Η μεταρρύθμιση του Χώρου Σένγκεν, με την εγκαθίδρυση νέων μηχανισμών για την προστασία των συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα αποτελέσουν τις βασικές προτεραιότητες της Γαλλίας όταν αναλάβει την προεδρία του μπλοκ, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022, ανακοίνωσε σήμερα ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.
Η Γαλλία αναλαμβάνει την εναλλασσόμενη προεδρία της ΕΕ σε μια περίοδο που η Λευκορωσία κατηγορείται ότι πυροδοτεί τη μεταναστευτική κρίση, μεταφέροντας μετανάστες από τη Μέση Ανατολή και ωθώντας τους να περάσουν παράτυπα τα σύνορα και να μπουν στην Πολωνία και τη Λιθουανία.
Η Ένωση εδώ και χρόνια είναι βαθιά διχασμένη σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό και τη φύλαξη των κοινών εξωτερικών συνόρων του Χώρου Σένγκεν.
«Θα έλεγα ότι πρέπει να μετακινηθούμε, από μια Ευρώπη που συνεργάζεται εντός των συνόρων της, σε μια Ευρώπη που είναι ισχυρή στον κόσμο, πλήρως κυρίαρχη, ελεύθερη στις επιλογές της και κυρία της μοίρας της» είπε στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, παρουσιάζοντας τις προτεραιότητες της γαλλικής προεδρίας.
Μεταξύ των προτάσεων της Γαλλίας θα είναι η δημιουργία ενός μηχανισμού αντίδρασης έκτακτης ανάγκης που θα βοηθούσε τις χώρες μέλη να αντιμετωπίσουν κρίσεις στα σύνορά τους. Οι χώρες αυτές «θα πρέπει να μπορούν να βασίζονται στη στήριξη της Frontex» αλλά επίσης και «στην αλληλεγγύη των χωρών μελών» που θα στέλνουν αστυνομικούς για να βοηθήσουν στα σύνορα, είπε. Ο Μακρόν θέλει επίσης να γίνονται τακτικές πολιτικές συναντήσεις με αντικείμενο το μεταναστευτικό, όπως κάνουν ήδη οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης για να συζητήσουν οικονομικά θέματα.
Στις προεδρικές εκλογές του Απριλίου, όπου ο Μακρόν διεκδικεί μια δεύτερη θητεία, τα συντηρητικά και ακροδεξιά κόμματα αναμένεται ότι θα αναγάγουν σε κυρίαρχο θέμα το μεταναστευτικό, ένα ζήτημα για το οποίο ορισμένοι θεωρούν ότι ο Γάλλος πρόεδρος έχει τηρήσει ήπια στάση.
«Η προστασία των συνόρων μας είναι αναγκαία προϋπόθεση, τόσο για την ασφάλεια των Ευρωπαίων όσο και (…) για να αποφύγουμε τραγωδίες σαν αυτές που βιώσαμε», εξήγησε ο Μακρόν, αναφερόμενος στο ναυάγιο που σημειώθηκε στη Μάγχη στα τέλη Νοεμβρίου και στο οποίο έχασαν τη ζωή τους 27 άνθρωποι.
Ο Γάλλος πρόεδρος ελπίζει επίσης ότι θα προωθήσει τις συζητήσεις γύρω από το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου, που παρουσιάστηκε τον Σεπτέμβριο του 2020 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά δεν έχει υιοθετηθεί ακόμη λόγω των διαφωνιών που εκφράζουν πολλές χώρες μέλη. Ελπίζει ότι με τον τρόπο αυτό θα υπάρξει «καλύτερη οργάνωση σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών» με τη συνεργασία των χωρών προέλευσης και των χωρών τράνζιτ «ώστε να καταπολεμήσουμε τη διακίνηση ανθρώπων, να αποφύγουμε τις ροές, να προστατεύσουμε τα εξωτερικά σύνορά μας, να εναρμονίσουμε τους κανόνες μας, ιδίως για το άσυλο».
Οικονομία
Το δημοσιονομικό πλαίσιο της Ευρώπης, που μέχρι τώρα καθοριζόταν από τα κριτήρια του Μάαστριχτ, θα πρέπει να επανεξεταστεί, σημείωσε ο Μακρόν, με στόχο, όπως είπε, να καλυφθεί «η ανάγκη για νέες επενδύσεις» μετά την πανδημία της Covid-19.
