Η Ελλάδα φαίνεται ότι τείνει να ζήσει ένα «deza vu» ψυχολογίας του «όχι» του δημοψηφίσματος του 2015, με μία νοσηρότητα που αγγίζει τα βασικά δυτικά ένστικτα των Πολιτών. Αυτή η νοσηρότητα αφορά στη στάση των Ελλήνων απέναντι στο Ευρώ και στους δανειστές/θεσμούς.

Οι δείκτες που σχετίζονται με τις απόψεις των Ελλήνων σχετικά με το ευρώ ακολουθούν την εξής αφηγηματική από το 2014 μέχρι σήμερα: α )Το «θα καταφέρουμε να μείνουμε στο ευρώ» έπεσε από 76% στο 62%, β) η «επιθυμία παραμονής στην Ευρωζώνη» έπεσε από το 71% στο 61% και γ) το «ήταν λάθος που μπήκαμε στην ευρωζώνη» ανέβηκε από το 50% στο 60%.

Το πιο ανησυχητικό, ωστόσο, προκύπτει από την διασταύρωση των εξής δύο ερωτήσεων: α) Επιθυμία παραμονής στην ευρωζώνη και β) Σωστή ή λάθος επιλογή που μπήκαμε σε αυτή. Η διασταύρωση αυτή δημιουργεί τέσσερις «φυλές/ομάδες» πολιτών: α) Τους πιστούς/«σωστά μπήκαμε και να παραμείνουμε», β) Τους εγκλωβισμένους/«λάθος μπήκαμε αλλά πρέπει να μείνουνε», γ) Τους εχθρικούς/«λάθος μπήκαμε και να φύγουμε» και δ) Τους μετανιωμένους/«τότε σωστά μπήκαμε, αλλά πλέον πρέπει να φύγουμε». Το τρομακτικό είναι ότι οι εχθρικοί πέρασαν μαζί με τους εγκλωβισμένους στην πρώτη θέση με 29%, ενώ οι πιστοί βρίσκονται στην τρίτη θέση με 27%. Οι εχθρικοί, μάλιστα, ακολούθησαν μια πορεία ανόδου από το 2014 μέχρι σήμερα μέσα από τα ποσοστά 18%, 23%, 26% και σήμερα αντίστοιχα.

Την ίδια στιγμή η «εντολή» που δίνουν οι πολίτες σχετικά με τη συμφωνία με τους δανειστές στο πλαίσιο της 2ης αξιολόγησης είναι «ρήξη». Συγκεκριμένα, σε περίπτωση που η συμφωνία με τους θεσμούς δεν δημιουργεί θετικές προοπτικές και φέρνει νέα μέτρα τότε θα πρέπει η διαπραγμάτευση να συνεχιστεί έστω και αν οδηγηθούμε σε ρήξη (64%) ή εναλλακτικά να οδηγηθούμε σε εκλογές και η επόμενη κυβέρνηση να αρχίσει τη διαπραγμάτευση από την αρχή (61%).

Και όλο αυτό μέσα σε ένα πλαίσιο που το 75% των Ελλήνων δεν πιστεύει ότι η νέα συμφωνία δημιουργεί α) θετικές προοπτικές, β) αντιμετωπίζει αποτελεσματικά το χρέος και γ) αναπληρώνει τις απώλειες των Ελλήνων.

Συνεπώς οι πολίτες δείχνουν να εγκυμονούν τρία «όχι»: α) Προς την Ευρωζώνη, β) Προς τους δανειστές και γ) Προς τους πολιτικούς δρώντες και όποιος τα αγνοήσει, παίρνει σοβαρότατες ευθύνες στην πλάτη του.