
Ο κυνισμός του Τραμπ είναι σοκαριστικός. «Δεν θα αγοράσουμε τη Γάζα. Θα πάρουμε τη Γάζα», είπε μπροστά στον «παγωμένο» και γεμάτο απόγνωση βασιλιά Αμπντάλα της Ιορδανίας την περασμένη Τρίτη στον Λευκό Οίκο. Οταν ρωτήθηκε από έναν δημοσιογράφο με ποια εξουσιοδότηση θα γίνει αυτό, απάντησε αυτάρεσκα «με την εξουσιοδότηση των Ηνωμένων Πολιτειών». Νόμος είναι πια τα «θέλω» του. Ακόμη και αν είναι τα πιο παρανοϊκά.
Ο Τραμπ έστειλε μήνυμα στον πλανήτη ότι θα μετατρέψει τη Γάζα σε «Ριβιέρα», σε «Κυανή Ακτή», σε «Μονακό της Μέσης Ανατολής» και σε όποια άλλη ανοησία περνά από το μυαλό του. Οι Παλαιστίνιοι «πρέπει να φύγουν, να πάνε αλλού να ζήσουν», είπε ο Αμερικανός Πρόεδρος… Τόσο εύκολα, τόσο απλά. Θα εκτοπιστούν μαγικά στην Ιορδανία και στην Αίγυπτο και η ζωή στη Μέση Ανατολή θα συνεχιστεί ειδυλλιακά. Χωρίς Χαμάς, φασαρίες και μπλεξίματα που του ταράζουν την καθημερινότητα και απειλούν με ρωγμές τον γυάλινο κόσμο του. Προφανώς ο Αμερικανός Πρόεδρος αγνοεί ότι η Ιορδανία φιλοξενεί ήδη πάνω από 2,5 εκατομμύρια Παλαιστίνιους πρόσφυγες, εκ των οποίων 400.000 εξακολουθούν να ζουν σε στρατόπεδα προσφύγων. Οι Ιορδανοί σίγουρα δεν αντέχουν ένα εκατομμύριο ακόμα.
Ο μονάρχης της Ιορδανίας, Αμπντάλα, που στεκόταν αμήχανος δίπλα στον Τραμπ είναι ο γιος του Χουσεΐν. Το 1970 το βασίλειό τους απειλήθηκε να ανατραπεί από τους ένοπλους Παλαιστίνιους Φενταγίν. Ο Χουσεΐν τους συνέτριψε στρατιωτικά και τους έδιωξε στον Λίβανο. Ο Αμπντάλα υπέμεινε να ακούει τα αλλόκοτα σχέδια του Τραμπ, ψελλίζοντας μόνο ότι η Ιορδανία θα φιλοξενήσει 2.000 άρρωστα παιδιά από τη Γάζα. Ο Αιγύπτιος Πρόεδρος Σίσι, που επρόκειτο να συναντήσει τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο την Τετάρτη, προτίμησε να μην ταξιδέψει καν στις ΗΠΑ. Το Κάιρο αντιλαμβάνεται τη μετεγκατάσταση των Παλαιστινίων στο έδαφός του ως υπαρξιακή απειλή, δεν είναι τυχαίο που οι Αιγύπτιοι έχουν κατασκευάσει φράχτη στα σύνορά τους με τη Γάζα.
Οσοι ψάχνουν να βρουν διπλωματική λογική πίσω από τις κορώνες του Τραμπ, κάνουν λόγο για διαπραγματευτική πίεση, ώστε να μην επιστρέψει η Χαμάς στη Γάζα και να ολοκληρωθούν ανεμπόδιστα οι ενεργειακοί σχεδιασμοί των ΗΠΑ και του Ισραήλ στην περιοχή. Θα ήταν ωστόσο πιο ρεαλιστικό να πάρει κανείς τον Τραμπ τοις μετρητοίς, κτηματομεσίτης είναι ο άνθρωπος, είδε στα ερείπια μια επενδυτική ευκαιρία. Τη «βρόμικη δουλειά» της εθνοκάθαρσης θα την κάνει άλλωστε η κυβέρνηση Νετανιάχου που βλέπει τα πιο τρελά όνειρά της για την περιοχή να βρίσκονται ένα βήμα από την υλοποίησή τους. Γιατί αν εκτοπιστούν οι Παλαιστίνιοι από τη Γάζα, έχουν τελειώσει οριστικά και η λύση των δύο κρατών και τα σχέδια για παλαιστινιακό κράτος.
Δεν είναι τυχαίο, ότι ο Τραμπ απείλησε τόσο την Ιορδανία όσο και την Αίγυπτο με περικοπή της σημαντικής για την επιβίωσή τους οικονομικής αμερικανικής βοήθειας. Εριξε στο τραπέζι όλα τα μέσα πίεσης που διαθέτει για να αναγκάσει τον αντίπαλο σε υποχώρηση. Το παράδοξο είναι πως στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο αντίπαλος είναι ταυτόχρονα και σύμμαχος: η Ιορδανία είναι ο πλέον αξιόπιστος εταίρος των ΗΠΑ στην περιοχή εδώ και δεκαετίες, η Αίγυπτος είναι η αραβική χώρα με την οποία έχουν διαχρονικά τις καλύτερες σχέσεις. Αυτά όμως για τον Τραμπ είναι ψιλά γράμματα. Δεν διστάζει να ρισκάρει την αποσταθεροποίησή τους για να προωθήσει τα σχέδιά του.
Ούτε η Αίγυπτος, ούτε πολύ περισσότερο η Ιορδανία μπορούν να δεχθούν το σχέδιο εθνοκάθαρσης στη Γάζα, χωρίς οι ηγεσίες τους να κλονιστούν σοβαρά. Αυτό που τους ζητάει ο Τραμπ είναι να γίνουν συνεργοί. Και ακόμα και στην περίπτωση που «διαπραγματεύεται» την αποχώρηση της Χαμάς, η αμερικανική ηγεσία θα έπρεπε να προβληματιστεί που θα καταλήξουν αυτές οι δεκάδες χιλιάδες ένοπλοι και τι επιπτώσεις θα έχει αυτό για τη χώρα υποδοχής. Αυτά δεν απασχολούν τον Τραμπ, που κυνηγά μόνο αυτό που έχει στο μυαλό του.
Ως τώρα η εξωτερική πολιτική του Αμερικανού Προέδρου μπορεί να περιγραφεί ως ο τραμπουκισμός χωρών που είναι φίλες και σύμμαχοι των ