Quantcast

Εθνικός Δρυμός μόνο στα χαρτιά

Το σπάνιο δάσος του Λαυρίου, αν και έχει χαρακτηριστεί «ανοικτό μουσείο της φύσης», κινδυνεύει από τις πυρκαγιές και την αδιαφορία του κράτους.

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΝΤΗ

Συναγερμό για τη διάσωση του Εθνικού Δρυμού Λαυρίου, ο οποίος δεν επλήγη καθαρά από τύχη κατά τη μεγάλη πυρκαγιά της περασμένης εβδομάδας στη νότια Αττική, κρούουν οι επιστήμονες. Πρόκειται για μία από τις πιο ανεξερεύνητες φυσικές περιοχές της χώρας μας, καθώς είναι ο μοναδικός εθνικός δρυμός στην Ελλάδα για τον οποίο δεν έχει συσταθεί φορέας διαχείρισης και προστασίας. Σύμφωνα με τις επίσημες εκτιμήσεις του Πυροσβεστικού Σώματος, η φωτιά που ξέσπασε από ανθρώπινη αμέλεια, το Σάββατο 16 Ιουνίου, κατέκαψε περισσότερα από 20.000 στρέμματα δασικής και θαμνώδους έκτασης, καταστρέφοντας παράλληλα εννέα κατοικίες.

Αν και τις ημέρες μετά την πυρκαγιά το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε στις ζημιές που υπέστησαν οι περιουσίες των κατοίκων της περιοχής, δασολόγοι και βιολόγοι ανησυχούν ήδη για το ανύπαρκτο πλαίσιο προστασίας του μοναδικής περιβαλλοντικής σημασίας δάσους που γειτνιάζει με την πληγείσα περιοχή. Το δάσος, που βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της Λαυρεωτικής, έχει χαρακτηριστεί εθνικός δρυμός από το 1974, καθώς φιλοξενεί δεκάδες σπάνια είδη φυτών, πολλά από τα οποία δεν συναντώνται πουθενά αλλού στον κόσμο. Σχεδόν τέσσερις δεκαετίες μετά, η πολιτεία δεν έχει λάβει καμία μέριμνα όχι μόνο για την προστασία του οικολογικά ανεκτίμητου δάσους, αλλά ούτε και για την καταγραφή των ειδών χλωρίδας και πανίδας που βρίσκουν καταφύγιο εκεί. Αποτέλεσμα; Το δάσος έχει ήδη υποστεί μεγάλες ζημιές από την οικοδόμηση αυθαιρέτων, ενώ λόγω της ανύπαρκτης φύλαξής του θεωρείται πόλος έλξης για τους παράνομους κυνηγούς.

«Φυσικό μουσείο»

Η πυρκαγιά της περασμένης εβδομάδας ήταν η τρίτη μεγάλη των τελευταίων τριών δεκαετιών, καθώς η ίδια περιοχή είχε καεί ξανά το 1985 και το 2000. Οι επιστήμονες αισθάνονται ανακούφιση που και αυτήν τη φορά ο άνεμος δεν έσπρωξε τις φλόγες στον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού Λαυρίου, προειδοποιούν όμως πως την επόμενη φορά το σπάνιο δάσος δεν θα είναι τόσο τυχερό.

«Ουσιαστικά, από τη φωτιά του περασμένου Σαββατοκύριακου έχει επηρεαστεί ολόκληρη η δυτική πλευρά της Λαυρεωτικής, από τα όρια του εθνικού δρυμού μέχρι τις παράκτιες περιοχές. Ευτυχώς, και αυτήν τη φορά το κομμάτι του δάσους με τη μεγάλη οικολογική αξία έμεινε ανέγγιχτο από τις φλόγες», δηλώνει ο Δημήτρης Καζάνης, διδάκτωρ Οικολογίας και Ταξινομικής του τμήματος Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και μέλος του πρώτου επιστημονικού κλιμακίου που επισκέφτηκε την πληγείσα περιοχή την περασμένη Δευτέρα, μία μόλις ημέρα μετά την κατάσβεση της πυρκαγιάς.

Τις επόμενες εβδομάδες το τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών θα προχωρήσει σε εκτεταμένες έρευνες στην περιοχή, ώστε να διαπιστωθεί εάν υπάρχει ανάγκη για τη διοργάνωση δενδροφυτεύσεων. Οπως επισημαίνεται όμως, αντίστοιχες έρευνες απαιτούνται επιτέλους και για την απογραφή της σπάνιας φυτικής ζωής του Εθνικού Δρυμού Λαυρίου, ο οποίος, λόγω του φυσικού του πλούτου, αποκαλείται από τους επιστήμονες «ανοιχτό μουσείο της φύσης».

«Υπάρχει έλλειμμα επιστημονικής γνώσης για τον Εθνικό Δρυμό Λαυρίου. Μόλις πριν από δύο χρόνια ανακαλύφθηκε ένα νέο είδος άγριας ορχιδέας, ενώ παλαιότερα είχαμε τον εντοπισμό δύο ειδών αγριομαργαρίτας. Πρόκειται για είδη που δεν υπάρχουν πουθενά αλλού στον κόσμο», λέει ο Δ. Καζάνης, προσθέτοντας πως ο δρυμός έχει ήδη υποστεί μεγάλες καταστροφές. «Το δάσος είναι γεμάτο από αυθαίρετα, ενώ δυστυχώς αποτελεί μαγνήτη για πολλούς λαθροθήρες, επειδή ακριβώς δεν φυλάσσεται καθόλου. Γενικά, ολόκληρη η Λαυρεωτική είναι ένας από τους σημαντικότερους σταθμούς αποδημητικών πτηνών στη χώρα μας», καταλήγει ο διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών.