Quantcast

«Ίππος: Το Άλογο στην αρχαία Αθήνα»

Το Real.gr ξεναγήθηκε στην ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα έκθεση που παρουσιάζει, έως τις 30 Απριλίου, η Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα.

«Ένα άλογο, ένα άλογο. Το βασίλειό μου για ένα άλογο», ήταν τα διάσημα λόγια του Ριχάρδου του Γ΄ -σύμφωνα με τον Ουίλιαμ Σαίξπηρ, τουλάχιστον. Όμως, η ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα έκθεση που οργάνωσε και φιλοξενεί η Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα (Σουηδίας 61, πτέρυγα Μακρυγιάννη) μας ταξιδεύει πολύ πιο πίσω και, συγκεκριμένα, στην αρχαία Ελλάδα. Μέσα από καταπληκτικά εκθέματα που προέρχονται, κυρίως, από την χώρα μας (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Μουσείο Ακρόπολης, Αρχαία Αγορά, Κεραμεικός, Αρχαιολογικό Μουσείο Βραυρώνας, Νομισματική Συλλογή της Alpha Bank κλπ), αλλά και με δύο εντυπωσιακούς δανεισμούς (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Φλωρεντίας και Κρατικό Μουσείο Βάδης στην Καρλσρούη), η έκθεση «Ίππος: Το Άλογο στην αρχαία Αθήνα» φωτίζει τη σημασία που είχε το υπερήφανο, πολυπροβεβλημένο ανά τους αιώνες  ζώο για τους προγόνους μας καθώς και τους πολλαπλούς ρόλους του στη ζωή τους-στους αθλητικούς αγώνες, τον πόλεμο, τη μυθολογία και τη θρησκεία. 

Η έκθεση περιλαμβάνει περισσότερα από 50 αρχαία αντικείμενα, αρκετά από τα οποία παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό. Την επιμελήθηκε η καθηγήτρια Jenifer Neils, Διευθύντρια της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών, η οποία μας πρόσφερε μια θαυμάσια, περιεκτική ξενάγηση, με την πολύτιμη συμβολή του Mario Iozzo, Διευθυντή του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου Φλωρεντίας, και της υπεύθυνης τεκμηρίων και συντονισμού Ιωάννας Δαμανάκη. Το στήσιμο και τη σκηνογραφία υπογράφουν οι Παρασκευή Γερολυμάτου και Ανδρέας Γεωργιάδης από τη Μικρή Άρκτο.

Ως κεντρικό έκθεμα, μας υποδέχεται ένας εντυπωσιακός, πολύ καλά διατηρημένος σκελετός αρχαίου αλόγου το οποίο βρέθηκε, μαζί με ακόμα 17 άλογα, στις πρόσφατες ανασκαφές στο αρχαίο νεκροταφείο του Φαλήρου, του πρώτου λιμανιού της χώρας. Όλα τα άλογα ήταν νεαρά, ο τρόπος που πέθαναν δεν είναι εμφανής, όμως μια θεωρία υποστηρίζει ότι πρόκειται για θυσίες προς τιμήν του θεού Ποσειδώνα, γνωστού και με το επίθετο «Ίππιος». Ο Ποσειδώνας, μας πληροφορεί η κ. Neils, είναι ο μόνος από το Δωδεκάθεο που απεικονίζεται από τους αρχαίους καλλιτέχνες να ιππεύει.

Καθώς προχωράμε στις 6 ενότητες της έκθεσης, συναντάμε μεταξύ άλλων ένα αγγείο με την πρώτη ζωγραφική απεικόνιση του αλόγου στην τέχνη της Αρχαίας Αθήνας (περίπου 900 π.Χ.), παιδικά παιχνίδια με αλογάκια και αναβάτες, έναν χάλκινο χαλινό, πιθανότατα λάφυρο από τους περσικούς πολέμους αφιερωμένο στην Ακρόπολη, ένα καθηλωτικό ταφικό μνημείο προς τιμήν ενός ιππάρχου με παράσταση μάχης, το μυθολογικό πλάσμα ιππαλεκτρυών, το οποίο ήταν μισό άλογο και μισό κόκορας, και έναν αμφορέα που περιείχε την ταφή ενός παιδιού και εκτίθεται για πρώτη φορά.

«Σταρ» της έκθεσης, όμως, είναι η χάλκινη προτομή αλόγου από το μουσείο της Φλωρεντίας, που ανήκε κάποτε στο Λαυρέντιο το Μεγαλοπρεπή των Μεδίκων και αποτελεί ένα σπάνιο πρωτότυπο μεγάλου έφιππου αγάλματος. Είναι η πρώτη φορά που η προτομή αυτή παρουσιάζεται στην Ελλάδα και μία από τις λίγες φορές που εκτίθεται εκτός Ιταλίας.

Η προτομή ήταν αρχικά επιχρυσωμένη, ενώ ενέπνευσε καλλιτέχνες σαν τον Ντα Βίντσι και τον Μικελάντζελο. Το 2015, κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης, εντοπίστηκαν λαξευμένα κοντά στη χαίτη τρία ελληνικά γράμματα (Χ, Ν, Λ). Αυτό δείχνει, χωρίς αμφιβολία, ότι το άγαλμα είναι ελληνικό και ότι χυτεύτηκε τον 4ο αιώνα π.Χ.

Παράλληλα με την έκθεση, η Αμερικανική Σχολή θα φιλοξενήσει δημόσιες διαλέξεις από διακεκριμένους ακαδημαϊκούς. Οι ομιλίες θα πραγματοποιούνται με ελεύθερη είσοδο ημέρα Πέμπτη στις 19.00, στο αμφιθέατρο Cotsen Hall, ενώ θα είναι διαθέσιμες και διαδικτυακά από τον ιστότοπο της Σχολής. Την έκθεση πλαισιώνουν εκπαιδευτικά προγράμματα για σχολικές ομάδες, που θα πραγματοποιούνται από την υπότροφο της Σχολής, Ελένη Γκίζα. Επιπλέον, το παιδικό βιβλίο της καθηγήτριας J. Neils «Avra, an Amazing Greek Horse», εμπνευσμένο από την αληθινή ιστορία ενός αρχαίου αλόγου (εκδόσεις «Μέλισσα») είναι διαθέσιμο στην έκθεση. 

Στην είσοδο της Σχολής βρίσκεται το γλυπτό «Ίππος» της Αλεξάνδρας Αθανασιάδη.