Με κοντέινερ

«Ο πρόσφατος νόμος Ραγκούση έχει ειδική διάταξη, που προβλέπει τη διακίνηση απορριμμάτων μεταξύ των νησιών. Είμαστε σε διαδικασία σύνταξης του σχεδιασμού, ο οποίος προβλέπει την εξυπηρέτηση μιας συστάδας νησιών από ένα κεντρικό νησί όπου λειτουργεί ΧΥΤΑ», δηλώνει ο αντιπεριφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου Τζώρτζης Μακρυωνίτης, προσθέτοντας ότι οι μεταφορές απορριμμάτων θα μπορούσαν να γίνονται και με επιβατικά πλοία. «Υπάρχουν ειδικά κοντέινερ που συμπιέζουν τα σκουπίδια, κάνοντάς τα ασφαλή για μεταφορά. Θα πρέπει να υπάρξουν αυστηρές προδιαγραφές, για να μην έχουμε πρόβλημα στο περιβάλλον και τη δημόσια υγεία. Ο κόσμος πρέπει να γνωρίζει ότι αυτή η λύση είναι προσωρινή», καταλήγει ο Τζ. Μακρυωνίτης.

Η βιασύνη που υπάρχει για το κλείσιμο όλων των χωματερών έχει ήδη αναγκάσει κάποιες δημοτικές Αρχές να αναζητήσουν... ακτοπλοϊκό εισιτήριο για τα σκουπίδια τους. Ο ΧΥΤΑ Σύρου έχει δεχθεί σχετικό αίτημα από τον δήμο της Τήνου, το οποίο απορρίφθηκε, ο δήμος Ζακύνθου προσανατολίζεται στον ΧΥΤΑ της Κεφαλονιάς, ενώ ο δήμος Ανδρου έχει ήδη στείλει αρκετούς τόνους απορριμμάτων στον ΧΥΤΑ της Φυλής! «Από τον Σεπτέμβριο μέχρι και τον Δεκέμβριο, οπότε η επιβατική κίνηση είναι μειωμένη, στείλαμε με ιδιώτες μεταφορείς κάποια σκουπίδια που κατέληξαν στην Αττική», λέει ο δήμαρχος Ανδρου Γιάννης Γλυνός, που επισημαίνει ότι προτίθεται να θέσει το νησί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω των σκουπιδιών: «Η κατάσταση είναι πραγματικά εκτός ελέγχου! Σκέφτομαι να κηρύξω το νησί σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης για να προμηθευτούμε μηχανήματα δεματοποίησης απορριμμάτων, τα οποία λύνουν προσωρινά το πρόβλημα».

Τελεσίγραφο

Σε παρόμοιο αδιέξοδο βρίσκεται και ο δήμος Ζακύνθου, που την προηγούμενη εβδομάδα έλαβε τελεσίγραφο από την Ευρωπαία επίτροπο Περιβάλλοντος Γιάνεζ Ποτότσνικ για το κλείσιμο του προβληματικού ΧΥΤΑ Σκοπού, ο οποίος απειλεί με ρύπανση τον βασικό τόπο αναπαραγωγής της χελώνας Καρέτα καρέτα, δηλαδή το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο του νησιού. «Τα χέρια μας είναι δεμένα. Δεν ξέρω αν πραγματικά συμφέρει, τελικά, να αρχίσω να πληρώνω πρόστιμα στην Ε.Ε. ή να μισθώσω πλοία για να μεταφέρουν τα σκουπίδια μας στην Κεφαλονιά», τονίζει ο δήμαρχος Ζακύνθου Στέλιος Μποζίκης.

«Ξεφυτρώνουν παντού νέες χωματερές»

«Μας έρχονται συνεχώς νέες αναφορές για μικρές απορρίψεις σκουπιδιών σε διάφορα σημεία της χώρας. Αυτές οι νέες χωματερές που ξεφυτρώνουν δεν μπορούν να μη συνδέονται με τη μεταφορά σκουπιδιών, από την οποία κάποιοι θησαυρίζουν χωρίς να ελέγχονται», δηλώνει ο πρόεδρος της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης Φίλιππος Κυρκίτσος, ο οποίος δεν διστάζει να χαρακτηρίσει «ολέθριο σφάλμα» τον σχεδιασμό για μεταφορά απορριμμάτων από νησί σε νησί. «Αν γίνει και αυτό, θα μιλάμε για το αποκορύφωμα της ανικανότητας που χαρακτηρίζει τη διαχείριση των απορριμμάτων στην Ελλάδα εδώ και χρόνια.

