Αποτελεσματική και οικολογική λύση στο πρόβλημα της διαχείρισης των παλαιών ρούχων και υποδημάτων δίνει μία μέθοδος που εφαρμόζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα από τον δήμο Λάρισας. Με την εφαρμογή της ανακύκλωσης των προϊόντων κλωστοϋφαντουργίας, τα παλιά ενδύματα, οι κουρτίνες, τα σεντόνια και τα υποδήματα δεν θα επιβαρύνουν πλέον το σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων, αλλά θα μετατρέπονται σε πρώτη ύλη για τη δημιουργία προϊόντων βιομηχανικής χρήσης, όπως μονωτικά υλικά, ίνες για παραγωγή νέων ρούχων, υλικά καθαρισμού, ταμπλό αυτοκινήτων κ.ά. Το ζήτημα της διαχείρισης των παλαιών και φθαρμένων ειδών ένδυσης αποτελεί μία περιβαλλοντική «πληγή» για πολλούς δήμους της χώρας, καθώς, λόγω έλλειψης των απαραίτητων υποδομών για την ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίησή τους, τις περισσότερες φορές καταλήγουν στις χωματερές, επιβαρύνοντας το περιβάλλον και τα οικονομικά των δήμων.

Στην Ευρώπη εκτιμάται πως κάθε άτομο παράγει ετησίως περίπου 25 κιλά απορριμμάτων, εκ των οποίων το 50% αποτελείται από άχρηστα ρούχα, κλινοσκεπάσματα, πετσέτες και υφάσματα επίπλων. Συνολικά, στην Ευρωπαϊκή Ενωση των «27» παράγονται ετησίως 6 εκατ. τόνοι αποβλήτων παλαιών προϊόντων κλωστοϋφαντουργίας, ενώ, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στην Ελλάδα εκτιμάται ότι κάθε χρόνο παράγονται περίπου 120.000 τόνοι φθαρμένων ειδών ιματισμού - μια ποσότητα που επιβαρύνει σημαντικά τους δήμους και περιορίζει τη χωρητικότητα των ΧΥΤΑ.

Πηγαίνουν στη Γερμανία

Στη Λάρισα, το πρόγραμμα ανακύκλωσης ενδυμάτων και άλλων ανάλογων προϊόντων ξεκίνησε να εφαρμόζεται σε πιλοτική βάση από τις αρχές του περασμένου καλοκαιριού. Από την υλοποίηση του προγράμματος, μάλιστα, εκτιμάται ότι ο δήμος θα εξοικονομήσει περίπου 100.000 ευρώ, σε διάστημα μόλις ενός έτους. Σε συνεργασία με μια ιδιωτική εταιρεία η οποία ανέλαβε την εκπόνηση του έργου, τοποθετήθηκαν πέντε πορτοκαλί κάδοι στους οποίους συγκεντρώνονται άχρηστα και ακατάλληλα για χρήση ρούχα, παπούτσια, λευκά είδη, κουρτίνες, σεντόνια, τραπεζομάντιλα, υφάσματα, τσάντες, βαλίτσες, δερμάτινα, ζώνες, γούνες, κάλτσες, εσώρουχα ακόμη και χαλιά. Η εταιρεία ανέλαβε τη συλλογή και τη διαλογή των ειδών ένδυσης και υπόδησης, τα οποία επαναχρησιμοποιούνται στον βαθμό που αυτό είναι δυνατόν, ή μετατρέπονται σε πρώτη ύλη για τη δημιουργία προϊόντων βιομηχανικής χρήσης έπειτα από κατάλληλη επεξεργασία σε εργοστάσιο της Γερμανίας.

Από το πιλοτικό πρόγραμμα ανακύκλωσης ειδών ιματισμού που υλοποιεί ο δήμος έχουν συλλεγεί τους τελευταίους τρεις μήνες περισσότερα από 500 κιλά άχρηστων ειδών ιματισμού από πέντε κάδους ανακύκλωσης, ενώ αναμένεται και αύξηση των ποσοτήτων τους επόμενους μήνες, με την επέκταση του δικτύου μετά τη χωροθέτηση πέντε επιπλέον κάδων, φτάνοντας συνολικά τους 10 κάδους. «Το εν λόγω εγχείρημα έχει θετικά αποτελέσματα αφενός γιατί μέρος των συλλεγόμενων υλικών (όσα κρίνονται κατάλληλα) θα καταλήγουν σε ομάδες πληθυσμού που τα έχουν ανάγκη, αφετέρου διότι μεγάλος όγκος υλικών (φθαρμένα, σχισμένα) θα εκτρέπεται από το ρεύμα των απορριμμάτων που αποτίθενται στον ΧΥΤΑ και θα αξιοποιείται, έτσι ώστε τελικά να επιτυγχάνεται εξοικονόμηση πρώτων υλών και ενέργειας, βασικές αρχές της ορθής διαχείρισης αποβλήτων, σύμφωνα με την ισχύουσα περιβαλλοντική νομοθεσία», εξηγεί ο δήμαρχος Λαρισαίων, Κωνσταντίνος Τζανακούλης.

Οικονομικό όφελος

Σημαντικά θα είναι τα οικονομικά οφέλη λόγω του περιορισμού του όγκου και του βάρους των απορριμμάτων που απορρίπτει κάθε χρόνο ο δήμος Λάρισας. «Υπό κανονικές συνθήκες καταβάλλουμε τέλος ταφής 20 ευρώ για κάθε τόνο απορριμμάτων που στέλνουμε στον ΧΥΤΑ. Αν λάβουμε υπόψη μας ότι ετησίως οι ποσότητες ρούχων κι ενδυμάτων που καταλήγουν στον ΧΥΤΑ αγγίζουν τους 500 τόνους, τότε άμεσα θα εξοικονομήσουμε περίπου 100.000 ευρώ», εξηγεί ο Βασίλης Καραγιάννης, χημικός μηχανικός, προϊστάμενος του Τμήματος Περιβάλλοντος της Διεύθυνσης Καθαριότητας του δήμου Λαρισαίων. Οπως σημειώνει ο ίδιος, ο δήμος θα γλιτώσει ακόμη περισσότερα χρήματα, καθώς από το 2014 θεσμοθετείται η επιβολή του ειδικού τέλους ταφής, το οποίο ανέρχεται σε 35 ευρώ ανά τόνο και επιβαρύνει όλες τις κατηγορίες δημοτικών αποβλήτων που οδηγούνται σε ΧΥΤΑ και δεν έχουν υποβληθεί προηγουμένως σε εργασίες ανάκτησης και αξιοποίησης. «Μεταξύ άλλων, ο δήμος εξοικονομεί χρήματα από το κόστος επιβάρυνσης για τη συλλογή και τη μεταφορά των απορριμμάτων στο ΧΥΤΑ, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει καμία επιβάρυνση για τον δήμο, καθώς η εταιρεία παραχωρεί δωρεάν τον εξοπλισμό και κρατά τα όποια κέρδη από την επαναχρησιμοποίηση των απορριμμάτων. Σε πρώτη φάση, λοιπόν, όλοι κερδίζουμε και ο δήμος διεκδικεί διαρκώς το καλύτερο για τους δημότες του», καταλήγει ο Β. Καραγιάννης.