Η περιήγηση στα εκθέματα προσφέρει έντονες (και συχνά απρόσμενες) συγκινήσεις στον θεατή, ενώ το στήσιμο τον διευκολύνει ιδιαίτερα να εισχωρήσει στο κλίμα της εποχής και του Αγώνα. Περιλαμβάνονται 67 έργα (πίνακες, λιθογραφίες, οξυγραφίες, κεντήματα και ένα γλυπτό), με την υπογραφή κορυφαίων Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, όπως οι Stuart, Revett, Ζωγράφος, Delacroix, Langlois, Κογεβίνας, Krauss, Lipparini, Vernet, De Neuville, Roberts, Μποστ και Θεόδωρος.

Οι συλλέκτες των έργων, Γιώργος Γαϊτανάρης και Ιώ Ντόλκα, είναι Έλληνες επιστήμονες που ζουν στο Σιάτλ της Αμερικής και κατάγονται από την Τρίπολη.  Ο Γιώργος Γαϊτανάρης είναι βραβευμένος γιατρός-ερευνητής και επιστημονικός διευθυντής εταιρείας βιοτεχνολογίας, η οποία επικεντρώνεται σε έρευνα και ανακάλυψη φαρμάκων για παθήσεις του ανοσολογικού και κεντρικού νευρικού συστήματος. Η Ιώ Ντόλκα, επαγγελματίας σύμβουλος ασθενών και ιδρύτρια συμβουλευτικής εταιρείας με εξειδίκευση στον χώρο των σπάνιων παθήσεων και διαγνωστικών δυσκολιών, αναγνωρίζεται ως πρωτοπόρος στον τομέα της.

Ποια είναι η αίσθησή σας από την τρίμηνη έκθεση στην Τρίπολη, αλλά και την τρέχουσα στο Ίδρυμα Κακογιάννη, η οποία θα διαρκέσει έως τις 28 Οκτωβρίου;

Ιω Ντόλκα: Η Τρίπολη ξεπέρασε κάθε προσδοκία μας! Η οργάνωση ήταν εξαιρετική, όλοι εργάστηκαν με φοβερό μεράκι. Την έκθεση την είδαν πάνω από 2.500 άτομα, μεταξύ αυτών και η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Με το ίδιο μεράκι και την ίδια αγάπη αγκάλιασαν τα έργα το Ίδρυμα Κακογιάννης και η Πρόεδρος κ. Ξένια Καλδάρα.  

Τι σας συγκινεί από τη συγκεκριμένη περίοδο που μας παρουσιάζετε;

Γιώργος Γαϊτανάρης: Για μένα, το πιο ενδιαφέρον κομμάτι είναι το πάθος που αναδύεται μέσα από τις μάχες. Τρελλαίνομαι γι΄αυτές τις σκηνές, παρόλο που δεν μαζεύουμε αυτό το είδος τέχνης στην κυρίως συλλογή μας. Είναι, ίσως, το πιο ζωντανό κομμάτι της έκθεσης, γιατί από εκεί βγαίνει η αληθινή αίσθηση του Αγώνα.  

Ιω Ντόλκα: Αυτά τα έργα τα είχαμε αποθηκευμένα. Τα ξαναφέραμε στο φως, τα συντηρήσαμε, τους βάλαμε νέες κορνίζες, ειδικά για την έκθεση, και πρώτη φορά τα είδαμε στημένα στην Τρίπολη. Ξαφνιαστήκαμε και πραγματικά συγκινηθήκαμε.

Μας έκανε φοβερή εντύπωση η θαυμάσια μπλε κορνίζα του πίνακα που απεικονίζει την είσοδο του Όθωνα στο Ναύπλιο.

Γ. Γαϊτανάρης: Α, είμαι φοβερά περήφανος για το έργο αυτό! Υπάρχουν αρκετά με παρόμοιο θέμα, αλλά το συγκεκριμένο, του Κράους, είναι απίθανα σπάνιο. Δεκαπέντε χρόνια το κυνηγούσαμε, και το βρήκα τυχαία σε μια λονδρέζικη γκαλερί. Ο γκαλερίστας το φύλαγε σαν φυλαχτό, αλλά καταφέραμε και το πήραμε. Ήθελα, λοιπόν, να του δώσω μια νότα...βασιλική, εξ ου και το μπλε ρουαγιάλ της κορνίζας!  