Ειδικά τα ελληνικά νησιά είναι ιδανικά για την εφαρμογή ορθολογικών συστημάτων, που βασίζονται σε λίγα μηχανήματα, όπως θρυμματιστές κλαδεμάτων, δεματοποιητές και μαγνήτες για τον διαχωρισμό των μετάλλων. Αντιθέτως, η μεταφορά με πλοία θα είναι μια πανάκριβη λύση, που στην ουσία δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα», επισημαίνει ο Φ. Κυρκίτσος. «Η τραγική πρακτική της μεταφοράς απορριμμάτων από τον ένα νομό στον άλλον τείνει, δυστυχώς, να μετατραπεί σε καθεστώς. Εκτός από το οικονομικό ζήτημα, προκύπτουν τεράστιοι κίνδυνοι για το περιβάλλον καθώς, πολλές φορές, στις συμφωνίες που συνάπτονται από τους δήμους με τους ιδιοκτήτες των φορτηγών, δεν γίνεται αναφορά στον τελικό χώρο διάθεσης των απορριμμάτων. Ετσι, έχουμε το φαινόμενο της εμφάνισης μικρών χωματερών σε χαντάκια και παλιά λατομία», επισημαίνει ο υπεύθυνος Εκστρατειών της Greenpeace Δημήτρης Ιμπραήμ.

Από την Καλαμάτα στο Αγρίνιο!

Μπορεί οι μαζικές μεταφορές σκουπιδιών από θαλάσσης να βρίσκονται ακόμα στο στάδιο του σχεδιασμού, στην ηπειρωτική Ελλάδα όμως ο «τουρισμός» των σκουπιδιών διεξάγεται ήδη εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο. Στην Καλαμάτα, τα σκουπίδια φορτώνονται σε ιδιωτικές νταλίκες, οι οποίες διανύουν μια απόσταση μεγαλύτερη των 350 χιλιομέτρων, για να απορριφθούν τελικά στον ΧΥΤΑ Στράτου Αιτωλοακαρνανίας. «Είναι σίγουρα μια ακριβή επιλογή, είναι όμως η μοναδική που έχουμε αυτήν τη στιγμή. Μετά από διαγωνισμούς, έχουμε καταφέρει να ρίξουμε την τιμή περίπου στα 70 ευρώ τον τόνο», δηλώνει ο διευθυντής του Τομέα Καθαριότητας του δήμου Καλαμάτας Γιάννης Παπαδόπουλος.

Χαλκιδική

Με τον ίδιο τρόπο επιβαρύνεται οικονομικά και ο δήμος Αριστοτέλη Χαλκιδικής. Ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε τη διάθεση των απορριμμάτων του στον γειτονικό ΧΥΤΑ Πολυγύρου. Αυτό, ωστόσο, δεν κατέστη εφικτό, ύστερα από τα ασφαλιστικά μέτρα που κατέθεσε η πρώην δημοτική Αρχή της πρωτεύουσας της Χαλκιδικής, κι έτσι τα σκουπίδια του Αριστοτέλη διανύουν μια απόσταση 6 ωρών για να απορριφθούν στον ΧΥΤΑ Μαυροράχης στη Θεσσαλονίκη. «Εχουμε εξαναγκαστεί σε αυτήν την απαράδεκτη διαδικασία. Μόνο για τα μεταφορικά πληρώνουμε 50.000 ευρώ κάθε μήνα, ενώ αν δεν διορθωθεί αυτή η κατάσταση, ο δήμος μας θα επιβαρυνθεί με 1,1 εκατομμύριο ευρώ μέσα σε έναν χρόνο», λέει ο δήμαρχος Αριστοτέλη, Χρήστος Πάχτας.

Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών, μέχρι και τον περασμένο Νοέμβριο λειτουργούσαν συνολικά 82 χωματερές σε ολόκληρη τη χώρα, με την Πελοπόννησο να κρατά τα πρωτεία με 27 ανοικτές χωματερές και την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου να ακολουθεί με 18.

