Παγιδευμένη στην άνοδο της ακροδεξιάς και των υπερσυντηρητικών δυνάμεων, στις συμπληγάδες του Brexit, της οικονομικής κρίσης και του μεταναστευτικού, η Ευρώπη δείχνει ολοένα και εντονότερα σημάδια αποσύνθεσης και κατακερματισμού, τα οποία οι Βρυξέλλες υπό την ηγεμονία του γαλλογερμανικού άξονα, δεν μπόρεσαν μέχρι σήμερα να αναχαιτίσουν. Στο πέρασμα των χρόνων τα συμφέροντα των σημαντικότερων χωρών μελών αποκλίνουν και αλληλοσυγκρούονται, κάνοντας το μέλλον του Ευρωπαϊκού Οικοδομήματος να φαντάζει αβέβαιο. Στην Γαλλία που κλυδωνίζεται από μια άνευ προηγουμένου οικονομική και κοινωνική κρίση, ο προβληματισμός για το «που πάει η Ευρώπη» είναι έντονος. Το real.gr συνάντησε τον Ρομαρίκ Γκοντάν, διευθυντή σύνταξης της ιστορικής οικονομικής εφημερίδας La Tribune, ο οποίος σε μια «εκ βαθέων» συζήτηση μας μίλησε για τις τρείς δύσκολες υπαρξιακές επιλογές που έχει μπροστά της η Ευρώπη.

Η Ευρώπη αντιμετωπίζει σήμερα πολλαπλές κρίσεις. Θα μπορέσει να τις ξεπεράσει; Ποιο πιστεύετε ότι είναι το μέλλον της και κατά συνέπεια το μέλλον μας;

Το μέλλον της Ευρώπης είναι πολύ αβέβαιο γιατί βρισκόμαστε σε μια ανισορροπία που δεν ικανοποιεί κανέναν. Όλοι λένε ότι θα πρέπει να αλλάξει ο τρόπος λειτουργίας της Ε.Ε. και πιο συγκεκριμένα το τρόπος λειτουργίας της Ευρωζώνης, ώστε να έχει μέλλον, αλλά κανείς δεν επιθυμεί να το κάνει εξαιτίας της απόρριψης της Ευρώπης από τους λαούς της. Έτσι υπό την απειλή της γενικής απόρριψης, κανείς δεν θέλει να αναλάβει το ρίσκο της των αλλαγών κι αυτό οδηγεί σε μια κατάσταση εμπλοκής. Η μόνη πολιτική που ασκείται σήμερα είναι το να κερδίζουν χρόνο οι Βρυξέλλες και να μεταθέτουν τις απαραίτητες αλλαγές και λύσεις των προβλημάτων για αργότερα, ώστε να διατηρηθεί όσο περισσότερο γίνεται η ίδια κατάσταση, ενώ βλέπουν ότι είναι αφόρητη.
Είναι λοιπόν δύσκολο να γνωρίζουμε υπό τις παρούσες συνθήκες, ποια κατεύθυνση θα πάρει η Ευρώπη το προσεχές διάστημα. Οι προσανατολισμοί μπροστά της είναι τρείς: η περισσότερη αφομοίωση που απαιτεί περισσότερη εσωτερική αλληλεγγύη και συντονισμό. Η παραμονή στο ίδιο status quo που οδηγεί στην επόμενη οικονομική κρίση, όπου η κατάσταση στην Ευρωζώνη θα γίνει ιδιαίτερα δύσκολη. Ο τρίτος προσανατολισμός είναι η κατάρρευση της Ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για την ώρα αυτό δεν είναι το επικρατέστερο σενάριο. Ωστόσο θα μπορούσε να γίνει, εάν η πολιτική και οικονομική κρίση που κλονίζει τις χώρες τις Ευρώπης επιδεινωθεί.

Η Ελληνική κρίση θα μπορούσε να προκαλέσει περισσότερα προβλήματα στην συνοχή της Ε.Ε. ή υπάρχει διάθεση επίλυσης της από τους ευρωπαίους;

Πιστεύω πως η Ελληνική κρίση δεν έχει διευθετηθεί. Πάντα θα υπάρχει αυτό το πρόβλημα με το χρέος που είναι συνδεδεμένο με την οικονομική πολιτική που ακολουθείται στην χώρα σας. Εάν συνεχίσουμε να πιστεύουμε ότι μέσω των «μεταρρυθμίσεων» και των δημοσιονομικών περικοπών, την μείωση του κόστους εργασίας, τις ιδιωτικοποιήσεις κ.τ.λ. θα επανεκκινηθεί η ελληνική οικονομία, τότε πέφτουμε έξω γιατί η κατάσταση μπορεί ίσως να σταθεροποιηθεί κάπως, αλλά η ανάπτυξη θα παραμένει πάντα αναιμική. Δεν θα είναι ικανή να αντέξει το βάρος του χρέους που επιβλήθηκε στην χώρα σας μετά την κρίση του 2010, το οποίο από τότε διπλασιάστηκε σε σχέση με το ΑΕΠ.

