Η «Λευκή Σελήνη» είναι ουσιαστικά ένας συνδυασμός αποχωρισμού του παλιού έτους και καλωσορίσματος του νέου, και είναι και μια γιορτή όπου μαζεύεται όλη η οικογένεια.

Όντας μία μεγάλη οικογενειακή γιορτή στη Μογγολία, η «Λευκή Σελήνη» γιορτάζεται εδώ και αιώνες στη χώρα. Τα πρώτα στοιχεία για τις εορταστικές εκδηλώσεις χρονολογούνται το 1206 όταν ιδρύθηκε η Μεγάλη Μογγολική Αυτοκρατορία.

Τότε, οι Μογγόλοι γιόρταζαν το Σεληνιακό Νέο Έτος τους πρώτους μήνες του χειμώνα αποκαλώντας το «Γιορτή Γαλακτοκομικών Προϊόντων» έπειτα από διαταγή του Τζένγκις Χαν.

Αργότερα έγινε γνωστή ως «Γιορτή των Κτηνοτρόφων» και γιορταζόταν μόνο από τους κτηνοτρόφους από το 1952 έως το 1990.

Οι άνθρωποι γιόρταζαν ελπίζοντας να έχουν έναν νέο χρόνο γεμάτο αφθονία ο οποίος θα σβήσει όλες τις δυστυχίες του προηγούμενου.

Η παραμονή του Σεληνιακού Νέου Έτους είναι γνωστή στη Μογγολία ως «Bituun» που σημαίνει «καινούργιο ή σκοτεινό φεγγάρι» επειδή δεν μπορείς να δεις τη σελήνη εκείνη την ημέρα και όλες οι μισοτελειωμένες δουλειές θα πρέπει να γίνουν μέσα στην ημέρα.

Θεωρείται μια προπαρασκευαστική ημέρα πριν από την Τελετή του «Bituun», καθώς ετοιμάζονται πολλά φαγητά. Οι Μογγόλοι πιστεύουν ότι η αφθονία τροφίμων και ποτών συμβολίζει μια πλούσια ζωή το επόμενο έτος.

Όλη εκείνη τη ημέρα καθαρίζουν τα σπίτια τους πιστεύοντας ότι η καλή τύχη έρχεται με την καθαριότητα. Συνήθως απαγορεύεται να πίνουν υπερβολικά, να μιλάνε για κακά πράγματα, να συζητούν με κάποιον και να μένουν πεινασμένοι.

Η τελετή του «Bittun» ξεκινάει μετά το ηλιοβασίλεμα. Όλες οι οικογένειες μαγειρεύουν φαγητό, στρώνουν το γιορτινό τραπέζι με γαλακτοκομικά προϊόντα, ποτά και γλυκά.

Το βράδυ φοράνε καθαρά, καινούργια ρούχα και μαζεύονται στο σπίτι των γονιών τους για δείπνο. Την ώρα του δείπνου, οι ηλικιωμένοι διηγούνται στα παιδιά και στους νέους λαϊκές ιστορίες και μύθους.

Τα μέλη της οικογένειας παίζουν επίσης παραδοσιακά παιχνίδια όπως το «knucklebones», χρησιμοποιώντας τα δόντια των προβάτων για ζάρια.

Την πρώτη ημέρα της «Λευκής Σελήνης» οι Μογγόλοι ξυπνούν πριν από την αυγή. Φορώντας καθαρά παραδοσιακά ρούχα φτιάχνουν τσάι και ραντίζουν το χώμα, προσφορά στη Μητέρα Γη.

Οι χαιρετισμοί που απευθύνουν μεταξύ τους εκείνη την ημέρα είναι το πιο σημαντικό έθιμο στη διάρκεια των εορτασμών, και έχει πολλούς αυστηρούς κανόνες που πρέπει να ακολουθηθούν.
 
Παραδοσιακά, τα παιδιά και οι ενήλικες καλωσορίζουν πρώτα το παλαιότερο ή το πιο ηλικιωμένο μέλος της οικογένειας πιάνοντας τους αγκώνες του για να δείξουν σεβασμό και το ρωτούν:

«Ζείτε ειρηνικά;» στα μογγολικά. Ο γέροντας τους απαντά φιλώντας τους στα δύο μάγουλα. Στη συνέχεια, όλοι οι επισκέπτες κάθονται γύρω από το τραπέζι και ανταλλάσσουν το Khuurug --ένα μπουκάλι που αχνίζει με ψιλοδουλεμένο καπνό και ανοιχτό καπάκι-- και λένε:

«Γιορτάζεις καλά;». Η οικοδέσποινα σερβίρει τσάι με γάλα καθώς και παραδοσιακά πιάτα, όπως πρόβατο στον ατμό, γνωστό και ως «utts», καθώς και ένα πιάτο με παραδοσιακά μπισκότα τα οποία τα στοιβάζει σε σειρά σε μονούς αριθμούς. Μόλις φάνε, ο οικοδεσπότης προσφέρει δώρα στους επισκέπτες όταν είναι έτοιμοι να φύγουν.

Στη διάρκεια όμως της περιόδου αυτής υπάρχουν και πολλές δεισιδαιμονίες. Για παράδειγμα, οι σύζυγοι δεν μπορεί να χαιρετηθούν εκείνη την ημέρα, καθώς υπάρχει η δοξασία ότι εάν το κάνουν, θα πρέπει να χωρίσουν.

Επίσης, οι γυναίκες δεν χαιρετιούνται μεταξύ τους όταν είναι έγκυες, καθώς πιστεύουν ότι το φύλο του αγέννητου παιδιού ενδέχεται να αλλάξει.

Οι Μογγόλοι πιστεύουν επίσης ότι αν τους κόψουν τα μαλλιά την πρώτη ημέρα του Σεληνιακού Νέου Έτους, κάποιοι από τους συγγενείς τους θα πεθάνουν μέσα στη νέα χρονιά. Δεν πρέπει επίσης να περάσει κάποιος την πρώτη νύχτα της «Λευκής Σελήνης» έξω από το σπίτι, γιατί υπάρχει ο κίνδυνος να γίνει ένας περιπλανώμενος.

Επιπλέον, δεν πρέπει να δανείζεις χρήματα ενώ όλα τα χρέη πρέπει να πληρώνονται την παραμονή. Εάν κάποιου του χρωστάνε χρήματα δεν πρέπει να πάει στο σπίτι εκείνου ή εκείνης να τα ζητήσει γιατί όποιος το κάνει αυτό, θα είναι άτυχος όλο τον επόμενο χρόνο.

Τέλος, δεν πρέπει την έβδομη ημέρα του νέου έτους να βγουν έξω και να πάνε επίσκεψη σε φίλους ή συγγενείς, καθώς η μέρα αυτή θεωρείται από τους Μογγόλους μία «μαύρη ημέρα».

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