα συλλογικών διαπραγματεύσεων». Η θεραπεία, οι επιχειρησιακές συμβάσεις, δεν είχαν την ίδια αποδοχή, όπως η περικοπή των μισθών. Το ίδιο συνέβη και με την υπόθεση του ελεύθερου ανταγωνισμού, αφού οι επαγγελματικές συντεχνίες αντέδρασαν στο άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, με έσχατη την άρνηση των δικηγόρων να μιλήσουν με τους εκπροσώπους των δανειστών της χώρας.

Τα παραπάνω σε συνδυασμό με τις στρεβλώσεις στην αγορά ενέργειας και την ελάχιστη απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων καταρράκωσαν το ΑΕΠ της χώρας, η κυβέρνηση προσπάθησε να καλύψει τις δομικές τρύπες με δημοσιονομικά μέτρα μιας χρήσης και τότε έντρομοι οι εκπρόσωποι της τρόικας διαπίστωσαν ποιο πραγματικά ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας: η υποχρηματοδότηση μέσω των φορολογικών εσόδων.

Αυτή είναι, όμως, η ειδικότητα του νέου, επί του εδάφους, επικεφαλής της αποστολής της Κομισιόν στην τρόικα. Ο Ματίας Μορς θα επικεντρώσει όχι στο πως θα μαζέψει το κράτος από τους γνωστούς αιμοδότες, αλλά από τη μεγάλη και διευρυμένη φοροδιαφυγή. Είναι κοινό μυστικό ότι συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες, αλλά και το μεγάλο κεφάλαιο υποφορολογείται στην Ελλάδα γιατί το κράτος δεν γνωρίζει κανένα αποτελεσματικό τρόπο να επιβληθεί.

Μέχρι, όμως, να αποδώσει το φορολογικό πλαίσιο που θα σχεδιασθεί από κοινού με τους ειδικούς το κράτος θα πρέπει να μειώσει κι άλλο τα έξοδά του. Συνεπώς, το κλείσιμο και οι συγχωνεύσεις στο δημόσιο τομέα είναι μονόδρομος, ακόμα και με περιστολή θέσεων εργασίας πολύ πέραν του 5 προς 1.

Μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πλαίσιο, αποκρατικοποιήσεις, οικονομικά στοιχεία νοσοκομείων και δήμων, αλλά και το επόμενο βήμα στο ασφαλιστικό θα βρεθούν στο μικροσκόπιο. Την Παρασκευή, μάλιστα, μαζί με τα πρώτα αποτελέσματα των ελέγχων στα χέρια του Σερβάας Ντερόουζε και του Μάρκο Μπούτι στις Βρυξέλλες θα βρίσκεται και το πακέτο των εαρινών οικονομικών προβλέψεων. Από το τι στοιχεία θα αποτυπωθούν για τα έτη 2011 και 2012 θα εξαρτηθούν πολλές από τις επόμενες αποφάσεις, που ωστόσο θα αργήσουν και δε θα πρέπει να αναμένονται στο Eurogroup της επόμενης Δευτέρας.

Σε δοκιμασία η οικονομία

Κρίσιμο κρας τεστ για τον δανεισμό της χώρας μας από τις αγορές αποτελεί η σημερινή Δημοπρασία Εντόκων Γραμματίων διάρκειας 26 εβδομάδων του Ελληνικού Δημοσίου, με στόχο της άντληση 1.25 δισ. ευρώ, μία μέρα μετά την υποβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τον διεθνή οίκο αξιολόγησης Standard & Poor’s και την σημερινή κρίσιμη επίσκεψη της τρόικας.

Σημειώνεται, μάλιστα, ότι στην αντίστοιχη προηγούμενη δημοπρασία το επιτόκιο είχε διαμορφωθεί στο 4,80% από 4,75%. Ειδικότερα, η Standard & Poor’s υποβάθμισε χθες την μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα της ελληνικής οικονομίας από «ΒΒ-» σε «Β» και την βραχυπρόθεσμη πιστοληπτική αξιολόγηση σε «C» από «B», ενώ διατηρεί τη χώρα σε CreditWatch με αρνητικές επιπτώσεις.

Σύμφωνα με το Reuters, o οίκος ανέφερε ότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος η Ελλάδα να κάνει βήματα για να αναδιαρθρώσει το ιδιωτικό χρέος και πρόσθεσε ότι μπορεί να χρειαστεί μία μείωση 50% ή και παραπάνω, προκειμένου να γίνει το ελληνικό χρέος βιώσιμο. Την ίδια στιγμή, «καμπανάκι» έκρουσαν τόσο ο οίκος Fitch όσο και ο οίκος αξιολόγησης Moody's.

Άμεση ήταν η αντίδραση του υπουργείου Οικονομικών, το οποίο σε ανακοίνωσή του τόνισε ότι «η αξιολόγηση από τον οίκο Standard & Poor’s έρχεται σε μία περίοδο που δεν έχει προστεθεί καμία πληροφορία και καμία απόφαση που να επιδεινώνει την κατάσταση της Ελλάδας σε σχέση με την προηγούμενη αξιολόγηση του οίκου που είχε λάβει χώρα ένα μήνα πριν. Οι αποφάσεις των οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης πρέπει να βασίζονται πάνω σε στοιχεία, αποφάσεις και πραγματική αξιολόγηση ως προς τα ουσιαστικά δεδομένα κάθε οικονομίας. Η εγκυρότητα τους τίθεται σε αμφισβήτηση, όταν βασίζεται σε στοιχεία πέρα από αυτά».

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΙΣΤΟΥΛΙΑ