Παγκόσμιος σάλος από τις αποκαλύψεις που μιλούν για μαζικές παρακολουθήσεις από τις ΗΠΑ. Πολιτικό άσυλο στη Ρωσία ζήτησε ο Σνόουντεν. Πρώτη του δημόσια τοποθέτηση από τη Μόσχα με «πυρά» σε Ομπάμα.
Παγκόσμιο σάλο έχουν προκαλέσει οι αποκαλύψεις που κάνουν λόγο για μαζικές παρακολουθήσεις θεσμών της ΕΕ, κρατών-μελών και πολιτών των χωρών τους, έπειτα από την δημοσιοποίηση στοιχείων για τις υποκλοπές που έκαναν οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ, με τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες να ζητούν από την Ουάσινγκτον να δώσει εξηγήσεις. Στον «αέρα» οι διαπραγματεύσεις για τη δημιουργία διατλαντικής ζώνης ελεύθερου εμπορίου.
Πρώτη δημόσια τοποθέτηση Σνόουντεν
Το ρήγμα μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης βάθυνε όταν αποκαλύφθηκε ότι η αμερικανική υπηρεσία εθνικής ασφάλειας κατασκόπευε 38 πρεσβείες και διπλωματικές αποστολές στην Ουάσινγκτον και στα Ηνωμένα Έθνη, ανάμεσά τους και εκείνες της Ελλάδας.
Πούτιν: Δεν παραδίδω κανέναν
Ο Ομπάμα διαβεβαίωσε ότι οι Ευρωπαίοι είναι από τους πιο στενούς συμμάχους της Αμερικής, ωστόσο πρόσθεσε ότι δουλειά των μυστικών υπηρεσιών σε ολόκληρο τον κόσμο είναι να παρακολουθούν: «Σας εγγυώμαι ότι υπάρχουν άνθρωποι στην Ευρώπη που ενδιαφέρονται αν όχι για το τι τρώω, τουλάχιστον για όσα θέλω να πω στους ηγέτες που θα δω. Έτσι λειτουργούν οι μυστικές υπηρεσίες». Μάλιστα, από την Αφρική όπου πραγματοποιεί αυτές τις ημέρες περιοδεία, σημείωσε ότι «αν θέλω να μάθω τι σκέφτεται η Καγκελάριος Μέρκελ, θα της τηλεφωνήσω. Αν θέλω να μάθω τι σκέφτεται ο πρόεδρος Ολάντ, θα του τηλεφωνήσω».
Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Ομπάμα ενδέχεται τις επόμενες ημέρες να επικοινωνήσει με Ευρωπαίους ηγέτες, όπως την Άνγκελα Μέρκελ, τον Φρανσουά Ολάντ αλλά και τον Ντέιβιντ Κάμερον, προκειμένου να δώσει εξηγήσεις, ενώ έχει καταστήσει σαφές ότι όταν ολοκληρωθεί η έρευνα, θα δώσει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες στους συμμάχους του.
Ωστόσο, οι αντιδράσεις από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις σχετικά με το πρόγραμμα παρακολουθήσεων το οποίο έφερε στο «φως» ο Έντουαρντ Σνόουντεν, είναι οργισμένες:
Τζόρτζιο Ναπολιτάνο (πρόεδρος Ιταλίας): «Φυσικά και είναι ένα ακανθώδες ζήτημα, που απαιτεί ικανοποιητικές απαντήσεις».
Φρανσουά Ολάντ (πρόεδρος Γαλλίας): «Δεν μπορούμε να δεχθούμε τέτοια συμπεριφορά μεταξύ εταίρων και συμμάχων. Θα πρέπει να μπει ένα τέλος σύντομα, άμεσα θα έλεγα. Διαπραγματεύσεις και συναλλαγές σε κάθε τομέα θα έχουμε μόνο όταν η Γαλλία έχει αυτές τις εγγυήσεις».
Στέφεν Ζάιμπερτ (εκπρόσωπος Καγκελαρίας): «Πρέπει να δηλώσουμε σαφώς ότι είναι απαράδεκτο να κρυφακούς φίλους. Δεν επιτρέπεται. Δεν είμαστε πλέον στον Ψυχρό Πόλεμο».
Μάρτιν Σουλτς (Πρόεδρος Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου): «Σοκάρει όταν οι ΗΠΑ παίρνουν μέτρα εναντίον των πιο σημαντικών και στενών συμμάχων τους, συγκρίσιμα με μέτρα που έπαιρνε η KGB, οι μυστικές υπηρεσίες της Σοβιετικής Ένωσης».
Και το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε ότι η χώρα μας θα ζητήσει διευκρινίσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες: «Η Ελλάδα αδυνατεί να κατανοήσει πληροφορίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας σχετικά με παρακολουθήσεις, μεταξύ άλλων και ελληνικών διπλωματικών αποστολών από Υπηρεσίες φίλης και συμμαχικής χώρας. Εξυπακούεται ότι αναλόγως θα ζητηθούν και οι αναγκαίες διευκρινίσεις».
Και η Ελλάδα στόχος των αμερικανικών παρακολουθήσεων
Επίσης, ο πρόεδρος της Κομισιόν Μανουέλ Μπαρόζο έδωσε εντολή για πλήρη έλεγχο των συστημάτων ασφαλείας.
Έλεγχο της ασφάλειας στην ΕΕ ζητεί ο Μπαρόζο
Βρυξέλλες και Βιέννη κάλεσαν τους Αμερικανούς πρεσβευτές να δώσουν εξηγήσεις
Οι υπουργοί Εξωτερικών του Βελγίου Ντιντιέ Ρέιντερς και της Αυστρίας Μίχαελ Σπίντελεγκερ κάλεσαν τους Αμερικανούς πρεσβευτές στις δύο πρωτεύουσές τους για να τους ζητήσουν εξηγήσεις, όπως ανακοίνωσαν τα δύο υπουργεία.
«Λάβαμε την απόφαση να καλέσουμε τον πρεσβευτή των ΗΠΑ (στις Βρυξέλλες, Χάουαρντ Γκούτμαν) για να έλθει να μας δώσει εξηγήσεις για τις πληροφορίες στον Τύπο αναφορικά με μία πιθανή κατασκόπευση πολλών Ευρωπαϊκών κρατών κι ιδίως των γραφείων των Ευρωπαϊκών αντιπροσωπειών στις ΗΠΑ, όπως και ευρωπαϊκών γραφείων», όπως της έδρας του Συμβουλίου των ΥΠΕΞ της ΕΕ στις Βρυξέλλες, δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Ρέιντερς.
«Ή αυτό αληθεύει, κι ως εκ τούτου είναι πολύ σοβαρό, ή αλλιώς μπορούμε να έχουμε κάποια σχόλια εκ μέρους του πρεσβευτή των ΗΠΑ», τόνισε ο Ρέιντερς, επισημαίνοντας πως η πρόσκληση αυτή – που διευκρίνισε ότι δεν είναι «κλήση», όπως θα ήταν η πιο αυστηρή διπλωματική διαδικασία – ήταν μία απόφαση που ελήφθη σε συμφωνία με άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Όπως ανακοίνωσε αντίστοιχα ο εκπρόσωπος του Αυστριακού υπουργείου Εξωτερικών, ο Αμερικανός πρεσβευτής Ουίλιαμ Ιάτσο προσκλήθηκε στο υπουργείο για να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με την υπόθεση που έφεραν στο φως οι διαρροές του πρώην συμβασιούχου των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών Έντουαρντ Σνόουντεν.
Πολιτικό άσυλο στη Ρωσία ζήτησε ο Σνόουντεν
Στο προξενικό γραφείο του αεροδρομίου της Μόσχας Σερεμέτιεβα κατέθεσε την αίτησή του ο Έντουαρντ Σνόουντεν ζητώντας να του χορηγηθεί πολιτικό άσυλο, όπως επιβεβαίωσε επίσημα η ρωσική διπλωματία. «Χθες (προχθές) στις 22:30 (21:30, ώρα Ελλάδας) η Βρετανίδα πολίτης Σάρα Χάρισον, εξουσιοδοτημένη από τον Έντουαρντ Σνόουντεν, απευθύνθηκε στο προξενικό γραφείο του αεροδρομίου Σερεμέτιεβα ζητώντας να του παραχωρηθεί πολιτικό άσυλο. Ενημέρωσα τους προϊσταμένους μου και εν συνεχεία προσήλθε κλητήρας, που παρέλαβε το πακέτο των εγγράφων», δήλωσε ένας διπλωμάτης που είχε χθες το βράδυ βάρδια στο αεροδρόμιο, ο Κιμ Σεφτσένκο.
