Τι εκτιμά η ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων για την εξέλιξη των εξοπλιστικών συμφωνιών μετά την εκλογή Τραμπ.
Ηταν αρχές Ιανουαρίου του 2024 όταν ο Αντονι Μπλίνκεν κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, στην οικία του στα Χανιά, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών παρέδωσε στον πρωθυπουργό μια λίστα με τις στρατιωτικές παροχές των ΗΠΑ προς τη χώρα μας, στο πλαίσιο της αναβαθμισμένης στρατηγικής συνεργασίας που υπέγραψαν οι δύο πλευρές το 2021.
Εναν χρόνο μετά, τίποτα από αυτή τη λίστα των εξοπλισμών που προσφέρονται δωρεάν δεν έχει μπει σε τροχιά υλοποίησης. Ετσι, το ερώτημα που απομένει να απαντηθεί είναι αν υπό την ηγεσία του νέου Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ οι ΗΠΑ θα διατηρήσουν σε ισχύ τη λίστα Μπλίνκεν. Αν και για κάποιους η εκλογή Τραμπ δημιουργεί νέες προσδοκίες, στις τάξεις των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων υπάρχει ανησυχία στο ενδεχόμενο η νέα αμερικανική κυβέρνηση να εκμεταλλευτεί τις καθυστερήσεις που έχουν παρατηρηθεί για να αποσύρει την προσφορά.
Ψηλά στη λίστα ήταν η παραχώρηση των κορβετών -με εκτόπισμα φρεγάτας- LCS. Πρόκειται για πλοία ηλικίας πέντε έως οκτώ ετών, που έχουν παροπλιστεί από το αμερικανικό πολεμικό ναυτικό και παραχωρούνται δωρεάν στην Ελλάδα, με τη μέθοδο του «as is where is», σύμφωνα με την οποία η χώρα μας αναλαμβάνει το κόστος επαναφοράς, συντήρησης και μεταφοράς τους. Οι ΗΠΑ προσφέρουν τα πλοία «Milwaukee», «Detroit», «Little Rock» και «Sioux City», με το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό να ζητά τα εν ενεργεία «Wichita», «Billings», «Indianapolis» και «St. Louis». Φαίνεται ότι στο Πολεμικό Ναυτικό έχει υπερισχύσει η άποψη εκείνων που υποστηρίζουν τη μέθοδο του «hot transfer», ότι δηλαδή πρέπει να παραληφθούν μόνο τα εν υπηρεσία πλοία. Ισχυρίζονται ότι τα προσφερόμενα πλοία έχουν προβλήματα κυρίως στον άξονα μετάδοσης και ότι απαιτούνται περίπου 600 εκατ. ευρώ για την επαναφορά τους σε πλήρη επιχειρησιακή δυνατότητα. Ωστόσο, σύμφωνα με επιβεβαιωμένες πληροφορίες της Realnews, ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων που απαιτούνται για τη συντήρηση και την αναβάθμισή τους παρέχεται από τις ΗΠΑ, στο πλαίσιο της MDCA. Επιπλέον, ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης ερωτηθείς για το θέμα είχε αναφέρει σε δημοσιογράφους «σου χαρίζουν έναν γάιδαρο και τον κοιτάς στα δόντια;», δίνοντας το στίγμα της κυβέρνησης. Με τις 50χρονες πλέον φρεγάτες «S» να πνέουν τα λοίσθια, οι LCS αποτελούν ευκαιρία για πρόσκτηση σύγχρονων πλοίων με αυξημένες δυνατότητες και άμεσα. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες της «R», υπάρχει διάθεση από τις ΗΠΑ να επανεκκινήσει ο διάλογος για τις LCS σύντομα.
Αεροσκάφη C-130
Στη λίστα Μπλίνκεν περιλαμβάνεται και η παραχώρηση δύο μεταγωγικών αεροσκαφών C-130. Σε αυτόν τον τομέα η Πολεμική Αεροπορία κινήθηκε άμεσα και με επιμονή, καταφέρνοντας να ξεπεράσει τις δυσκολίες και να «κλειδώσει» τελικά δύο αεροπλάνα. Σύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται για δύο εν υπηρεσία μεταγωγικά, τύπου Hercules με Glass Cockpit, που η USAF είναι διατεθειμένη να παραχωρήσει με τη μέθοδο «hot transfer». Η πρόσκτησή τους θα ανεβάσει σε πολύ μεγάλο βαθμό την επιχειρησιακή ικανότητα των μεταγωγικών μας, που τα τελευταία χρόνια έπεσε στο ναδίρ.
Βάσει της λίστας Μπλίνκεν, οι ΗΠΑ παραχωρούν στην Ελλάδα 62 τεθωρακισμένα οχήματα μάχης (ΤΟΜΑ) Bradley M2A2. Κλιμάκιο του Στρατού που μετέβη στις ΗΠΑ εντόπισε τα 62 αυτά οχήματα που βρίσκονται σε σχεδόν άροστη κατάσταση επιχειρησιακής λειτουργίας. Παράλληλα, μέσω της κατασκευάστριας ΒΑΕ, που θα αναλάβει και το κόστος επιχειρησιακής τους επαναφοράς, δόθηκε προσφορά για επιπλέον 102 Bradley, τα οποία βρίσκονται υπό καθεστώς μακράς αποθήκευσης στις εγκαταστάσεις της εταιρείας. Για την επαναφορά και αυτών σε επιχειρησιακή κατάσταση απαιτείται μεγάλο χρηματικό ποσό. Λόγω άστοχων χειρισμών του ελληνικού Στρατού αλλά και του στρατού των ΗΠΑ, η διαπραγμάτευση κατέληξε στα 8 εκατ. ευρώ ανά μονάδα, που καθιστούσε την προσφορά ασύμφορη. Σύμφωνα με πληροφορίες της «R», έχει σταλεί στις ΗΠΑ νέα LOR, η απάντηση της οποίας αναμένεται μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου, με τιμή προσφοράς περίπου τα 4 εκατ. ανά μονάδα, ενώ θα υπάρχει πρόβλεψη και για τα 62 τεθωρακισμένα οχήματα. Ετσι είναι πιθανό να κλείσει η συμφωνία για 164 Bradley.
Τα F-35
Μια μεγάλη καθυστέρηση χρεώνεται στην κυβέρνηση Μπάιντεν, που αφορά το πρόγραμμα των F-35. Δεν έχει υπογραφεί ακόμη από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ η LOA που απέστειλε η Ελλάδα για την απόκτηση 20+20 F-35, ώστε να η κατασκευάστρια εταιρεία να παραλάβει το συμβόλαιο και να «κλειδώσουν» οι γραμμές παραγωγής. Αν και στην Αθήνα δεν υπάρχει εμφανής ανησυχία, ωστόσο η καθυστέρηση αυτή δημιουργεί προβληματισμό και διάφορες θεωρίες με αφορμή την εκλογή νέου Προέδρου στις ΗΠΑ.