Quantcast

Πόσο ελεύθερες είναι οι εκλογές στο Ιράν;

Στο Ιράν δεν θα γίνουν εκλογές, αλλά ένας διαγωνισμός μεταξύ υποψηφίων που υποστηρίζονται από τους αγιατολάχ, υποστηρίζει η βρετανική εφημερίδα Independent.
Κι έτσι έμεινε ένας. Μόλις ένας μετριοπαθής έμεινε μεταξύ των υποψηφίων για τις προεδρικές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν την Παρασκευή στο Ιράν. Πρόκειται για τον Χασάν Ροχανί, έναν πρώην επικεφαλής των διαπραγματευτών του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, που είναι γνωστός για τις κεντρώες και συμφιλιωτικές του απόψεις. Πίσω του έχουν συνταχθεί πλέον οι μεταρρυθμιστές της χώρας, με επικεφαλής τον πρώην πρόεδρο Μοχάμεντ Χαταμί.

Χθες το βράδυ αποσύρθηκε από τη μάχη ο Μοχάμαντ Ρεζά Αρέφ, ο μοναδικός μεταρρυθμιστής που είχε εγκριθεί από το Συμβούλιο των Φρουρών του Ιράν. Έμειναν έτσι έξι υποψήφιοι, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι πιστοί στον ανώτατο ηγέτη της χώρας, τον αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ. Αυτός άλλωστε αποφασίζει για τα περισσότερα πράγματα που αφορούν τον υπόλοιπο κόσμο, όπως είναι ο εμπλουτισμός του ουρανίου ή η στήριξη του προέδρου της Συρίας Μπασάρ αλ Άσαντ.

Ο βρετανός δημοσιογράφος Ρόμπερτ Φισκ τηλεφώνησε το Σαββατοκύριακο σ’ έναν ιρανό φίλο του και τον ρώτησε πώς αισθάνεται. Εκείνος του είπε ότι δεν πρόκειται να ψηφίσει, αφού κανείς από τους υποψηφίους δεν εκπροσωπεί τις αξίες που έχουν σημασία για εκείνον. «Γνωρίζουν καλά ότι δεν υπηρετούν τη δημοκρατία», είπε.

Κάτι ανάλογο είπε και ο καθηγητής Μοχάμαντ Μαραντί από το Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης. Πρόσθεσε όμως και κάτι άλλο: πως πολλοί στην Ισπανία, την Ιταλία ή την Ελλάδα πιστεύουν το ίδιο πράγμα, ότι ούτε αυτοί δηλαδή ζουν σε μια δημοκρατία. Παράδοξη σύγκριση, είναι αλήθεια.

Ένα από τα φαβορί της μάχης για την προεδρία είναι ο πρώην δήμαρχος της Τεχεράνης Μοχάμαντ Μπαγκέρ Γκαλιμπάφ. Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς τον λόγο: προέρχεται από ένα «ταπεινό» οικογενειακό περιβάλλον, πολλοί θα εκτιμήσουν το γεγονός ότι ο πατέρας του είναι φούρναρης. Ο Γκαλιμπάφ πολέμησε σε σκληρές μάχες του πολέμου με το Ιράκ και κατά συνέπεια ασκεί σημαντική επιρροή στους Φρουρούς της Επανάστασης. Αν οι απειλές των ΗΠΑ-Ευρώπης-Ισραήλ εναντίον του Ιράν συνεχιστούν, ίσως ο Γκαλιμπάφ να θεωρηθεί ο καταλληλότερος άνθρωπος για να τους αντιμετωπίσει.

Οι ιρανικές εκλογές, γράφει ο Φισκ στην εφημερίδα Independent, στην πραγματικότητα δεν είναι εκλογές, αλλά ένας διαγωνισμός μεταξύ ευνοουμένων των αγιατολάχ. Ας θυμηθούμε την επανάσταση του 1979, που υποτίθεται ότι θα έφερνε δημοκρατία. Αλλά ο Χομεϊνί μετέτρεψε το Ιράν σε μια θεοκρατία, ή μάλλον νεκροκρατία, μια κυβέρνηση νεκρών για τους νεκρούς. Αυτό λέει πολλά για τη Μέση Ανατολή. Γίνονται επαναστάσεις, φεύγουν δικτάτορες, κι έρχονται άλλοι δικτάτορες. Ή η εκκλησία. Ύστερα γίνονται «διορθωτικές» επαναστάσεις, όπως εκείνη του Άσαντ στη Συρία. Και μετά ξεσπά η αραβική άνοιξη. Η Συρία μπορεί να αλλάξει ριζικά, το Μπαχρέιν είναι προς το παρόν ασφαλές (χάρη σε μας) και η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Εμιράτα είναι πολύ απασχολημένα με το «μαγείρεμα» της συριακής επανάστασης για να ασχοληθούν με τις δικές τους επαναστάσεις. Η Δύση στέλνει στρατιωτικό εξοπλισμό στη Συρία και ταυτοχρόνως ανησυχεί μήπως τα χημικά όπλα πέσουν σε «λάθος» χέρια.

Η ιστορία δείχνει ότι η δημοκρατία είναι μια λέξη που δεν ακούγεται ευχάριστα στα αυτιά των λαών της Μέσης Ανατολής. Γι’ αυτούς, «δημοκρατίες» ήταν τα δυτικά έθνη που στήριξαν τόσα χρόνια τους Σαντάτ και τους Μουμπάρακ και τους Σάχηδες και τους Μπεν Άλι και τους Καντάφι. Αυτό που ζητούσαν εκείνοι ήταν ελευθερία και αξιοπρέπεια, όχι δημοκρατία.

Η μικρή Τυνησία έχει τις περισσότερες πιθανότητες να επιβιώσει. Η Λιβύη είναι χωρισμένη από τη Μαφία που οργάνωσε την επανάσταση. Η Συρία είναι η χώρα όπου η κυβέρνηση χρησιμοποιεί σαρίν και οι αντάρτες επιδίδονται σε ακρότητες. Ο αιγυπτιακός στρατός ακονίζει τα (αμερικανικής κατασκευής) σπαθιά του. Ο στρατός παραμένει κυρίαρχος στην Αλγερία. Οι Φρουροί της Επανάστασης θα εξακολουθήσουν να διοικούν το Ιράν. Μήπως επιστρέφουν οι άνθρωποι με τα χακί;

Πηγή: The Independent