Διαχειριστικά σχέδια

Νέα διαχειριστικά σχέδια για τη διαχείριση των απορριμμάτων έχουν εκπονηθεί ή εκπονούνται σε όλες ανεξαιρέτως τις περιφέρειες της χώρας, προβλέποντας τη χωροθέτηση χώρων υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) και εργοστάσια μηχανικής διαλογής των σκουπιδιών σε ανακυκλώσιμα και βιοαποικοδομήσιμα. Η υλοποίηση, όμως, των νέων έργων δεν προβλέπεται πριν από την πάροδο τουλάχιστον μιας διετίας. Εντός αυτού του χρονικού διαστήματος, το φάσμα του οικονομικού κραχ εξαιτίας των απορριμμάτων είναι ορατό για δεκάδες δήμους της χώρας, οι οποίοι είτε θα επιβαρυνθούν με πρόστιμα για τη διατήρηση ενεργών χωματερών, είτε θα συνεχίσουν να πληρώνουν εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ κάθε χρόνο για τη μεταφορά των απορριμμάτων τους. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, δεν είναι λίγοι αυτοί που προσανατολίζονται να επιμείνουν στον... παραδοσιακό τρόπο διαχείρισης απορριμμάτων της Ελλάδας.

«Στον δήμο μου υπάρχουν ανοικτές χωματερές και μέχρι νεωτέρας τα σκουπίδια μας θα συνεχίσουν να πηγαίνουν εκεί. Οταν αναζήτησα εναλλακτική λύση, οι εταιρείες μεταφορών μού ζήτησαν 150 ευρώ για κάθε τόνο σκουπιδιών, χωρίς βέβαια να μου δηλώνουν σε ποιον ΧΥΤΑ θα τα πάνε», αναφέρει χαρακτηριστικά ο δήμαρχος Μεγαλόπολης Ανδρέας Μπούρας.

41.000 «ορφανοί» τόνοι απορριμμάτων σε Αττική και Θεσσαλονίκη!

Ολόκληρο τον εθνικό σχεδιασμό για τη διαχείριση των απορριμμάτων απειλεί να τινάξει στον αέρα ο «τουρισμός» των σκουπιδιών, καθώς μειώνει δραματικά τον χρόνο ζωής των χώρων υγειονομικής ταφής απορριμμάτων που βρίσκονται σήμερα σε λειτουργία. Αν και οι κατά τόπους ΧΥΤΑ είχαν σχεδιαστεί για να εξυπηρετούν πολύ συγκεκριμένες δημοτικές ενότητες, σήμερα καλούνται να ανταποκριθούν στα καραβάνια των ιδιωτικών φορτηγών που μεταφέρουν απορρίμματα από κάθε γωνιά της χώρας. Στην Αττική, ο κανονισμός του ΧΥΤΑ Φυλής προβλέπει την αποδοχή απορριμμάτων μόνο από δήμους της περιφέρειας. Παρ’ όλα αυτά, οι εργαζόμενοι δηλώνουν ότι τα ιδιωτικά φορτηγά απορρίπτουν εκεί περισσότερους από 30.000 τόνους απορριμμάτων κάθε χρόνο! «Είναι παράνομο να έρχονται στη Φυλή σκουπίδια από οποιονδήποτε άλλον δήμο εκτός Αττικής. Δυστυχώς, όμως, κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει από πού προέρχονται όλα αυτά τα φορτηγά με τα αστικά απορρίμματα. Οι 30.000 τόνοι των επιπλέον σκουπιδιών που μας φέρνουν κάθε χρόνο μπορεί να φαίνονται λίγοι μπροστά στα εκατομμύρια τόνους απορριμμάτων της Αθήνας, σίγουρα όμως συμβάλλουν στον κορεσμό της Φυλής, η οποία θα αντέξει μόνο για ακόμη δύο χρόνια», λέει ο πρόεδρος των εργαζομένων στον ΧΥΤΑ Φυλής Γιάννης Ζαχαρόπουλος.

Το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται και στον δεύτερο μεγαλύτερο ΧΥΤΑ της χώρας, στη Μαυροράχη Θεσσαλονίκης. «Οι νταλίκες μάς φέρνουν τουλάχιστον 30 τόνους την ημέρα. Πρόκειται για μια ποσότητα που φτάνει τους 11.000 τόνους τον χρόνο», τονίζει ο πρόεδρος των εργαζομένων στον ΧΥΤΑ Μαυροράχης Κώστας Ζέρβας.

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΝΤΗ