«Οι Σπέτσες διατηρούν το χρώμα και την εικόνα τους και αυτό τον έχουν καταφέρει γιατί ποτέ δεν ήταν νησί του μαζικού τουρισμού από πλευράς υποδομών, δεν έχει μεγάλα ξενοδοχεία, ούτε τσάρτερς και αεροπλάνα. Επίσης, το γεγονός ότι είναι χαρακτηρισμένο από την αρχαιολογία ως τόπος ειδικού ενδιαφέροντος δεν μπορεί να περάσει καμία αλλαγή ή μετατροπή, χωρίς να πάρει έγκριση από την αρχαιολογία. Γεγονός που μπορεί να κάνει περίπλοκα τα πράγματα, αλλά μακροχρόνια έχει συμβάλει στο να διατηρήσει τον χαρακτήρα του» μας λέει ο Αντώνης Βορδώνης, πρόεδρο της τουριστικής επιτροπής Σπετσών και διευθύνων σύμβουλος του Poseidonion Hotel, o οποίος διατηρεί μία, εξ απαλών ονύχων, σχέση με το νησί, αφού ο παππούς του διατηρούσε σπίτι κι έτσι από πολύ μικρός περνούσε τα καλοκαίρια του εκεί.

Ανεξίτηλες εικόνες

Πολλές εικόνες στο νησί σήμερα ανασυνθέτουν τις ένδοξες εικόνες του παρελθόντος: τα μελωδικά κουδουνάκια από τις άμαξες και ο ήχος από τα πέταλα των αλόγων, η μυρωδιά του ανθόνερου και των αμυγδαλωτών, τα καλοδιατηρημένα καπετανόσπιτα και οι πολυτελείς βίλες που δίνουν τον τόνο στην περιοχή της Πιτιούσας.

«Σπέτσες, η θερινή διαμονή της μόδας, η Τρουβίλ της Ελλάδος, το όνειρο όσων αναπνέουν το καλοκαίρι τη σκόνη των Αθηνών και ψήνονται» έγραφε το 1925 ο Κώστας Ουράνης, δίνοντας την εικόνα του νησιού που ήδη από τις αρχές του 19^ου αι. είχε προσελκύσει ένα πρωτόγνωρο κύκλο από κοσμοπολίτες. Όλα αυτά χάρη στον ευεργέτη του, τον Σωτήριο Ανάργυρο, που το 1988, επιστρέφοντας βαθύπλουτος από τη Νέα Υόρκη, έφερε μαζί του έναν αέρα της ανανέωσης κι οραματίστηκε να κάνει το νησί «αριστοκρατική θερινή διαμονή για να μπορεί το άγονο και ξεπεσμένο νησί να ζει από τους ξένους».

Φύτεψε πευκοδάση, κατασκεύασε υδραγωγείο, άνοιξε δρόμους, ίδρυσε την Αναργύρειο Σχολή Ηγητόρων, έχτισε το Ποσειδώνιο και έφερε νέα ήθη στο νησί, κάνοντας την κοσμική Αθήνα να συνωστίζεται στις Σπέτσες για να παραβρεθεί σε δεξιώσεις μαζί με τους ξένους διπλωμάτες και τους Αγγλους αξιωματικούς. Η ακτινοβολία του νησιού συνεχίστηκε με την άφιξη καλλιτεχνών, λογοτεχνών και bon viveurs, όπως η Μελίνα Μερκούρη, ο Ζιλ Ντασέν, η Γαλλίδα ηθοποιός Ανούκ Αϊμέ και οι συγγραφείς Μισέλ Ντεόν, Τζον Φόουλς και Ζακ Λακαριέρ, που έκαναν διάσημο το νησί με τα βιβλία τους. Ο τελευταίος, μάλιστα, ζήτησε μετά τον θάνατό του, το 2005, η στάχτη του να σκορπιστεί στη θάλασσα ανοιχτά των Σπετσών. Σήμερα διατηρεί τον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα του, με τους oldmoney εφοπλιστές να το επιλέγουν για τις διακοπές και τις αποδράσεις τους. Αν και το νησί τις τελευταίες δεκαετίες είχε βασιστεί στον ελληνικό τουρισμό, το προφίλ του αρχίζει και πάλι να αλλάζει.

«Οι Σπέτσες ήταν κατ’ εξοχήν προορισμός για τους Ελληνες» λέει ο Αντ. Βορδώνης και συνεχίζει: «Τα τελευταία χρόνια, όμως, έχουμε δει μια πολύ μεγάλη αλλαγή και υποδεχόμαστε όλο και περισσότερο με ξένους. Είχε πάντα κεντρική Ευρώπη, Γαλλία, Ελβετία, Βέλγιο, Αγγλία, ενώ προστίθενται και επισκέπτες από τη Βόρεια Ευρώπη, που είναι μία ωραία αγορά γιατί έρχονται και off season. Φέτος, ωστόσο, είναι μία χρονιά που υποδεχόμαστε ξανά πιο πολλούς Ελληνες, αλλά είδαμε και επισκέπτες που που προτιμούσαν πιο μακρινά μέρη, όπως οι Κυκλάδες η Μύκονος, η Σαντορίνη- να προτιμούν τις Σπέτσες. Επιπλέον, ενώ στην αντίληψη του έλληνα οι Σπέτσες ήταν προορισμός για το σαββατοκύριακο, φέτος επειδή πολλοί προτιμούν πιο κοντινούς προορισμούς είδαμε και τη διαμονή να αυξάνεται».

Πλάνα προόδου

Η επιμήκυνση της σεζόν είναι ένας από τους στόχους του νησιού εδώ και αρκετά χρόνια. «Το παλεύουμε όλοι μας, κι ενώ η σεζόν ήταν ουσιαστικά 40 μέρες (20 Ιουλίου- τέλος Αυγούστου) με πολύ κόπο με events, με συνέδρια, με concierge δραστηριότητες για εμπειρίες, όπως είναι οι περίπατοι, τα ψαρέματα, τα ποδήλατα, φαίνεται πως υπάρχει πρόοδος. Επιπλέον, οι Σπέτσες μπορούν να λειτουργήσουν ως βάση για την εξερεύνηση της ευρύτερης περιοχής. Μπορείς να κάνεις εκδρομές στην Υδρα, στην Επίδαυρο, στις Μυκήνες. Επίσης, έχει γίνει το σχέδιο για ένα «νοικοκύρεμα» του παλιού λιμανιού, με πλωτές πλατφόρμες, το οποίο θα μπορούσε να λειτουργήσει σαν σημείο εκκίνησης για σκαφάτους, που θα έχουν τη δυνατότητα να πάνε Κυκλάδες (αν το επιτρέπει ο καιρός) ή Πελοπόννησο» καταλήγει ο Αντ. Βορδώνης που ηγείται της νεοσύστατης Τουριστικής επιτροπής του δήμου, σκοπός της οποίας είναι η προώθηση του νησιού στο εξωτερικό.

Ολες οι Σπέτσες σε μία βόλτα (για πρωτάρηδες)

Η περιήγηση ξεκινά από τη Ντάπια, τα κανόνια στην πλατεία της Επανάστασης, το σπίτι της Μπουμπουλίνας και την πλατεία του Ποσειδώνιου, ένα μνημείο που συμπυκνώνει την αίγλη που βίωσε το νησί στις αρχές του 20ού αιώνα.

Συνέχεια στην κλασική βόλτα προς το παλιό λιμάνι με τους ταρσανάδες με highlights τα καπετανόσπιτα, τον Αγιο Μάμα, τις εκκλησίες του Αγίου Νικολάου και της Παναγιάς Αρμάτας, τον φάρο στην άκρη του κόλπου και την υπαίθρια εγκατάσταση με τα γλυπτά της Ναταλίας Μελά.

Ο γύρος του νησιού είναι άλλη μια πρόταση που δίνει την ευκαιρία να χαρτογραφήσει κάποιος τις ομορφιές του. Περνώντας την Κουνουπίτσα και την κοντινή και δημοφιλή παραλία του Βρέλλου με τις ψάθινες ομπρέλες και το beach bar, περνάς την Αναργύρειο και Κοργιαλένειο Σχολή. Από κάτω της η παραλία Καΐκι, διεκδικεί το προσωνυμία της «Ψαρρούς των Σπετσών» και συνέχεια στο Λιγονέρι, όπου πήγαινε και στοχαζόταν ο Ελύτης.

Η διαδρομή κατάφυτη με τις ελιές, τα κυπαρίσσια, τα πεύκα και τις χαρουπιές να ντύνουν απαλά τους λόφους. Από τις ομορφότερες παραλίες του νησιού η Ζωγεριά φημίζεται για το φανταστικό της ηλιοβασίλεμα. Οι λάτρεις του ελληνικού σινεμά θα αναζητήσουν την πευκόφυτη παραλία Αγιοι Ανάργυροι, στη σπηλιά της οποίας γυρίστηκε η ταινία «Τζένη, Τζένη». Πιο μικρή αλλά εξίσου όμορφη και πνιγμένη στα πεύκα είναι η Αγία Παρασκευή, ενώ στην ίδια πλευρά η Ξυλοκέριζα φημίζεται για τα κρύα νερά της.