Με την υγειονομική κρίση «βάλαμε σε παρένθεση την εφαρμογή των δημοσιονομικών κανόνων», υπενθύμισε. «Πρέπει να επανέλθουμε στους κανόνες που επιτρέπουν τη σύγκλιση των οικονομικών μας» αλλά δεν μπορούμε να υποκρινόμαστε ότι δεν συνέβη τίποτα και «να επανέλθουμε στο δημοσιονομικό πλαίσιο που δημιουργήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1990», τόνισε.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει επίσης να συζητήσει εάν αρκεί το πακέτο ανάκαμψης, ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ, για την αναζωογόνηση της οικονομίας μετά την Covid-19. «Το ερώτημα δεν είναι πλέον αν είμαστε υπέρ ή κατά του 3% (ο κανόνας για έλλειμμα της τάξης του 3% του ΑΕΠ της χώρας). Έχουμε φύγει από αυτό. Χρειαζόμαστε δημοσιονομικούς κανόνες για να παραμείνουμε ένας σοβαρός φορέας, σε διαφορετική περίπτωση θα χαθεί η εμπιστοσύνη», τόνισε.
Ο Μακρόν σκοπεύει να συγκαλέσει μια ειδική σύνοδο των ηγετών της ΕΕ τον Μάρτιο με στόχο να καθοριστεί το νέο αναπτυξιακό μοντέλο της Ευρώπης. Η ΕΕ πρέπει να μετατραπεί σε χώρο «παραγωγής, καινοτομίας, δημιουργίας θέσεων εργασίας» έχοντας «μια εμμονή: τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την καταπολέμηση της ανεργίας», όπως είπε.
Σύμφωνα με τον Μακρόν, μέχρι την άνοιξη του 2022 θα έχει συνταχθεί από την ΕΕ το προσχέδιο για την εφαρμογή του παγκόσμιου ελάχιστου εταιρικού φόρου που συμφωνήθηκε φέτος. Το Παρίσι θα εργαστεί επίσης για την υιοθέτηση ενός «αξιοπρεπούς κατώτατου μισθού» στην Ευρώπη, πρόσθεσε.
Βαλκάνια
Ο Μακρόν ζήτησε να «επαναδεσμευτεί» και να «επενδύσει και πάλι» η ΕΕ στα Δυτικά Βαλκάνια απέναντι στις «νέες εντάσεις» στην περιοχή και «τις παρεμβάσεις περιφερειακών δυνάμεων» που επιδιώκουν να αποσταθεροποιήσουν την Ευρώπη, όπως είπε.
«Αυτή η περιοχή βιώνει σήμερα νέες εντάσεις. Η ιστορία επαναλαμβάνεται, η τραγωδία κάποιες φορές επίσης», είπε, ανακοινώνοντας τη διεξαγωγή μιας συνόδου για τα Δυτικά Βαλκάνια, τον προσεχή Ιούνιο.
Ο Μακρόν είπε ότι η ΕΕ θα πρέπει να ακολουθήσει μια πολιτική «επαναδέσμευσης» αλλά και επενδύσεων στην περιοχή ώστε να διευκολύνει την οικονομική ενσωμάτωσή της και «να καταπολεμήσει την παρέμβαση, τη χειραγώγηση διαφόρων περιφερειακών δυνάμεων που επιδιώκουν, μέσω των Βαλκανίων, να αποσταθεροποιήσουν την Ευρώπη», τόνισε, χωρίς να κατονομάσει τις δυνάμεις αυτές. Ζήτησε επίσης να αποσαφηνιστεί η ενταξιακή προοπτική των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων (Αλβανία, Βοσνία, Σερβία, Μαυροβούνιο, Βόρεια Μακεδονία και Κόσοβο).
Τον Οκτώβριο οι ηγέτες των χωρών μελών επανέλαβαν τη στήριξή τους στην ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων, όμως δεν καθόρισαν κάποιο χρονοδιάγραμμα, ζητώντας περισσότερες μεταρρυθμίσεις και επίλυση των διαφορών μεταξύ των χωρών.
Αφρική
Ο Γάλλος πρόεδρος τόνισε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να διαδραματίσει σημαντικότερο ρόλο για την ασφάλεια του Σαχέλ και εξήγησε ότι θέλει να «εξευρωπαΐσει» τη «σχέση ασφαλείας» που έχει σήμερα η Γαλλία με την περιοχή αυτή της Δυτικής Αφρικής, όπου έχουν αναπτυχθεί Γάλλοι στρατιώτες για να αντιμετωπίσουν τους τζιχαντιστές αντάρτες.