Ιω Ντόλκα Γιώργος Γαϊτανάρης

Που θα ταξιδέψει η έκθεση μετά;

Γ. Γαϊτανάρης: Στο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, στη Θεσσαλονίκη, για τρεις μήνες. Θα περιλαμβάνει και κάποια διαφορετικά κομμάτια, όπως ένα πολύ ωραίο του Κόντογλου, με τον Κολοκοτρώνη και τον Μιαούλη.

Ποιο είναι, πιστεύετε, το μήνυμα της έκθεσης προς τα νέα παιδιά;

Γ.Γαϊτανάρης: Εμείς οι Τριπολιτσιώτες μεγαλώσαμε με τις ιστορίες του Κολοκοτρώνη, του Πλαπούτα και του Νικηταρά. Γνωρίζαμε το μεγαλείο της Επανάστασης- γιατί, όπως και να το δεις, ο Αγώνας του ΄21 ήταν, για την εποχή εκείνη, αληθινά επαναστατικός, ένα σπάσιμο της αλυσσίδας σε κάθε επίπεδο. Μέσα από τα έργα αυτά, βλέπεις τις θυσίες ενός ολόκληρου λαού. Το ότι σήμερα μπορείς να πεις οτιδήποτε επιθυμείς, και μάλιστα στη γλώσσα σου, ότι μπορείς να κάνεις τον σταυρό σου αν θέλεις, ότι μπορείς να αγοράσεις τα παπούτσια που σου αρέσουν, όλα αυτά, από τα πιο σημαντικά ως τα πιο μικρά, δεν είναι τυχαία. Είναι κερδισμένα. Κερδήθηκαν με πολύ αίμα. Αυτό προσπάθησαν να μεταφέρουν στα παιδιά τους, μέσα από την έκθεση, οι γονείς, όπως τουλάχιστον μας είπαν οι ίδιοι στην Τρίπολη: το πνεύμα του ΄21.

Πού συναντώνται μέσα σας η επιστήμη και η τέχνη;

Γ. Γαϊτανάρης: Υπάρχει κοινός παρανομαστής. Ως ερευνητής, μονίμως ψάχνω. Νέα φάρμακα, νέες ασθένειες, νέους μηχανισμούς προσέγγισης. Το ίδιο ακριβώς με συγκλονίζει και στην τέχνη, το καινούριο και το άγνωστο, γι΄αυτό και στη συλλογή μας  επικεντρωνόμαστε κυρίως σε νέους καλλιτέχνες. Τους αναζητάμε και, μερικές φορές, τους ανακαλύπτουμε εμείς.  

Ι.Ντόλκα: Επίσης, η ζωή μας, ο Γιώργος με τα εργαστήρια, εγώ με τους ασθενείς, έχει πολλή ένταση και δράμα. Και στη δική μου, τουλάχιστον, περίπτωση, υπάρχει πολύ έντονο το ανθρώπινο στοιχείο και η άμεση επαφή με τον πόνο, αλλά και την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης ψυχής -γιατί, κάποια στιγμή, οι ασθενείς γίνονται προέκταση της οικογένειάς σου. Λοιπόν, δεν υπάρχει καλύτερο μέσο έκφρασης της ψυχής από την τέχνη. Επιπλέον, σε ξεκουράζει από όλη αυτήν την ένταση και τον φόρτο.

Για να προσθέσετε κάποιο έργο στη συλλογή πρέπει να αρέσει και στους δυο σας;

Ι.Ντόλκα: Ναι! Απαράβατος όρος, γι΄αυτό και συχνά πυροδοτούνται μακροχρόνιες συζητήσεις μεταξύ μας και δημιουργούνται ενδιαφέρουσες καταστάσεις και αντιπαραθέσεις (γελάει).

Οι περισσότεροι καλλιτέχνες της συλλογής σας είναι Έλληνες ή ξένοι;

Γ.Γαϊτανάρης: Ξένοι. Δυστυχώς, παρότι θα το θέλαμε, δεν βλέπουμε συχνά Έλληνες με διεθνή καριέρα. Τώρα, με αφορμή την έκθεση, γνωρίσαμε πολύ κόσμο από τον εικαστικό χώρο. Και μία από τις συζητήσεις που κυριαρχούν, είναι το πώς ακριβώς μπορεί ο νέος Έλληνας καλλιτέχνης να βγει έξω από τα όρια της χώρας, να προωθηθεί, αλλά και να αποκτήσει αγορά για τα έργα του. Το κλειδί δεν είναι μόνο να δείξεις έργα σου σε ένα μουσείο. Πρέπει αυτό που σε παθιάζει, που το έχεις δουλέψει με θυσίες, να σου επιτρέψει να έχεις και μια ποιότητα ζωής.

Πώς «μυρίζεστε» τον καλό καλλιτέχνη;

Γ.Γαϊτανάρης: Σε εβδομαδιαία βάση βλέπουμε χιλιάδες έργα. Με τόση τριβή, και άσχετος να είσαι, από ένα σημείο αρχίζεις να ξεχωρίζεις το διαφορετικό. Όποτε, σε πρώτη φάση, το βλέμμα σου σταματάει στον καλλιτέχνη που νιώθεις ότι ξεχωρίζει. Επίσης, πρέπει να παρακολουθείς τις εξελίξεις στον χώρο της τέχνης-συμβαίνουν με τρομακτικούς ρυθμούς. Και, το πιο σημαντικό, χρειάζεται, ως συλλέκτης, να ακολουθείς την άποψη των ειδικών που εμπιστεύεσαι.  

Πρέπει ο συλλέκτης να «βλέπει» το μέλλον;

Ι.Ντόλκα: Εξ ορισμού. Γιατί αν αυτό που συλλέγεις δεν είναι το μέλλον, δεν το συλλέγεις.

Γ.Γαϊτανάρης: Πριν ξεκινήσουμε να μαζεύουμε, αναρωτηθήκαμε τι τέχνη ψάχνουμε. Τέχνη του παρελθόντος; Η σημασία, η αξία, η αγορά της, είναι ξεκάθαρες. Όμως, δεν μας ήταν ελκυστική. Δεν είχε το συναρπαστικό στοιχείο του άγνωστου. Πλέον, το να κυνηγάμε το μέλλον είναι για μας τρόπος ζωής.

Αλήθεια, οι Ελληνες της Αμερικής νιώθουν παραπάνω πράγματα για τον τόπο καταγωγής τους;

Γ.Γαϊτανάρης: Καλή ερώτηση...Εγώ είμαι στην Αμερική 40 χρόνια, η Ιω 25. Ο Έλληνας εκείνης της εποχής, εξακολουθεί να είναι νοσταλγός της πατρίδας. Όμως, η γενιά που ήρθε στις ΗΠΑ από την οικονομική κρίση και μετά, έχει πονέσει από την Ελλάδα. Όταν φύγαμε εμείς, δεν ήταν άσχημα στη χώρα, απλά θέλαμε να κάνουμε κάτι διαφορετικό. Η καινούρια γενιά έφυγε επειδή αναγκάστηκε να φύγει.

Ι.Ντόλκα: Εχει πίκρα αυτή η γενιά. Την αγαπάει την Ελλάδα, αλλά νιώθει ότι την έδιωξε. Εμείς δεν νιώσαμε ποτέ κάτι τέτοιο.

Γ.Γαϊτανάρης: Και υπάρχει και μια ακόμα παλαιότερη γενιά, στην οποία ανήκει ο συνέταιρός μου. Τρίτη γενιά Έλληνας της Αμερικής, Αρκάς και εκείνος, με απολύτως ρομαντική άποψη-οτιδήποτε προέρχεται από την Ελλάδα, είναι το πιο καλό πράγμα στον κόσμο!