Αφήνοντας την ακτογραμμή, αξίζει να ανηφορίσετε από την Ντάπια, προς το Καστέλλι, και να κάνετε πεζοπορία με προορισμό το εγκαταλελειμμένο κτήμα «Η Χαρά», με τα χαλάσματα του σπιτιού παλιάς οικογένειες του νησιού, σε ένα ειδυλλιακό τοπίο. Λίγο πιο κάτω, το εκκλησάκι της μονής Ελωνος, αποκαλύπτει την πιο συγκλονιστική 360 μοιρών θέα σε ολόκληρο το νησί και την Σπετσοπούλα, το νησί των Νιάρχων.

Χρήσιμα και άλλα

-Τι είναι αυτό όμως που εκτός από την ομορφιά τους και τις υποδομές, κάνει τις Σπέτσες ανταγωνιστικό προορισμό διακοπών φέτος το καλοκαίρι; Η κοντινή απόσταση, η πρόσβαση ακόμη και οδικώς μέσω της Κόστας του Πόρτο Χελίου, απ΄όπου απατούνται μόνο 15 λεπτά με το πλοιαράκι, που περιορίζουν τη χρήση μάσκας.

-Το λαμπερό classy hotel Ποσειδώνιο, που χτίστηκε το 1914, αποτελούσε για ολόκληρες δεκαετίες σύμβολο και σημείο αναφοράς του νησιού και παραμένει από τα πιο ισχυρά τοπόσημα των Σπετσών. Η ανακαίνισή του διήρκεσε 5 χρόνια, δίνοντας έμφαση όχι μόνο στις σύγχρονες υποδομές αλλά και στη διατήρηση του πρωτότυπου αρχιτεκτονικού σχεδίου του κτιρίου. Η αισθητική του συμπυκνώνεται στην μαρμάρινη κεντρική σκάλα, τα αυθεντικα? παλιά πλακα?κια, τα μπαλκόνια με τα μαντεμένια κάγκελα και την ανυπέρβλητη βεράντα του. Με την επαναλειτουργία του το 2009, μπήκε δυναμικά στη νέα εποχή, και κρατά ξανά πρωταγωνιστικό ρόλο στην κοινωνική ζωή αλλά και στην γαστρονομική σκηνή του νησιού με τον σεφ Ολιβιέ Καμπανά να ηγείται φέτος της κουζίνας.

-Ανανεωμένο είναι φέτος το Paradise, το beach bar της Αγίας Μαρίνας, με αναβαθμισμένο look και party spirit τις απογευματινές ώρες.

-Ενα ποτό στο «Σπέτσα» bar, παραμένει εκ των ων ουκ ανευ, αφού ακόμη και o περίφημος ταξιδιωτικός οδηγός Lonely planet το έχει στα «50 πράγματα που πρέπει να κάνεις πριν πεθάνεις». Λατρεμένη λεπτομέρεια το… μακάβριο στοίχημα που παίζεται εδώ και χρόνια, όπου μπορείς να στοιχηματίσεις ποιος διάσημος υπερήλικας θα αποδημήσει πρώτος, στην αυτοσχέδια κόλλα χαρτιού κολλημένη στην πόρτα της τουαλέτας.

- Κρατώντας την παράδοση στις επιτυχημένες αθλητικές διοργανώσεις το νησί υποδέχεται και φέτος το Spetsathlon, το οποίο διοργανώνεται στις 4-6 Σεπτεμβρίου για όγδοη χρονιά. Το event αποτελείται από τον αγώνα τριάθλου, το Spetses Triathlon Sprint (750 μέτρα κολύμπι, 25 χλμ. ποδήλατο & 5 χλμ.τρέξιμο) και το Spetses Triathlon Endurance (1500 μέτρα κολύμπι, 50 χλμ. ποδήλατο & 10 χλμ. τρέξιμο), καθώς και τον αγώνα ποδηλασίας 25χλμ.

-Αν θέλετε να πάρετε μαζί σας κάτι από τη γλύκα και τη «χρυσόσκονη» της λάμψης του νησιού, τα διάσημα γλυκά των Σπετσών είναι τα αμυγδαλωτά. Ανάλαφρα, αρωματικά και με γεύση πικραμύγδαλου, έχουν μακρά ιστορία, αφού τα έπαιρναν μαζί τους οι καπεταναίοι, επειδή δεν χάλαγαν.