Στο πλαίσιο της γαλλικής προεδρίας θα οργανωθεί μια σύνοδος μεταξύ της Ευρωπαϊκής και της Αφρικανικής Ένωσης, στις 17 και 18 Φεβρουαρίου στις Βρυξέλλες. Στόχος θα είναι «να επαναθεμελιώσουμε» την «κάπως κουρασμένη» σχέση μεταξύ των δύο ηπείρων. Ο Γάλλος ηγέτες αναφέρθηκε σε ένα «οικονομικό και χρηματοδοτικό» New Deal με την Αφρική, εκτιμώντας ότι στους διεθνείς οργανισμούς η Ευρώπη θα πρέπει να παρουσιάζει μια «κοινή στρατηγική» με την Αφρική σε ό,τι αφορά την εκπαίδευση, την υγεία και το κλίμα.
Για το περιβάλλον, ο Μακρόν είπε ότι θέλει να διαπραγματευτεί την εφαρμογή ενός ευρωπαϊκού σχεδίου καταπολέμησης της «εισαγόμενης αποψίλωσης των δασών». Στόχος του είναι να απαγορευτεί η εισαγωγή στην ΕΕ προϊόντων όπως η σόγια, το βοδινό, το φοινικέλαιο, η ξυλεία, το κακάο, ο καφές και άλλων, εφόσον η παραγωγή τους συμβάλλει στην αποψίλωση των δασών, στις χώρες απ’ όπου εξάγονται.
Ψηφιακή Ευρώπη
Ο Μακρόν είπε ότι θέλει να μετατρέψει την Ευρώπη σε «ψηφιακή δύναμη» μέσω ταμείων για τη χρηματοδότηση νεοφυών επιχειρήσεων και την υλοποίηση ενός «πραγματικού φόρου για τις πολυεθνικές».
Η Γαλλία θα προωθήσει τη δημιουργία αυτών των ευρωπαϊκών ταμείων για τη χρηματοδότηση νεοφυών επιχειρήσεων και άλλων «φορέων της ψηφιακής τεχνολογίας» κινητοποιώντας «θεσμικούς επενδυτές». Από τις 10 κορυφαίες εταιρείες στον κόσμο σήμερα, οι οκτώ είναι του τεχνολογικού τομέα και καμία δεν είναι ευρωπαϊκή, σημείωσε ο Μακρόν, εξηγώντας ότι θέλει «να δημιουργηθεί μια πραγματική, ενοποιημένη ψηφιακή αγορά» με «απλουστευμένους» κανόνες στην Ευρώπη.
Όχι στο συμβολικό μποϊκοτάζ των Χειμερινών Ολυμπιακών
Ο Μακρόν ρωτήθηκε για τις σχέσεις της Βρετανίας με τη Γαλλία, που είναι τεταμένες λόγω του μεταναστευτικού και των αδειών αλιείας και απάντησε ότι η βρετανική κυβέρνηση δεν κάνει αυτά που λέει ότι θα κάνει. Υποστήριξε ότι το Λονδίνο ήταν εκείνο που πίεσε για τη σύναψη του συμφώνου ασφαλείας AUKUS μεταξύ της Βρετανίας, της Αυστραλίας και των ΗΠΑ, που είχε ως αποτέλεσμα την ακύρωση, εκ μέρους της Αυστραλίας, της σύμβασης για την αγορά γαλλικών υποβρυχίων.
Ζήτησε επίσης από τη βρετανική κυβέρνηση «να συνεργαστεί καλόπιστα» με τη Γαλλία ενώ για το μεταναστευτικό εκτίμησε ότι ευθύνεται η Βρετανία επειδή «το βρετανικό οικονομικό μοντέλο βασίζεται στην παράνομη εργασία των ξένων».
Για το διπλωματικό αλλά όχι και αθλητικό μποϊκοτάζ των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου, εκτίμησε ότι θα ήταν ένα «πολύ μικρό και συμβολικό» μέτρο. Η Γαλλία έχει ήδη ανακοινώσει ότι θα αποφασίσει αν θα προχωρήσει στο διπλωματικό μποϊκοτάζ σε συνεργασία με τις άλλες χώρες της ΕΕ. Οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Βρετανία ανακοίνωσαν το «διπλωματικό μποϊκοτάζ» των Αγώνων, κατηγορώντας το Πεκίνο το Πεκίνο για καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως στην περιφέρεια του Σιντζιάνγκ.
«Δεν πρέπει να πολιτικοποιούμε» τους Ολυμπιακούς Αγώνες, είπε ο Μακρόν, εξηγώντας ότι θα προτιμούσε να εργαστεί με τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή για να διασφαλίσει την προστασία των αθλητών σε όλον τον κόσμο αντί να εφαρμόζει συμβολικά μποϊκοτάζ.
Η Γαλλία θα αναλάβει την εναλλασσόμενη προεδρία της ΕΕ την 1 Ιανουαρίου 2022, για πρώτη φορά από το 2008.