Επιστήμονες, χρησιμοποιώντας την ψηφιακή τεχνολογία, αποκαλύπτουν τι κρύβεται στην Ανταρκτική.
Μπορεί ο χειρότερος εφιάλτης για το παγκόσμιο κλίμα να εξελιχθεί σε εργαλείο πρόληψης και αντιμετώπισης της υπερθέρμανσης της Γης; Κι όμως, Βρετανοί και Αμερικανοί επιστήμονες υποστηρίζουν πως το ολοκληρωτικό, αλλά ευτυχώς μόνο ψηφιακό, ξεπάγωμα της Ανταρκτικής μπορεί να χρησιμεύσει στον εντοπισμό των πιο ευαίσθητων σημείων της «λευκής ηπείρου», καθώς επίσης και σε ακριβείς εκτιμήσεις για τις μεταβολές που υφίσταται ο κολοσσιαίος παγωμένος όγκος που λειτουργεί ως θερμοστάτης για το πλανητικό κλίμα!
Για πρώτη φορά στην ιστορία η ανθρωπότητα έχει την ευκαιρία να διαπιστώσει τι κρύβεται κάτω από το πυκνό στρώμα πάγου που καλύπτει την Ανταρκτική. Η Βρετανική Ερευνητική Ομάδα της Ανταρκτικής, σε συνεργασία με την Αμερικανική Γεωφυσική Ενωση, δημοσιοποίησε χάρτες που απεικονίζουν την παγωμένη ήπειρο δίχως ίχνος πάγου. Το αποτέλεσμα είναι εκπληκτικό, καθώς οι επιστήμονες ανακάλυψαν έναν εντελώς καινούργιο κόσμο, γεμάτο επιβλητικές οροσειρές, μαγευτικά οροπέδια, λίμνες ασύλληπτου μεγέθους, απέραντες ερήμους, ακόμη και ηφαίστεια που παραμένουν ενεργά. Είναι η πρώτη φορά που ο Νότιος Πόλος αποκαλύπτει την πραγματική του εικόνα, μετά από συνολικά... 117 εκατομμύρια χρόνια, όταν διαχωρίστηκε από την αφρικανική ήπειρο και άρχισε σταδιακά να παγώνει.
«Είναι σαν να γδύσαμε μια ολόκληρη ήπειρο και να της βγάλαμε ακτινογραφία», λέει χαριτολογώντας ο Χάμις Πρίτσαρντ, μέλος της Βρετανικής Ερευνητικής Ομάδας της Ανταρκτικής. «Σχεδόν σε όλα τα σημεία, μπορείς να δεις ξεκάθαρα τα φαράγγια, τις κοιλάδες και τις βουνοκορφές, σαν να επρόκειτο για οποιοδήποτε άλλο σημείο του κόσμου», προσθέτει ο Βρετανός επιστήμονας.
Αποκάλυψη
Η Ανταρκτική είναι η τέταρτη μεγαλύτερη ήπειρος του πλανήτη, μετά την Ασία, την Αμερική και την Αφρική. Μέχρι σήμερα, ωστόσο, ουδείς είχε καταφέρει να διαπιστώσει με βεβαιότητα τι υπάρχει κάτω από το παγωμένο, κατάλευκο «πέπλο» της, το οποίο, στο μέγιστο σημείο του, φτάνει μέχρι και τα 3 χιλιόμετρα σε πάχος!
Ορισμένα από τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά της θα μπορούσαν να συγκαταλέγονται στα σπουδαιότερα αξιοθέατα του κόσμου. Οι βουνοκορφές της οροσειράς Γκαμπούρτσεφ υψώνονται 5.000 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, η λίμνη Βοστόκ έχει έκταση μεγαλύτερη των 16.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, δηλαδή είναι περίπου διπλάσια της Κρήτης, ενώ οι δαντελωτές διακλαδώσεις του παγωμένου ποταμού Ονιξ παραπέμπουν σε έργο τέχνης γιγαντιαίων διαστάσεων.
Η αποκάλυψη της Ανταρκτικής έκανε τους επιστήμονες να αισθάνονται σαν σύγχρονοι εξερευνητές. Παρ’ όλα αυτά, η αποτύπωση του εντυπωσιακού γεωγραφικού αναγλύφου της προέκυψε σχεδόν τυχαία. Στην πραγματικότητα, κεντρικός στόχος του αμερικανοβρετανικού εγχειρήματος δεν ήταν άλλος από την εκτίμηση του παγωμένου όγκου της ηπείρου. Με αυτόν τον τρόπο, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι μπορούν να δημιουργήσουν ένα είδος «μετρητή» των αλλαγών που υφίσταται η Ανταρκτική, λόγω της μεταβολής του παγκόσμιου κλίματος.
«Το πυκνό στρώμα πάγου της ενισχύεται διαρκώς από σφοδρές χιονοπτώσεις. Ετσι, δημιουργούνται νέοι παγωμένοι όγκοι που σιγά σιγά κατηφορίζουν προς τους ωκεανούς, όπου είτε σχηματίζουν παγόβουνα είτε λιώνουν», λέει ο Χ. Πρίτσαρντ, εξηγώντας πως ουδέποτε στο παρελθόν μπορούσε κανείς να υπολογίσει το ποσοστό τήξης των πάγων στην ηπειρωτική Ανταρκτική. «Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι λιώνουν οι πάγοι που βρίσκονται στις ακτές της ηπείρου, αλλά και τη Νότια Παγωμένη Θάλασσα. Με τον υπολογισμό του πάγου της ανταρκτικής ενδοχώρας θα μπορέσουμε να μάθουμε αν η διαδικασία της τήξης ή οποιεσδήποτε άλλες μεταβολές συντελούνται και μακριά από τις ακτές».
Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΝΤΗ