Ήταν ενδεικτικές γι’ αυτό οι δηλώσεις του Κύπριου Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη μετά την ολοκλήρωση της χθεσινής ημέρας: «η τουρκική πρόταση δεν μας ικανοποιεί καθόλου», είπε στους δημοσιογράφους ο Κύπριος Πρόεδρος.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η πρόταση Τσαβούσογλου προβλέπει 4 φάσεις που αφορούν στη συνθήκη εγγύησης, στη συνθήκη συμμαχίας, την αποχώρηση των στρατευμάτων και την εφαρμογή της λύσης.

Κυπριακές πηγές έλεγαν πως πρόκειται για επανάληψη γνωστών θέσεων, που στο επίκεντρο έχουν μια διαδικασία σταδιακής, όχι όμως πλήρους αποχώρησης των στρατευμάτων.

Ερωτήματα ωστόσο προκάλεσε και ο μηχανισμός εφαρμογής της λύσης που σκιαγράφησε ο τούρκος Υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος αρνείται να αποδεχτεί το ελληνικό και ελληνοκυπριακό επιχείρημα ότι η ΕΕ θα εγγυηθεί την ασφάλεια και την εφαρμογή της λύσης.

Μάλιστα, ο τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί, ο οποίος παρουσίασε 4 σημεία βασισμένα σε γνωστές του θέσεις, είπε πως η ΕΕ δεν μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια των τ/κ και πως υπάρχουν χώρες ή που φεύγουν ή που θέλουν να φύγουν από την ΕΕ.

Γκουτέρες σε Ν. Αναστασιάδη: Αποσύρω το έγγραφο Άιντε

Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί, πως ακόμα και οι πληροφορίες σχετικά με τη σταδιακή αποχώρηση των στρατευμάτων, διαψεύστηκαν από ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, το οποίο δήλωνε αργά χθες το βράδυ πως «δεν αληθεύουν οι ειδήσεις περί πρότασης της χώρας μας στην διάσκεψη που συνεχίζεται στην Ελβετία σχετικά με την απόσυρση στρατευμάτων από το νησί στα πλαίσια ενός σχεδίου που αποτελείται από τέσσερις φάσεις καθώς και τα ποσοστά που αναφέρονται σε αυτά τα δημοσιεύματα».

Είχε προηγηθεί, το πρωί η πρόταση του Νίκου Κοτζιά. Ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών παρουσίασε συγκεκριμένη πρόταση για κατάργηση συνθήκης εγγυήσεων και παρεμβατικών δικαιωμάτων και περιέγραψε πως στη θέση τους θα υπάρξει ένας μηχανισμός παρακολούθησης της λύσης, που θα λειτουργεί με τρόπο που θα διαπιστώνει την υλοποίηση όσων συμφωνιών υπάρχουν.

Παρουσιάζοντας την πρότασή του, ο κ. Κοτζιάς απέδωσε έμφαση και στο ρόλο της ΕΕ, τονίζοντας πως δεν μπορεί η Τουρκία να έχει ρόλο εγγυήτριας δύναμης, ενώ στο πλαίσιο αυτό παρενέβη και ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Φρανς Τίμερμαν κάνοντας αναφορά στο συνολικό πλαίσιο λέγοντας πως η συμμετοχή στην Ένωση δεν αφορά μόνο το στρατιωτικό σκέλος της ασφάλειας, αλλά ασφάλεια σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας.

Ωστόσο φαίνεται πως Τούρκοι και Τουρκοκύπριοι προτιμούν να υποβαθμίζουν το ρόλο της ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας. Σύμφωνα με πληροφορίες, η στάση του κ. Τσαβούσογλου απέναντι στην ΕΕ δεν ήταν της ίδιας αρνητικής έντασης με αυτή στη Γενεύη, αλλά παρέμενε αρνητική.

Τόσο ο Τούρκος ΥΠΕΞ όσο και ο κ. Ακιντζί δεν αποδέχονται ρόλο για την ΕΕ ή άλλους διεθνείς οργανισμούς για την εξασφάλιση της ασφάλειας των τουρκοκυπρίων, κάτι που εκ των πραγμάτων σημαίνει πως κεντρική ιδέας της πρότασης Τσαβούσογλου είναι πως η Τουρκία θα εγγυάται την εφαρμογή της λύσης. Αυτό δεν γίνεται αποδεκτό ούτε από την Ελλάδα ούτε από την Κύπρο.

Τα Ηνωμένα Έθνη έθεσαν χθες τρία ερωτήματα σε όσους συμμετέχουν στη διάσκεψη, που θα απαντηθούν στη σημερινή συνεδρία. Οι επί μέρους απαντήσεις και τυχόν πρόοδος που έχει καταγραφεί θα παρουσιαστούν την Παρασκευή, ημέρα κατά την οποία θα βρίσκεται στην Κρανς Μοντάνα και ο ΓΓ των ΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες.

Τα τρία ερωτήματα που θα πρέπει να απαντήσουν οι πλευρές μέχρι αύριο είναι τα εξής: Τι θα πρέπει να γίνει με τη Συνθήκη Εγγυήσεων; Πώς θα εφαρμοστεί η όποια συμφωνία και πως θα γίνει εφικτή η παρακολούθηση της εφαρμογής της; Και πως το νέο σύστημα θα λαμβάνει υπόψη ανησυχίες τόσο των Ελληνοκυπρίων όσο και των Τουρκοκυπρίων;