Πούτιν: Η χώρα μου δεν παραδίδει κανέναν
«Η Ρωσία δεν παραδίδει ποτέ κανέναν και δεν έχει την πρόθεση να το κάνει τώρα. Στην καλύτερη περίπτωση, είχαμε ανταλλάξει πράκτορες των δικών μας μυστικών υπηρεσιών στο εξωτερικό με πρόσωπα που είχαν συλληφθεί και καταδικασθεί στη Ρωσία», επισήμανε χθες ο Βλαντίμιρ Πούτιν, ενώ σημείωσε ότι ο Σνόουντεν μπορεί να παραμείνει στη Ρωσία εάν και μόνον όταν «πάψει να προκαλεί κακό στις ΗΠΑ», στις οποίες καταζητείται για κατασκοπεία.
Για δεύτερη φορά μέσα σε μία εβδομάδα, ο Πούτιν επανέλαβε πως η ρωσική αντικατασκοπεία δεν συνεργάζεται με τον Σνόουντεν, τον οποίον προέτρεψε να αποχωρήσει από τη Ρωσία το ταχύτερο δυνατόν: «Εάν θέλει να πάει κάπου και κάποιος εκεί τον δεχθεί, τότε με όλη μου την καρδιά», υπογράμμισε εμφατικά ο Ρώσος ηγέτης.
Ο Σνόουντεν, «δεν θεωρείται πράκτορας των μυστικών υπηρεσιών, εκλαμβάνεται ως υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ως ένας νέος αντιφρονών, κάτι σαν τον Ζαχάροφ», πρόσθεσε ο Πούτιν, αναφερόμενος στον διάσημο σοβιετικό διαφωνούντα Αντρέι Ζαχάροφ.
Νέα παρέμβαση από τον Ραφαέλ Κορέα
Η αίτηση για τη χορήγηση πολιτικού ασύλου από τη Ρωσία που κατέθεσε ο πρώην συμβασιούχος των αμερικανικών υπηρεσιών ασφαλείας Έντουαρντ Σνόουντεν θα μπορούσε «να διευθετήσει οριστικά» την υπόθεσή του, υποστήριξε χθες ο πρόεδρος του Ισημερινού Ραφαέλ Κορέα.
«Η γνώμη μου είναι πως το αίτημα προς την ρωσική κυβέρνηση θα μπορούσε να διευθετήσει οριστικά την κατάσταση του Σνόουντεν», επεσήμανε ο Κορέα, μετά την ανακοίνωση από τη Μόσχα ότι της κατατέθηκε αίτημα παροχής πολιτικού ασύλου από την πλευρά του Σνόουντεν, που καταζητείται για κατασκοπεία από τις ΗΠΑ και ο οποίος είχε θίξει την πιθανότητα να καταφύγει στον Ισημερινό.
Ο Κορέα επανέλαβε πως η χώρα του δεν μπορεί να εξετάσει ένα παρόμοιο αίτημα του Σνόουντεν καθώς αυτός δεν βρίσκεται σε έδαφος του Ισημερινού, «πρέπει να καταφύγει στην πρεσβεία του Ισημερινού στη Μόσχα», αλλά και εξάλλου μετά τις δηλώσεις της Μόσχας η κατάσταση έχει μεταβληθεί άρδην.
«Τώρα, που έχει καταθέσει αίτηση παροχής ασύλου προς τη ρωσική κυβέρνηση, αυτή μπορεί κάλλιστα να εξετασθεί από τη Μόσχα», πρόσθεσε ο Κορέα. Επιπλέον, ο Κορέα επεσήμανε πως έχει αξιώσει από τον ιδρυτή της αποκαλυπτικής ιστοσελίδας WikiLeaks Τζούλιαν Ασάνζ να μην αναφέρεται στο όνομα του Ισημερινού, χώρας η οποία του έχει παράσχει πολιτικό άσυλο.
«Ναι, οι δραστηριότητες του Ασάνζ με ενοχλούν λίγο και σήμερα το πρωΐ μίλησα με τον ΥΠΕΞ Ρικάρδο Πατίνιο για να του ζητήσουμε να μην εκφράζεται για τη χώρα μας», πρόσθεσε ο πρόεδρος του Ισημερινού.
Ανυποχώρητος ο Σνόουντεν