Quantcast

«Χρυσό» στην ποιότητα ζωής

Η Κοπεγχάγη ανακηρύχθηκε επάξια Πράσινη Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2014.
ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΧΑΪΝΗ

ΓΙΑ ΟΠΟΙΟΝ έχει επισκεφθεί την Κοπεγχάγη, η είδηση δεν προκαλεί εντύπωση: Η πόλη επελέγη ως Ευρωπαϊκή Πράσινη Πρωτεύουσα για το 2014. Η καλή της ρυμοτομία, το πρωτοποριακό σύστημα μεταφορών και ειδικά η προτεραιότητα που δίνει στο ποδήλατο ήταν τα βασικά «ατού» που την οδήγησαν στην επιτυχία.

«Εχουμε πολλά να μάθουμε από τις προσπάθειες της Κοπεγχάγης να βελτιώσει το περιβάλλον της και την ποιότητα ζωής των κατοίκων της», επεσήμανε ο Ευρωπαίος επίτροπος για το Περιβάλλον Γιάνες Ποτότσνικ, τονίζοντας τις δυνατότητες που παρέχει -μεταξύ άλλων- η πόλη για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Κλιματικά ουδέτερη

Ο φάκελος που κατέθεσε η πρωτεύουσα της Δανίας φαίνεται ότι κάλυψε με το παραπάνω τις προσδοκίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στο πλαίσιο της οποίας διοργανώνεται ο διαγωνισμός. Οι άλλες δύο υποψήφιες «πράσινες» πόλεις, η Φρανκφούρτη και το Μπρίστολ, έφτασαν μεν στον τελικό, αλλά δεν μπόρεσαν να τη συναγωνιστούν.

Από τις δράσεις που έχει δρομολογήσει η πόλη ξεχωρίζουν το ότι μέχρι το 2015 το 50% των κατοίκων της θα χρησιμοποιούν το ποδήλατο για τις μετακινήσεις τους (το 2010 το 35% πήγαινε ήδη με ποδήλατο στη δουλειά ή το σχολείο), αλλά και οι φιλόδοξες προσπάθειές της να γίνει ανθρακικά ουδέτερη μέχρι το 2025. Σύμφωνα με το σχέδιο, το 75% των μειώσεων στις εκπομπές CO2 θα επιτευχθεί με ριζικές αλλαγές στο σύστημα παραγωγής ενέργειας της πόλης, κυρίως με την αύξηση της διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο σύστημα τηλεθέρμανσης. Το 2009 η πόλη έθεσε ως στόχο τη μείωση των εκπομπών ρύπων κατά 20% έως το 2015. Το πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση έγινε το 2010, με τη μετάβαση από τον λιγνίτη στη βιομάζα.

Το όνειρο κάθε ποδηλάτη

Για να καταφέρει η Κοπεγχάγη να μεταμορφώσει τους μισούς τουλάχιστον κατοίκους της σε φανατικούς ποδηλάτες, εφαρμόζει ειδικό πρόγραμμα που λειτουργεί συνδυαστικά και με τα υπόλοιπα μέσα μεταφοράς. Ο γενικός στόχος είναι το αυτοκίνητο να περιοριστεί στο 1/3 των μετακινήσεων, το 1/3 να γίνεται με τη δημόσια συγκοινωνία και το εναπομείναν 1/3 με ποδήλατο. Στο τελευταίο μέσο, μάλιστα, έχουν επενδυθεί από το 2006 περισσότερα από 67 εκατ. ευρώ, για την κατασκευή ποδηλατόδρομων, γεφυρών, αλλά και ειδικών διαδρομών στις κεντρικές οδικές αρτηρίες. Αντίστοιχα, τα τελευταία 10 χρόνια έχει εφαρμοστεί με επιτυχία σχέδιο για την προώθηση και την ενίσχυση των μέσων μαζικής μεταφοράς, των λεωφορείων, του μετρό και των τοπικών τρένων, γεγονός που έχει συμβάλει δραστικά στη μείωση της κίνησης στους δρόμους, αλλά και των εκπομπών CO2. Το μόνο που εκκρεμεί είναι η επιβολή «διοδίων» στα ιδιωτικής χρήσης οχήματα κατά τις ώρες αιχμής.

Πράσινο παντού

Οι περισσότεροι πράσινοι χώροι της Κοπεγχάγης, συνολικά 22.260 στρέμματα (στα οποία συμπεριλαμβάνονται λίμνες και άλλοι υδάτινοι χώροι), το 25% δηλαδή της έκτασής της, είναι προσβάσιμοι στο κοινό. Η πόλη έχει 14,7 χιλ. παραλίες ανοιχτές στο κοινό, ενώ υπολογίζεται ότι σε κάθε κάτοικό της αντιστοιχούν σήμερα 42,4 τ.μ. πρασίνου.

Το 2007 η πόλη υιοθέτησε το πρόγραμμα «Οικο-μητρόπολη» που είχε στόχο την ευκολότερη πρόσβαση των πολιτών στους χώρους πρασίνου. Ελαβε, επίσης, σειρά μέτρων για να εξασφαλίσει ακόμη περισσότερα πάρκα και στο μέλλον, ενώ προωθεί τη δημιουργία, μέχρι το 2015, 14 «πάρκων τσέπης» (κάτω των 5.000 τ.μ.) και τη φύτευση 3.000 νέων δέντρων, με προοπτική έως το 2025 να έχουν φυτευτεί επιπλέον 100.000.

Ανακύκλωση σκουπιδιών

Αν και στη Δανία η ρίψη οργανικών αποβλήτων στις χωματερές έχει απαγορευτεί από το 1997, η Κοπεγχάγη εγκατέλειψε την πρακτική αυτή ήδη από το 1990. Συνολικά μόλις το 1,8% (15.153 τόνοι) των σκουπιδιών που παράγει η πόλη (κυρίως αδρανή υλικά) καταλήγουν στους ΧΥΤΑ. Το 60% των σκουπιδιών ανακυκλώνεται από το 2009. Το 27% των απορριμμάτων που συλλέγονται από τα νοικοκυριά ανακυκλώνεται και το 71% αποστέλλεται για καύση και ενεργειακή αξιοποίηση. Το σχέδιο διαχείρισης των απορριμμάτων «Περισσότερη Πρόληψη και Επαναχρησιμοποίηση» προβλέπει μέσα στο 2012 την ανακύκλωση 11.910 τόνων αστικών αποβλήτων. Τέλος, στο επόμενο διάστημα η δημοτική Αρχή θα επικεντρωθεί στο πλαστικό, με απώτερο σκοπό να μη περιλαμβάνεται στα υλικά που καταλήγουν στον αποτεφρωτήρα, ώστε να αποφευχθεί η εκπομπή ρύπων κατά την καύση.