ΠΡΕΠΕΙ να γυρίσει κανείς το ρολόι 28 χρόνια πίσω για να δει ξεκάθαρα πώς χάθηκε από την πρώτη στιγµή το στοίχηµα του ελέγχου της μετανάστευσης στη χώρα µας. Η αβάσταχτη ελαφρότητα µε την οποία χειρίστηκε η πολιτεία το πρώτο µεγάλο κύµα µεταναστών που εισέβαλε στην Ελλάδα από το ανατολικό τόξο, µετά την κατάρρευση του κοµµουνισµού, άνοιξε τον δρόµο για όλα αυτά που επρόκειτο να ακολουθήσουν.

Πρώτοι κράτησαν τη σηµαία της υποδοχής οι λεγόµενοι υπερπατριώτες, αυτοί που σήµερα ζητούν να αναβιώσει ο Καιάδας, γιατί τότε είχαν θεωρήσει ότι θα ήταν εθνική νίκη να αδειάσουν τα χωριά της Βορείου Ηπείρου και οι οµοεθνείς να στοιβαχτούν στα υπόγεια μπουντρούμια της Κυψέλης. Οι Βορειοηπειρώτες, άθελά τους, έγιναν ο δούρειος ίππος για να φθάσουν στην Οµόνοια όσοι είχαν αποδράσει από τις διαλυµένες φυλακές των Βαλκανίων. Σύντοµα, µεγάλο µέρος των αλλοδαπών που έφτασαν όπως έφτασαν στην Ελλάδα, εκείνοι που ήταν φιλότιµοι και εργατικοί, έπεσαν θύµατα σκληρής εκµετάλλευσης των Ελληναράδων στα χωράφια, στην οικοδοµή, στις βιοτεχνίες και στις κουζίνες των εστιατορίων. Από την άλλη πλευρά, όσοι ήταν στη χώρα τους εγκληµατίες, εγκληµατίες παρέµειναν και εδώ. Πλούσια και φτωχά νοικοκυριά, αδιακρίτως, υπέστησαν τις συνέπειες της δράσης τους.

Οπως και να έχει, την τελευταία δεκαετία η υπόθεση της ανεξέλεγκτης μετανάστευσης ξέφυγε, αποκαλύπτοντας ότι η Ελλάδα είναι µια ασθενής και ασταθής δηµοκρατία. Στα νησιά µας -το πιο ξέφραγο αµπέλι της Ευρώπης- οι Τούρκοι δουλέµποροι ξεφορτώνουν χιλιάδες απελπισµένους Ασιάτες και Αφρικανούς, µε την υπόσχεση ότι η Ελλάδα θα είναι το πρώτο βήµα για φτάσουν στη Γαλλία και στη Γερµανία, τις χώρες που εκπροσωπούν το όνειρό τους. Το ανήµπορο κράτος, από την άλλη πλευρά, δεν κατάλαβε από την αρχή τι συµβαίνει. Ετσι η Ελλάδα ένα πρόβληµα όλης της Ευρώπης το µετέτρεψε σε δικό της εφιάλτη.

Η επιλογή µας ήταν µόνο µία: να ουρλιάξουµε σε Βρυξέλλες, Παρίσι και Βερολίνο ότι αυτό το πρόβληµα είναι κυρίως δικό τους και αυτοί πρέπει να δώσουν τη λύση. Ομως γι’ αυτο όπως και για τόσα άλλα ήταν προϋπόθεση η εθνική συνεννόηση που στη χώρα μας με τα όσα περάσαμε είναι αδύνατο να επιτευχθεί.

Ο ΑΛΕΞΗΣ Τσίπρας, όπως απέδειξε η ζωή, είναι από ανθεκτικό υλικό. Τα αντέχει όλα. Την ανεργία, την εξαθλίωση των φτωχών, τις κλειστές τράπεζες, τα διαλυμένα νοσοκομεία, τα παραλυμένα σχολεία, τους αιματηρούς φόρους και οσονούπω τις δραματικές μειώσεις συντάξεων.

Αλλος είναι ο πραγματικός εφιάλτης που στοιχειώνει την κυβέρνηση. Φοβάται το νέο μεγάλο κύμα μεταναστών, καθώς ο Ερντογάν άνοιξε ξανά την κάνουλα της ροής απελπισμένων. Ηδη έχουν τετραπλασιαστεί αυτοί που φτάνουν στη χώρα μας τις τελευταίες εβδομάδες. Αυτό θα είναι και το θερμό επεισόδιο με την Τουρκία που φοβόμαστε όλοι. Η κατάσταση είναι μη διαχείριση, γι’ αυτό και δεν υπάρχουν πολλές επιλογές. Εξαντλήθηκε το οπλοστάσιο με τις δικαιολογίες και τα δριμύ «κατηγορώ». Είναι ανάγκη ο ίδιος ο πρωθυπουργός να κάνει ένα βήμα μπροστά. Να ξεπεράσει την ιδεοληψία των συντρόφων του και να απευθύνει προσκλητήριο στους αποδεδειγμένα ικανούς διαχειριστές μεγάλων κρίσεων. Είναι μικρή χώρα η Ελλάδα και γνωριζόμαστε όλοι καλά. Ξέρουμε ακριβώς τις δεξιότητες, τις αντοχές και τις αδυναμίες όλων όσοι υπηρέτησαν σε θέσεις ευθύνης τα τελευταία 20 χρόνια. Δυστυχώς, δεν ξεχώρισαν πολλοί.

Η κοινωνία είναι στα όριά της. Το είδε με τα ίδια του τα μάτια ο πρωθυπουργός στη Μυτιλήνη. Τώρα εκεί που ξεχείλιζαν η αγάπη και η προσφορά, φωλιάζουν ο φόβος, ο θυμός και η απόγνωση. Ζουν πια με τον εφιάλτη της γενικευμένης εξέγερσης, καθώς μια σπίθα ενός προβοκάτορα, ενός τρελού ή ενός απελπισμένου είναι αρκετή για να φέρει την κόλαση.

Οι συνθήκες άλλαξαν δραματικά. Ο μεγάλος αριθμός φιλοξενουμένων και οι κατά κανόνα άθλιες συνθήκες διαβίωσής τους μετέτρεψαν σύντομα την οργή σε βία. Οι εθνοτικές συμπλοκές προσλαμβάνουν ολοένα μεγαλύτερες διαστάσεις. Οι συμμορίες οργανώνονται συντεταγμένα. Η Ελλάδα ευθύνεται για πολλά. Δεν ευθύνεται, όμως, για το μεταναστευτικό. Η Ευρώπη βρέθηκε απροετοίμαστη. Και αντιμετώπισε με πρωτοφανή επιπολαιότητα αυτό που συμβαίνει σήμερα. Ούτε οι πολιτικές ηγεσίες ούτε οι πολίτες της πιο προηγμένης, δήθεν, κοινωνίας του πλανήτη ήταν έτοιμοι να υποδεχθούν συντεταγμένα τις στρατιές κατατρεγμένων. Πανικοβλήθηκαν όλοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες βλέποντας την ακροδεξιά να φουντώνει, με αποτέλεσμα να αφήσουν την καυτή πατάτα στην Ελλάδα, μια χώρα με αμήχανη και ετοιμόρροπη πολιτική ηγεσία, διαλυμένη κρατική μηχανή και με κοινωνική συνοχή που δοκιμάζεται καθημερινά. Και την ώρα που μας αφήνουν μόνους και αβοήθητους για το προσφυγικό, μας χτυπούν με το μαστίγιο να τηρήσουμε κατά γράμμα τους μνημονιακούς κανόνες.

ΑΠΟ τότε που η μεγάλη Μεγάλη Βρετανία έπαψε να έχει ηγεμονικό ρόλο στη διαμόρφωση των πολιτικών της Ευρώπης, χάθηκε και η πολιτικότητα. Η νέα υπερδύναμη, η Γερμανία, βλέπει παντού μόνο λογιστικές χασούρες. Και της είναι μάλλον αδιάφορο εάν παραδίδει τα ελληνικά νησιά, που είναι ευρωπαϊκά σύνορα, στην τρέλα του Ερντογάν. Ολα αυτά είναι ψιλά γράμματα προφανώς και για τους επιτηρητές από την κεντρική Ευρώπη. Οι χώρες τους ήταν πάντα ασφαλείς στην καρδιά της Ευρώπης. Οσο και να κρύβουν, όμως, το πρόβλημα κάτω από το χαλί της αδύναμης Ελλάδας, στο τέλος της το προσφυγικό και -ακόμη χειρότερα- το μεταναστευτικό θα σκάσουν στην καρδιά της Ευρώπης, γιατί η ροή θα συνεχιστεί και όταν θα σταματήσει ο πόλεμος στη Συρία.