Quantcast

«Αν δεις τον χρόνο, πες του ότι πέρασα»

Ένα προ... 40ετίας εικαστικό «Συμβάν» του Δ. Αληθεινού εγκαινίασε το 3ο Φεστιβάλ Περφόρμανς, στο πλαίσιο της 4ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης
«Αν δεις το χρόνο, πες του ότι πέρασα» είναι ο τίτλος που έδωσε ο εικαστικός Δημήτρης Αληθεινός στο αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα για την τέχνη και την πολιτική που έγραψε και κυκλοφόρησε πριν από περίπου πέντε χρόνια.

Ένα..."Συμβάν" του 1973 - έργο "περφόρμανς" του Δημήτρη Αληθεινού, εγκαινίασε, το βράδυ της Δευτέρας, στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης, το 3ο Φεστιβάλ Περφόρμανς που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του κεντρικού προγράμματος της 4ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης. "Αν κάτι μένει από εμάς αυτό θα είναι η τέχνη. Γιατί η τέχνη σε όλες τις μορφές είναι ό,τι πιο σπουδαίο έχει φτιάξει ο άνθρωπος. Η απόδειξη ότι υπήρξαμε και υπάρχουμε σε αυτόν τον πλανήτη" τόνιζε στην τελετή των εγκαινίων ο καλλιτέχνης που... πέρασε από τη Θεσσαλονίκη και το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Σταυρούπολη.

Το "Συμβάν" (όπως είναι ο τίτλος του εμβληματικού έργου το οποίο δημιούργησε ο Δημήτρης Αληθεινός προ 40ετίας) αποτελεί ίσως τον... ελληνικής ρίζας πρόγονο του όρου "Περφόρμανς" που δίνεται σήμερα για να περιγράψει το σύνθετο εικαστικό δημιούργημα. Παλιότερα, όπως θυμάται ο 68χρονος σήμερα καλλιτέχνης, ανάλογες εικαστικές δημιουργίες ονομάζονταν "χάπενινγκς"...

Στο "Συμβάν" που παρουσίασε ο 28χρονος τότε καλλιτέχνης στο Πνευματικό Καλλιτεχνικό Κέντρο "Ώρα" στην Αθήνα και το οποίο αναβιώνει από χθες στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, παρουσιάζονται τρία λευκά κουτιά (σαφείς αναφορές στα "Λευκά κελιά" της Γερμανίας που είχαν "συνταράξει" την Ευρώπη) από τα οποία εξέχουν ζωντανά ανθρώπινα μέλη. Σ' ένα τέταρτο λευκό κουτί - "κελί", στάζει οξύ πάνω σε ένα κομμάτι μέταλλο. Το σχόλιο για τον εγκλωβισμό, τεμαχισμό, διάβρωση των συνειδήσεων του ανθρώπου από την εκάστοτε εξουσία, είναι ... "εικαστικά σαφές".

"Και διαχρονικό" συμπλήρωνε ο Δημήτρης Αληθεινός. "Η βία που ασκεί η εκάστοτε εξουσία μπορεί να αλλάζει μορφή αλλά υπάρχει πάντα. Όπως και ο εγκλωβισμός των ανελεύθερων ανθρώπων". Όσο για τη δική του δουλειά; "Αυτό που κάνει από την αρχή ο πρώτος ζωγράφος στη σπηλιά του Λασκώ (σπήλαιο στη Γαλλία με προϊστορικές βραχογραφίες) είναι να δώσει μια ερμηνεία του αινίγματος της ζωής, του έρωτα και του θανάτου. Το ίδιο συμβαίνει μέχρι σήμερα, σε όλους τους πολιτισμούς και σύμφωνα με τα δεδομένα της εποχής τους" είπε ο Δημήτρης Αληθεινός, για να συμπληρώσει: "Σώστε τον πλανήτη ήταν το σύνθημα της δεκαετίας του ΄80. Αυτό το σύνθημα ήταν τελικά άκυρο, καθώς ο πλανήτης υπάρχει και θα συνεχίσει να υπάρχει. Το ανθρώπινο είδος είναι αυτό που πρέπει να σωθεί".

Ως "έναν Έλληνα καλλιτέχνη με διεθνή ακτινοβολία και δράση" χαρακτήρισε τον Δημήτρη Αληθεινό η διευθύντρια της 4ης Μπιενάλε και πρόεδρος του ΔΣ του ΚΜΣΤ Κατερίνα Κοσκινά χαρακτηρίζοντας το έργο του ως "βαθειά πολιτικό καθώς χρησιμοποιεί αφορμές μέσα από ακτιβιστικές και αντιδραστικές πρακτικές για να αναφερθεί στην πολιτική και πολιτιστική πραγματικότητα". Αναφερόμενη στην περφόρμανς, η κ. Κοσκινά παρατήρησε πως "πρόκειται για μια μορφή τέχνης πιο επίκαιρη από ποτέ, που συνδυάζει θέατρο, εικαστικά, δράση, κριτική σε ζητήματα της επικαιρότητας και όχι μόνο".

Όπως, εξάλλου, δηλώνει ο ίδιος ο πολυβραβευμένος καλλιτέχνης: "Στη ζωή μου δεν έκανα έργα. Περισσότερο μπορώ να πω ότι εξέφρασα απόψεις. Ο ζωγράφος, όπως και ο δάσκαλος, πρέπει να έχουν άποψη. Τα υπόλοιπα που δίνουν είναι απλώς πληροφορίες". Στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης εγκαινιάστηκε επίσης έκθεση φωτογραφιών από παλιότερες δράσεις του Δημήτρη Αληθεινού. Η έκθεση θα διαρκέσει ως τις 27 Οκτωβρίου.

Το 3ο Φεστιβάλ Περφόρμανς θα συνεχισθεί ως τις 19 Οκτωβρίου με δράσεις που παρουσιάζουν καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, masterclasses, workshop, ημερίδα, συναυλία, εκθέσεις και προβολές βίντεο περφόρμανς. Την επιμέλεια και τον συντονισμό του Φεστιβάλ έχει η Ειρήνη Παπακωνσταντίνου, ιστορικός Τέχνης του ΚΜΣΤ. Στο πλαίσιο του ίδιου φεστιβάλ, την Τετάρτη 16 Οκτωβρίου στις 13.00, στον πεζόδρομο της Αγίας Σοφίας) η Βραζιλιάνα καλλιτέχνης Clarice Lima θα παρουσιάσει τη δράση Arvores (Δέντρα), ένα προσωρινό τοπίο από "Ανθρώπινα δέντρα". Η περφόρμανς θα επαναληφθεί την Πέμπτη 17 Οκτωβρίου (19.00) στην Προβλήτα Α' στο Λιμάνι.

Την Τετάρτη, επίσης, στις 20.00, έξω από την ... Τράπεζα της Ελλάδος - Τσιμισκή 4, η MaraM (Ιταλία) με 2000-2500 καρφίτσες στο στόμα θα ξηλώνει το φόρεμα της και θα το επανασυνδέει ...

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