*Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας και αντιπρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, πρώην υπουργός

Το δημογραφικό πρόβλημα, όπως αναλύεται στην έκθεση της Βουλής και υπογραμμίζεται από ειδικούς επιστήμονες, αποτελεί εθνικό ζήτημα υψίστης σημασίας και συνεπώς πρέπει να του αποδοθεί η δέουσα προσοχή από το σύνολο του πολιτικού συστήματος της χώρας μας.

Οι προβολές του ύψους του πληθυσμού της χώρας με βάση διάφορα σενάρια, δείχνουν, στη χειρότερη περίπτωση, μια μείωση μέχρι το 2050 κατά 2,5 εκατομμύρια και στην καλύτερη μια μείωση κατά 900 χιλιάδες σε σχέση με τον σημερινό πληθυσμό (2015) που δεν ξεπερνά τα 10,9 εκατομμύρια.

Προφανής εξέλιξη είναι η ραγδαία γήρανση του πληθυσμού άνω των 65 ετών και η τεράστια μείωση του παραγωγικού δυναμικού, με αποτέλεσμα όλο και λιγότεροι εργαζόμενοι να συντηρούν όλο και περισσότερους συνταξιούχους. Το αναμενόμενο αποτέλεσμα είναι να συρρικνώνονται οι παραγωγικές δυνατότητες της χώρας και να αυξάνονται τα αδιέξοδα στο ασφαλιστικό σύστημα.

Δυστυχώς, σε όλους σχεδόν τους δείκτες, η χώρα μας έχει χαμηλότερες επιδόσεις σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ιδιαίτερα σε εκείνον της γονιμότητας (παιδιά/γυναίκα μ.ό.: Ε.Ε.=1,58, Ελλάδα=1,33, με όριο ανανέωσης το 2,2), ενώ οι θάνατοι ξεπερνούν τις γεννήσεις κατά 30 χιλ. περίπου ετησίως τα τελευταία χρόνια της κρίσης στη χώρα μας.

Οπως αναφέρεται στην έκθεση, θα πρέπει να ληφθούν μέτρα σε τρία επίπεδα, όπως συμβαίνει σε ευρωπαϊκές χώρες που έχουν προχωρημένο πλαίσιο πολιτικής για την αντιμετώπιση του προβλήματος, το οποίο δυστυχώς είναι πρόβλημα πανευρωπαϊκό.

Πρώτον: Πρέπει να ενισχυθεί η τεκνοποίηση με διάφορα εισοδηματικού τύπου μέτρα, όχι μόνο επιδόματα, αλλά και φορολογικά κίνητρα άμεσης απόδοσης, που δυστυχώς στη χώρα μας δεν υπάρχουν. Δεύτερον: Πρέπει να δημιουργηθούν υποδομές ώστε να συμφιλιώνουν την τεκνοποίηση με την επαγγελματική ζωή των ζευγαριών και ιδίως των γυναικών (παιδικοί σταθμοί, κατασκηνώσεις κ.λπ.). Τρίτον: Πρέπει να δημιουργηθούν συνθήκες στις πόλεις φιλικές προς τα παιδιά (πάρκα, παιδικές χαρές, παιδικές βιβλιοθήκες, κ.ά.).

Ωστόσο, για να αποδώσει μια δημογραφική πολιτική πρέπει να δημιουργηθεί ένα οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον εμπιστοσύνης για το μέλλον της χώρας και να υπάρξουν κίνητρα παλιννόστησης των νέων που έφυγαν και συνεχίζουν να φεύγουν. Γενικότερα, πρέπει να αλλάξει η αντίληψη που έχουν οι νέοι για τις προοπτικές της χώρας μας, να πεισθούν, δηλαδή, εμπράκτως ότι μπορεί να βρει η Ελλάδα ασφαλή αναπτυξιακή πορεία μέσα στην Ευρώπη.