Quantcast

Μαθήματα λόγου και χώρου στα αρχαία θέατρα

«Η σκηνή του θεάτρου είναι ένα πεδίο μάθησης του "διαμένειν"»...
Το θέατρο, ως αισθητική αναγωγή των κοινωνικών και πολιτισμικών διεργασιών, αποτελεί το διαχρονικότερο και ισχυρότερο μηχανισμό αναστοχασμού, τόσο σε συλλογικό όσο και σε ατομικό επίπεδο.

«Είναι φυσικό λοιπόν με την αλλαγή των πολιτικών, κοινωνικών, οικονομικών και πολιτισμικών συντεταγμένων, να αλλάζει και το θέατρο ως προς τη μορφή και τη θεματολογία.

Το σύγχρονο θέατρο και η σύγχρονη ανάγνωση του κλασικού θεάτρου κρύβουν μέσα τους την αγωνία. Το σύγχρονο κοινό σε μεγάλο βαθμό αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα με τη διαμεσολάβηση των μέσων και της τεχνολογίας.

Συγκροτεί έτσι μια παγκόσμια, συνεκπαιδευμένη "κοινότητα" και συγχρόνως βιώνει τις βασανιστικές ιδιαιτερότητες του τόπου όπου κατοικεί. Ζει κατά κάποιο τρόπο, μια διπλή ζωή. Αυτό συνιστά μια νέου τύπου, περίπλοκη, αντιφατική, δυναμική ενότητα». 

Η «Ελυθεροτυπία» μίλησε με την Ελευθερία Ράπτου, θεατρολόγο με Μάστερ στην κατεύθυνση Σχεδιασμός - Χώρος - Πολιτισμός, υποψήφια διδάκτορα στη Σχολή Αρχ/νων Μηχ/κών ΕΜΠ. Αρθρα της για το θέατρο και την πολιτιστική πολιτική δημοσιεύονται στον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο.

Διδάσκει σε δομές μεταλυκειακής εκπαίδευσης, συνεργάζεται με εκδοτικούς οίκους ως μεταφράστρια και επιμελήτρια, ενώ στο παρελθόν έχει εργασθεί και ως ενδυματολόγος στο θέατρο.

- Θέατρο και σχολείο;

«Οι θεατρικές τεχνικές, η θεατρική οπτική μπορούν να εμπλουτίσουν τα μαθήματα γενικής παιδείας. Εξάλλου, ο δάσκαλος είναι και ένας "ηθοποιός". Χρειάζεται να μπορεί να παραστήσει το γνωστικό αντικείμενο, να ενεργοποιήσει και συναισθηματικά το μαθητή ώστε αυτός να εμπλακεί πλήρως στη μαθησιακή διαδικασία.

Πολύ συχνά αναφερόμαστε στις αδυναμίες του εκπαιδευτικού μας συστήματος, στις χρόνιες ελλείψεις σε εξειδικευμένο προσωπικό, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά καλλιτεχνικές ειδικότητες.

Ενώ υπάρχουν τέσσερις πανεπιστημιακές σχολές Θεατρολογίας, στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση απασχολείται πολύ μικρός αριθμός θεατρολόγων».

- Παράδοξο;

«Βεβαίως. Επίσης, με την καλλιτεχνική παιδεία περιθωριοποιημένη, πώς θα συγκροτηθεί η κρίσιμη μάζα μελλοντικών θεατών, ανθρώπων που θα εκτιμούν στοχασμένα την τέχνη του θεάτρου αλλά και θα ισορροπούν ψυχικά;

Φοβούμαι ότι σύγχρονες πολιτιστικές δομές θα μείνουν στο μέλλον άδεια κελύφη, εάν δεν γίνει κατανοητό το πολλαπλό όφελος της καλλιτεχνικής, θεατρικής Παιδείας».

- Θεατρική Παιδεία;

«Θα ήταν σημαντικό να πραγματοποιούνταν προγράμματα θεατρικής παιδείας που θα περιελάμβαναν εκτός από τη θεατρική πράξη και την εξοικείωση με τον χώρο (Επίδαυρος, Ηρώδειο, Δωδώνη κ.λπ.) και την αρχιτεκτονική των αρχαίων θεάτρων. Μάθημα και Λόγου και Χώρου.

Αυτό, εξάλλου, είναι ένα εγχείρημα το οποίο με ενδιαφέρει και προσωπικά. Συνήθως επισκεπτόμαστε τα αρχαία θέατρα είτε με τη λογική του τουρίστα, είτε του επαΐοντα, ή του καταναλωτή θεαμάτων.

Οι διάφορες αντιδικίες για την "ιερότητα" ή τον "εκσυγχρονισμό" χώρων όπως η Επίδαυρος, το Ηρώδειο κ.ά. δεν επιτρέπουν να εστιάσουμε στο γεγονός ότι μόνο ο βιωμένος χώρος αποκτά ιερή αύρα, γίνεται χώρος αγαπητικός και χώρος δημιουργίας».

- Το παιδικό θέατρο;

«Είναι η "ατμομηχανή" της ελληνικής θεατρικής παραγωγής. Στα χρόνια που ασχολούμαι με την κριτική αποτίμηση παραστάσεων για παιδιά και εφήβους, έχω διαπιστώσει ότι είναι το πιο δύσκολο είδος θεάτρου.

Κάθε χρόνο ανεβαίνουν πολυάριθμες παραστάσεις σε ποικίλους χώρους (μουσεία, μικρές και μεγάλες θεατρικές σκηνές, ιδρύματα, πλατείες κ.λπ.). Μερικές ξεχωρίζουν. Το παιδικό θέατρο είναι ακόμα υποτιμημένο στη χώρα μας, αν και είναι αυτό που γεμίζει τα ταμεία.

Ωστόσο, εκείνος που θα καταφέρει να κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον ενός μικρού, απείθαρχου, αντισυμβατικού θεατή σημαίνει ότι ξέρει να κάνει θέατρο, δηλαδή να ψάχνει τον άλλον, μέσα από τον εαυτό του».

- Τι θα θεωρούσατε ως αξιόλογο στο χώρο αυτό;

«Πολλές θεατρικές παραγωγές θα ήταν άξιο να αναφερθούν. Το πιο σημαντικό θεατρικό γεγονός -μεταφορικά μιλώντας- είναι ότι, παρ' όλες τις φοβερές δυσκολίες, οι Ελληνες πηγαίνουν στο θέατρο, και συντηρούν τόσα θεατρικά σχήματα, γλώσσες, φόρμες και χώρους».

ΠΗΓΗ: ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