Αυτή η λογική της λιτότητας από την μια και της διατήρησης του βάρους του χρέους, δεν πρόκειται να επιλύσει το σοβαρό πρόβλημα το οποίο θα το βρίσκουμε συνεχώς μπροστά μας. Εδώ στη Γαλλία αρκετοί συνάδελφοι έχουν όλες τις ενδείξεις πως στην Γερμανία κάποιοι εξακολουθούν να εξετάζουν το σενάριο αποκλεισμού της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Για ορισμένους αυτό έχει γίνει στόχος.

Η έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη με τα σημερινά δεδομένα είναι πιθανό σενάριο;

Όταν το χρέος είναι τόσο μεγάλο και αρνούμαστε να το μειώσουμε και την ίδια ώρα επιβάλλουμε σκληρές πολιτικές λιτότητας, τότε κάποια στιγμή η Ελλάδα θα πρέπει να επιλέξει να απαλλαγεί από αυτό το βάρος. Κάποια στιγμή θα υποχρεωθεί να το κάνει και έτσι κινδυνεύει με έξοδο από την ΕΕ. Η κατάσταση παραμένει εξαιρετικά δύσκολη και μια έξοδος θα έχει ένα κόστος το οποίο θα είναι σημαντικό για όλους. Για την Ευρώπη όπως και για τους Έλληνες.

Η εκλογή Τραμπ είναι μια θετική ή αρνητική εξέλιξη για την Ευρώπη; Όπως επίσης και η εκ νέου διεκδίκηση της γερμανικής καγκελαρίας από την Μέρκελ.

Η εκλογή Τράμπ είναι ένα άσχημο νέο για όλο τον κόσμο. Ένας εκπρόσωπος της ακροδεξιάς αναλαμβάνει για πρώτη φορά την εξουσία σε μια χώρα που είναι πολύ σημαντική για την Ευρώπη, σε ότι αφορά την άμυνα της, αλλά και σε θέματα που έχουν να κάνουν με την οικονομία και την μεταναστευτική πολιτική. Αλλά και η απόφαση της Μέρκελ είναι μια άσχημη εξέλιξη για την Ευρωζώνη, γιατί θα συνεχίσει την υπάρχουσα πολιτική στην Ευρώπη, όπου η Γερμανία αρνείται οποιαδήποτε πρόταση για επιπλέο ολοκλήρωσης σε οικονομικό επίπεδο. Η Γερμανία δίνει μόνο μια εναλλακτική: της παραμονής ή της εξόδου από την Ευρωζώνη κι αυτό είναι το χειρότερο πράγμα που θα μπορούσε να συμβεί στην Ευρώπη. Πιστεύω ότι η γερμανική ηγεμονία δεν ήταν και δεν είναι η κατάλληλη, ούτε αυτή που χρειάζεται σήμερα η Ευρώπη.

Ποια Γαλλία πιστεύετε ότι είναι η καλύτερη; Αυτή του «Θατσερικού» Φρανσουά Φιγιόν ή της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν;

Αυτό που μάθαμε με την εκλογή του Ντοναλντ Τράμπ είναι ότι όλα πλέον είναι πιθανά. Το Brexit το θεωρούσαμε απίθανο και έγινε, μια νίκη του Τραμπ την θεωρούσαμε απίθανη κι έγινε. Λοιπόν βλέπουμε και στην Γαλλία πλέον, ότι όλα είναι πιθανά. Εξετάζοντας τα πραγματικά νούμερα της Μαρίν Λεπέν είναι σχεδόν απίθανο να κερδίσει τις προεδρικές εκλογές. Ο επόμενος πρόεδρος της γαλλικής Δημοκρατίας θα είναι ο Φρανσουά Φιγιόν. Θα ασκήσει μια πολύ νεοφιλελεύθερη πολιτική η οποία θα παρασύρει στην ύφεση την Γαλλία. Η εκλογή του δεν θα επιλύσει τα οικονομικά προβλήματα της χώρας. Θα τα επιδεινώσει η θεραπεία άκρας λιτότητας που θέλει να επιβάλλει. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο Φιγιόν θα ακολουθήσει την στρατηγική της Γερμανίας, όπως ο Ολαντ και ο Σαρκοζί. Κι αυτό δεν είναι μόνο μια πολύ άσχημη εξέλιξη για την Ελλάδα, είναι και για την Ευρώπη…


Tου Θάνου Αθανασίου

Eric Maurice (Ερικ Μαουρίς) αρχισυντάκτης του EUObserver, του πλέον επιδραστικού δικτύου κοινοτικής πληροφόρησης / αυτό που λέμε κοινοτικός Τύπος /

- Υπό το πρίσμα της εκλογής Τrump, ποιές εκτιμάτε ότι θα είναι οι επιπτώσεις στις σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ σε σχέση με την ασφάλεια, το λειτουργία του ΝΑΤΟ και η δυνατότητα δημιουργίας αυτόνομης αμυντικής ικανότητα της ΕΕ;

Σχετικά με τον αντίκτυπο της εκλογής Trump στις ΗΠΑ, θα πρέπει πρώτα να περιμένουμε να δούμε αν θα κάνει ό,τι έλεγε προεκλογικά, δηλαδή αν θα σταματήσει να στηρίζει τα μέλη του ΝΑΤΟ που δεν συνεισφέρουν αρκετά στη συμμαχία και αν θα αλλάξει πολιτική απέναντι στη Ρωσία.

Εμείς όμως διαπιστώνουμε πλέον ότι η ΕΕ θέλει να αποκτήσει περισσότερες αμυντικές δυνατότητες σε σχέση με τις υπάρχουσες, να αρχίσει να τις προβάλει στο εξωτερικό και να ενισχύσει την εγχώρια αμυντική της βιομηχανία.

Ό, τι και να κάνει o Trump, το βέβαιο είναι πως υπάρχουν ακόμα ορισμένα κράτη μέλη τα οποία εξακολουθούν να μην είναι έτοιμα πολιτικά για ένα μόνιμο στρατό της ΕΕ με ένα πραγματικό Αρχηγείο.

- Ενόψει της επικείμενης διετούς μάχης για την αποχώρηση του ΗΒ, εκτιμάτε ότι οι 27 θα παραμείνουμε 27, ή θα συνεχιστεί η συρρίκνωση;

Νομίζω ότι θα μείνουμε 27. Πρώτον, επειδή η “Έξοδος” δεν είναι καθόλου απλή υπόθεση, ούτε εγχώρια για τα εμπλεκόμενα κράτη, ούτε και όταν προσπαθούν να βρουν λύσεις για το μετά.

Επιπλέον, ακόμη και οι πιο εχθρικές κυβερνήσεις της ΕΕ δεν θέλουν να φύγουν. Βεβαίως θα πρέπει να δούμε τι θα συμβεί αν Wilders και Le Pen εκλεγούν. Αυτό όμως είναι ένα μεγάλο ”αν” και νομίζω ότι δεν μπορέσουν να προκαλέσουν δημοψήφισμα εξόδου τόσο εύκολα.

- Συνεπώς τι πιστεύετε σχετικά με τη διαδικασία Μπρατισλάβα για τη συμφιλίωση στο εσωτερικό της ΕΕ;

Η διαδικασία της Μπρατισλάβα είναι μια ευπρόσδεκτη διαδικασία σκέψης και περισυλλογής, αλλά δεν θα δώσει αποτελέσματα σοκ μέσα σε λίγους μήνες. Είναι περισσότερο μια προσπάθεια για τη μείωση των διαιρέσεων μεταξύ των ηγετών και για να προσπαθήσουν να βρούν μια κοινή άποψη για το μέλλον.

-Mπορεί ο Σόιμπλε να αλλάξει πολιτική;

Ο Σόιμπλε δεν θα αλλάξει τώρα, πριν από τις εκλογές. Είναι μια θέση αρχής για αυτούς και είναι θα συνεχίσει να είναι χρήσιμος για να έλκει ψηφοφόρους του CSU και του AFD. Δεν ξέρω όμως αν θα εξακολουθεί να είναι εδώ μετά τις εκλογές. Είναι μεγάλης ηλικίας και με εξασθενημένη υγεία. Εάν η Μέρκελ επανεξελέγη, η ευελιξία της θα εξαρτηθεί από το τι πλειοψηφία έχει στη Bundestag.