Για τη διπλωματία, η προσβολή δεν είναι ένα ακόμα όπλο. Είναι μια πράξη απελπισίας. Ή μια συνειδητή προβοκάτσια, με σκοπό να προκαλέσει οργή στην κοινή γνώμη της αντίπαλης χώρας.

Το πιο διάσημο παράδειγμα, με καταλυτικές συνέπειες για την ευρωπαϊκή ιστορία, ήταν το περίφημο τηλεγράφημα του Εμς. Το εν λόγω -διπλωματικό και απόρρητο- έγγραφο αφορούσε μια συνάντηση που έγινε στη λουτρόπολη Μπαντ Εμς ανάμεσα στον βασιλιά της Πρωσίας Γουλιέλμο και στον Γάλλο πρέσβη στη χώρα, κόμη Μπενεντέτι, με αιχμή τη διαδοχή του ισπανικού θρόνου. Η συνάντηση δεν πήγε καλά και ο Γερμανός καγκελάριος Μπίσμαρκ διέρρευσε το, παραποιημένο, τηλεγράφημα στον Τύπο, ώστε να προκύπτει ότι ο Μπενεντέτι φέρθηκε σαν αγροίκος και έφαγε «πόρτα». Οπως υπολόγιζε, η δημοσιοποίηση προκάλεσε κύμα οργής στη Γαλλία για την «προσβολή» και υποχρέωσε την κυβέρνηση του Ναπολέοντα Γ’ να κηρύξει τον γαλλοπρωσικό πόλεμο του 1870. Αυτός, οδήγησε στην ήττα της Γαλλίας, στην ενσωμάτωση της Αλσατίας και της Λωρραίνης και στην ίδρυση της γερμανικής αυτοκρατορίας υπό τους Πρώσους και τη δυναστεία των Χοεντσόλερν.

Η προσβολή του Σούνακ, πάλι, στον Ελληνα πρωθυπουργό ήταν μια… καρικατούρα επιθετικής διπλωματίας και, αυτονοήτως, έφερε τελείως αντίθετο αποτέλεσμα. Ο Βρετανός πρωθυπουργός έγινε σε ένα βράδυ ο αγαπημένος των φλεγματικών Λονδρέζων σκιτσογράφων, που τον παρουσίασαν σαν κακομαθημένο παιδί. Εγινε επίσης η έμπνευση των κωμικών εκπομπών της χώρας, η Νέμεσις των Εργατικών, που τον περιμένουν στην εκλογική γωνία, ο περίγελος του Politico, που έγραψε για την «Ελληνική τραγωδία του Ρίσι Σούνακ», και το αγαπημένο τρολάρισμα του BBC, που καθιέρωσε ως ορολογία τα «Μάρμαρα του Παρθενώνα» αντί του βρετανικού politically correct «Ελγίνεια Μάρμαρα». Οσο για τον βασιλιά Κάρολο, που απαγορεύεται να πάρει θέση σε τέτοιου είδους πολιτικές διενέξεις; Η γραβάτα με την ελληνική σημαία που επέλεξε την Παρασκευή στη Σύνοδο για το Κλίμα, στο Ντουμπάι, ήταν η πιο εύγλωττη στήριξη που μπορούσε να μας προσφέρει. Και χωρίς να πει βασιλική λέξη.

Ακόμη και η προσβολή, λοιπόν, θέλει τον τρόπο της. Και ο άπειρος Σούνακ δεν το ζύγισε σωστά. Οσο, δε, προσπαθούσε να το μαζέψει είτε με φθηνές δικαιολογίες είτε μέσω του υπουργού Εξωτερικών Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος έσπευσε να κλείσει ραντεβού με τον Γιώργο Γεραπετρίτη στη σύνοδο υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, τόσο χειρότερο το έκανε. Ανακύκλωνε τη ζημιά.

Γιατί διάλεξαν οι Βρετανοί τον Σούνακ; Προφανώς γιατί η ανεκδιήγητη Λιζ Τρας τούς φάνηκε χειρότερη. Σε κάθε περίπτωση, μετά την αχρείαστη κρίση που προκάλεσε στις σχέσεις με τη φίλη και σύμμαχο Ελλάδα, ακόμη και οι συντηρητικοί ψηφοφόροι μάλλον εμπέδωσαν ότι ο 43χρονος Σούνακ είναι ακατάλληλος για το αξίωμα του πρωθυπουργού μιας ισχυρής χώρας με τόσο πλούσια διπλωματική παράδοση όπως η Βρετανία.

Οταν γίνεσαι αποδέκτης μιας προσβολής, συνήθως αντιδράς όσο πιο έντονα και σκληρά μπορείς. Η ελληνική κυβέρνηση δημοσιοποίησε το επεισόδιο και την ενόχλησή της, αποφάσισε όμως να μη δώσει καμία συνέχεια. Ούτως ή άλλως, το πρωθυπουργικό παράδειγμα της τεμαχισμένης Μόνα Λίζα έκανε ήδη τον γύρο του κόσμου, «δούλευε» πολλαπλασιαστικά και έφερε οφέλη που δεν μπορούσαμε να προσδοκούμε ούτε στα πιο τρελά μας όνειρα. Η ελληνοβρετανική διπλωματική κρίση μαζί με την αιτία της ταξίδεψαν από το Ουισκόνσιν των ΗΠΑ έως την Ινδία, χώρα καταγωγής του Σούνακ. Απίστευτη, δωρεάν ευκαιρία να ακούσει ο πλανήτης για τη βρετανική αδικία με τα Γλυπτά του Παρθενώνα.

Η ψυχραιμία μας ήταν τελικά ο καλύτερος σύμβουλος, καθώς σε λίγους μήνες θα γίνουν εκλογές στη Βρετανία και ο Σούνακ θα αποτελεί, κατά τα φαινόμενα, παρελθόν. Εχει, βέβαια, εξασφαλίσει τη θέση του στην παγκόσμια διπλωματική ιστορία ως του ανθρώπου που ευτέλισε ακόμη και την έννοια της προσβολής.