Ο Ντόναλντ Τραμπ υποσχέθηκε να τερματίσει την κρίση στη Μέση Ανατολή το ταχύτερο δυνατόν. Με έναν νόμο και ένα άρθρο, για να θυμηθούμε και κάτι δικούς μας καυχησιολόγους. Εξι μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, οι ΗΠΑ μπήκαν στον πόλεμο, σε ρόλο αντιμαχομένου. Η εκεχειρία δεν αλλάζει σημαντικά τα δεδομένα. Είναι παύση εχθροπραξιών, δεν είναι ειρήνη.

Είναι σχεδόν αδύνατο να πιστέψει κανείς πως η εμπλοκή των ΗΠΑ στον πόλεμο Ιράν – Ισραήλ είναι προϊόν τακτικής του Λευκού Οίκου. Και είναι ολοφάνερο πως ο Αμερικανός Πρόεδρος δεν έχει στρατηγική εξόδου. Για την ακρίβεια, δεν έχει καθόλου στρατηγική. Εχει μόνο μια ελπίδα πως όλα θα πάνε κατ’ ευχήν: Οι Ιρανοί θα κάτσουν στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης και θα αποδεχθούν την αποδόμηση του πυρηνικού τους προγράμματος και οι Ισραηλινοί θα δώσουν ένα τέλος στον βάρβαρο πόλεμο που διεξάγουν στη Γάζα.

Και οι δύο αυτές προσδοκίες φαίνεται δύσκολο να εκπληρωθούν. Το Ιράν έσπευσε ασμένως να αποδεχθεί την εκεχειρία, γιατί βρισκόταν με την πλάτη στον τοίχο και με τον εναέριο χώρο του υπό τον έλεγχο των Ισραηλινών. Ομως, οι μουλάδες δεν έχουν ούτε τη διάθεση, ούτε το κίνητρο να καθίσουν στο τραπέζι και να διαπραγματευτούν για το πυρηνικό τους πρόγραμμα.

Πρώτα από όλα γιατί, δικαίως, δεν έχουν καμία εμπιστοσύνη πως οι Αμερικανοί θα τηρήσουν τα συμφωνηθέντα. Το Ισραήλ ξεκίνησε τον πόλεμο με το Ιράν ενώ είχαν δρομολογηθεί διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην Τεχεράνη και την Ουάσιγκτον και ύστερα ο Τραμπ καυχιόταν πως έδωσε τις ευλογίες του στον Νετανιάχου για να χτυπήσει το Ιράν. Την προπερασμένη Πέμπτη, ο Αμερικανός Πρόεδρος έστειλε τελεσίγραφο δύο εβδομάδων ώστε να αποφασίσει αν θα βομβαρδίσει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Φόρντο και τελικά τις ισοπέδωσε πριν περάσουν 48 ώρες. Και ουδόλως διέφυγε από την προσοχή της Τεχεράνης πως ο Τραμπ, που κατήγγειλε στο παρελθόν τις παρεμβάσεις των προκατόχων του σε ξένες χώρες, άρχισε ξαφνικά να μιλά για «αλλαγή καθεστώτος» στο Ιράν.

Αν οι Ιρανοί έβγαλαν κάποιο συμπέρασμα από τον πόλεμο των 12 ημερών, είναι πως αν είχαν τη «βόμβα», τίποτε από όλα αυτά δεν θα είχε συμβεί. Σε κάθε περίπτωση, οι μουλάδες έχουν ένα πλεονέκτημα σε σχέση με τους Ισραηλινούς και τον Τραμπ. Γνωρίζουν ακριβώς ποια είναι η έκταση της καταστροφής στις πυρηνικές τους εγκαταστάσεις, πόσο εμπλουτισμένο ουράνιο διαθέτουν και πόσο χρόνο χρειάζονται για να επαναφέρουν τα πράγματα στην προτεραία κατάσταση. Θα παίξουν καθυστέρηση, κάτι που φαίνεται πως το κάνουν ήδη. Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγκτσί, δήλωσε πως δεν υπάρχουν ούτε συμφωνίες, ούτε διευθετήσεις για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.

Τα σχέδια του Λευκού Οίκου για μια ταχεία επίλυση των προβλημάτων στη Μέση Ανατολή (από τη διαπραγμάτευση με το Ιράν ως το μέλλον της Γάζας) δεν μπορούν να ευοδωθούν χωρίς την ενεργή στήριξη του Ισραήλ. Αυτό δεν είναι μια απλή υπόθεση. Ο Τραμπ έχει ιδία πείρα για το πόσο δύσκολο ήταν να πείσει τους Ισραηλινούς να σταματήσουν τις επιθέσεις στην Τεχεράνη. Τα ξημερώματα της περασμένης Δευτέρας χρειάστηκε να επιστρατεύσει τα χειρότερα «γαλλικά» για να πείσει τον Νετανιάχου να ανακαλέσει τα ισραηλινά μαχητικά και να μην τινάξει από τις πρώτες ώρες στον αέρα την εκεχειρία. Η στρατηγική του να εμπλέξει τις ΗΠΑ στον πόλεμο κατά του Ιράν του βγήκε, όμως η εκεχειρία δεν ήταν ακριβώς του γούστου του. Oσο πολεμά, μένει στην εξουσία. Αν σταματήσει, είναι πιθανό να εκπαραθυρωθεί.

Κάπως έτσι, οι εχθροπραξίες των 12 ημερών μπορεί να ολοκληρώθηκαν, η αναταραχή όμως στη Μέση Ανατολή δεν θα καταλαγιάσει εύκολα. Στο μέτωπο της Γάζας δεν υπάρχει ούτε εκεχειρία, ούτε ειρήνη. Ο Τραμπ μπορεί να διαρρέει σχέδια για ταχεία επίλυση του προβλήματος, όμως ο Νετανιάχου και οι ακροδεξιοί σύμμαχοί του στην κυβέρνηση δεν έχουν διάθεση να αποδεχθούν κάποια Παλαιστινιακή Αρχή στη Γάζα και τα αραβικά κράτη δεν θα συμμετάσχουν στους σχεδιασμούς του Αμερικανού Προέδρου, αν αυτή η Αρχή δεν υπάρξει. Με τη Γάζα σε λανθάνουσα πολεμική κατάσταση, τις διαπραγματεύσεις με το Ιράν να καθυστερούν και τις εικασίες σε σχέση με την αποτελεσματικότητα των αμερικανικών χτυπημάτων να συνεχίζονται, είναι πολύ πιθανόν ο Τραμπ να χρειαστεί να λάβει αποφάσεις στο μέλλον για ακόμα μεγαλύτερη εμπλοκή της αμερικανικής πολεμικής μηχανής.

Η επίδραση όμως αυτού του πολέμου ήταν συνολικότερη. Ξέφυγε από τον Τραμπ, τον Νετανιάχου και τον Χαμενεΐ. Ο αλλοπρόσαλλος Αμερικανός Πρόεδρος τρομοκράτησε με τη στάση του και τις δηλώσεις του ολόκληρο τον πλανήτη. Η παγκόσμια διπλωματία λειτουργεί πια υπό τον φόβο μιας ανάρτησής του στο Χ που μπορεί να αλλάξει τη ροή της ιστορίας. Κανείς δεν ξέρει τι του ξημερώνει καθώς οι αποφάσεις του δεν υπακούουν σε καμία σταθερά. Η αμερικανική εξωτερική πολιτική μοιάζει με reality γεμάτο επεισόδια, στροφές και θεατρικότητα. Και όλα αυτά χωρίς σενάριο.