Αποκαλυπτικό και συνάμα προφητικό ήταν το ρεπορτάζ της Realnews με τίτλο: «Η ώρα των αποφάσεων για τα ΕΛΤΑ», που δημοσιεύτηκε στις 12 Οκτωβρίου και έφερε την υπογραφή της Μαίρης Ι. Παπακωνσταντίνου. Οταν εμφατικά σημείωνε (από το πρώτο μισό του Οκτωβρίου) ότι τα ΕΛΤΑ κινούνται επί ξυρού ακμής.
Μάλιστα, η Realnews επισήμανε στο ρεπορτάζ της ότι προκειμένου να καταστεί βιώσιμη η ύπαρξη των Ελληνικών Ταχυδρομείων έπρεπε να ληφθούν ριζικές αποφάσεις, σύμφωνα με τις πληροφορίες που διέρρεαν από τη διεύθυνση της εταιρείας.
Πώς, λοιπόν, κόμματα και βουλευτές ισχυρίζονται ότι αιφνιδιάστηκαν και δεν γνώριζαν για την κατάσταση των ΕΛΤΑ; Οι πολιτικοί μας εφημερίδες δεν διαβάζουν;
Σας επισυνάπτουμε ολόκληρο το ρεπορτάζ με ημερομηνία 12 Οκτωβρίου για να διαπιστώσετε ότι η Realnews είχε δημοσιεύσει, ξανά, σε επίκαιρο χρόνο, όσα ανακοινώθηκαν επισήμως από τον παραιτηθέντα, πλέον, διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας, Γρηγόρη Σκλήκα.
Αναλυτικά το ρεπορτάζ της εφημερίδας:
Η ώρα των αποφάσεων για τα ΕΛΤΑ
Ο οδικός χάρτης για τον εκσυγχρονισμό της εταιρείας με στόχο ένα σύγχρονο μοντέλο λειτουργίας με αιχμή τον ψηφιακό μετασχηματισμό
Eπί ξυρού ακμής κινούνται τα ΕΛΤΑ. Το ξεπερασμένο επιχειρησιακό μοντέλο και οι ζημιογόνες οικονομικές καταστάσεις κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τη βιωσιμότητά τους. Παρά τις σημαντικές παρεμβάσεις που έχουν αρχίσει να αλλάζουν την εικόνα τους, ο κίνδυνος ελλοχεύει και τα περιθώρια να δοθούν άμεσα λύσεις για να εκσυγχρονιστούν, υιοθετώντας ένα σύγχρονο μοντέλο με αιχμή τον ψηφιακό μετασχηματισμό, στενεύουν. Τα Ελληνικά Ταχυδρομεία (ΕΛΤΑ) προκειμένου να καταστούν βιώσιμα οφείλουν να ανταποκριθούν στο κάλεσμα της νέας εποχής, των ραγδαίων αλλαγών και της πίεσης που ασκούν ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η τεχνητή νοημοσύνη στον κλάδο των ταχυμεταφορών. Οι παραδοσιακές ταχυδρομικές υπηρεσίες αποτελούν πλέον παρελθόν, εξηγούν οικονομικοί σύμβουλοι και εκτιμούν ότι ο χρόνος για να αντικατασταθεί το ξεπερασμένο επιχειρησιακό μοντέλο με ένα σύγχρονο που ενσωματώνει καινοτόμες ψηφιακές υπηρεσίες, ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα, είναι περιορισμένος. Η εικόνα της παραδοσιακής αλληλογραφίας μέσα από τα φυσικά καταστήματα έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί.
Γεγονός είναι ότι στην Ελλάδα η ανάπτυξη και η παρουσία των ΕΛΤΑ έχει διπλό αντίκτυπο. Πέραν της επιχειρηματικής τους διάστασης, τα Ελληνικά Ταχυδρομεία με τις υπηρεσίες τους συμβάλλουν περισσότερο από μισό αιώνα στην οικονομική και κοινωνική συνοχή των απομακρυσμένων περιοχών, καθώς πόλεις και χωριά, παραδοσιακά, εξυπηρετούνταν από τα φυσικά καταστήματα των ΕΛΤΑ. Ομως, η εικόνα σήμερα είναι εντελώς διαφορετική. Οι αποστολές δεμάτων γίνονται στο σπίτι, εύκολα και οικονομικά, ενώ οι παραλαβές από θυρίδες (lockers), τοποθετημένες από τον ανταγωνισμό σε γειτονιές μεγάλων και μικρότερων πόλεων, έχουν ως συνέπεια τη μείωση του όγκου εργασιών στα φυσικά καταστήματα, καθιστώντας ασύμφορη τη λειτουργία τους.
Αρνητικά δείγματα
Τα ΕΛΤΑ διαθέτουν σήμερα 486 καταστήματα σε όλη τη χώρα, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων εμφανίζει ζημίες. Μόνο τα κεντρικά καταστήματα των μεγάλων πόλεων και των νομών, καθώς και ορισμένα στην Αττική, καταφέρνουν να έχουν κέρδος. Στα περισσότερα, η ποιότητα εξυπηρέτησης έχει υποβαθμιστεί αισθητά, με τις καθυστερήσεις σε παραδόσεις λόγω έλλειψης προσωπικού και παλαιών υποδομών να διαμορφώνουν τη γενικότερη εικόνα. Τα στοιχεία αυτά είναι ανησυχητικά. Σχετικές μελέτες που λαμβάνουν υπ’ όψιν πληθυσμιακά και γεωγραφικά κριτήρια συμπεραίνουν ότι το βιώσιμο δίκτυο δεν θα έπρεπε να υπερβαίνει τα 100 με 200 καταστήματα. Οι οικονομικοί αναλυτές χαρακτηρίζουν τη σημερινή δομή υπερδιογκωμένη και εφιστούν την προσοχή, τονίζοντας ότι δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες της αγοράς. Βέβαια, παρότι ζημιογόνα, τα ΕΛΤΑ εξακολουθούν να εξασφαλίζουν την παροχή βασικών ταχυδρομικών και χρηματοοικονομικών υπηρεσιών σε περιοχές χωρίς εναλλακτική πρόσβαση. Με το πλάνο μετασχηματισμού οι υπηρεσίες αυτές όχι μόνο θα συνεχίσουν να υφίστανται, αλλά θα ενισχυθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Η δέσμευση των ΕΛΤΑ προβλέπεται και στο πλάνο μετασχηματισμού, το οποίο έχει ήδη συνταχθεί και εκτείνεται μέχρι το 2027.
Το πλάνο αυτό αποδεικνύει ότι τα ΕΛΤΑ επιθυμούν να διατηρήσουν την παρουσία τους στην αγορά και να εξακολουθήσουν να εξυπηρετούν το κοινό τους, πέρα από την παραδοσιακή αλληλογραφία, με τις σύγχρονες πρακτικές του κλάδου των ταχυμεταφορών. Τοποθετούν μάλιστα την ευαίσθητη ισορροπία ανάμεσα στην επιχειρηματική και την κοινωνική ανάπτυξη στο επίκεντρο της στρατηγικής τους. Αποκλειστικός στόχος είναι να διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα και επιπλέον να καταστούν ανταγωνιστικά απέναντι στο νέο περιβάλλον και τις προκλήσεις της αγοράς.
Αναγκαίες αλλαγές
Το πρώτο και σημαντικότερο βήμα είναι η μείωση των λειτουργικών εξόδων. Σήμερα, το ετήσιο κόστος λειτουργίας του δικτύου καταστημάτων ανέρχεται περίπου σε 90 εκατ. ευρώ, όταν τα συνολικά έσοδα του δικτύου δεν ξεπερνούν τα 50 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια, τα λειτουργικά αποτελέσματα των ΕΛΤΑ (EBITDA ή καθαρά αποτελέσματα) παρουσιάζουν σημαντική πτώση, φθάνοντας στο 20% κατά το τρέχον έτος, εικόνα που οφείλεται κυρίως στη ραγδαία μείωση της αλληλογραφίας, η οποία αντικαταστάθηκε από την ψηφιοποίηση των δημοσίων υπηρεσιών και των επιχειρήσεων. Μέχρι σήμερα, τα ΕΛΤΑ έχουν ολοκληρώσει τη συγχώνευση με τα ELTA Courier και έχουν προχωρήσει σε κινήσεις εκσυγχρονισμού. Σε αυτές περιλαμβάνεται η εκπαίδευση 1.000 ψηφιακών ταχυδρόμων που φέρνουν ψηφιακές υπηρεσίες στην πόρτα του πελάτη, χρησιμοποιώντας μέχρι και φορητούς εκτυπωτές. Τοποθετώντας στο επίκεντρο τον πελάτη, τα ΕΛΤΑ δίνουν ακόμα έμφαση στην ανάπτυξη δικτύου postboxes, καθώς και στην αναβάθμιση των υποδομών, ολοκληρώνοντας ή σχεδιάζοντας και άλλες σημαντικές επενδύσεις.
Τραπεζική συνεργασία
Στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης, μία ακόμη στρατηγική συνεργασία, αυτή τη φορά με επίκεντρο τις τραπεζικές υπηρεσίες, μετατρέπεται σε «κλειδί» για τη βιωσιμότητα των ΕΛΤΑ στη νέα ψηφιακή εποχή. Η συνεργασία γίνεται με την Alpha Bank και εκτιμάται ότι θα ενισχύσει τον ρόλο των ΕΛΤΑ, καθώς θα δώσει τη δυνατότητα για σύγχρονες τραπεζικές υπηρεσίες μέσω του δικτύου τους. Κυρίως όμως θα ενδυναμώσει ακόμα περισσότερο την παρουσία τους σε απομακρυσμένες περιοχές. Η νέα συνεργασία ίσως να αποτελέσει ένα ακόμα δυνατό χαρτί για τα ΕΛΤΑ, που θα τους επιτρέψει να παραμείνουν στην αγορά και να διευρύνουν το χαρτοφυλάκιο των υπηρεσιών τους, ενισχύοντας παράλληλα την παρουσία τους σε τομείς όπως τα logistics και το ηλεκτρονικό εμπόριο και εκσυγχρονίζοντας τον ρόλο τους μέσα από την αξιοποίηση του δικτύου που ήδη διαθέτουν.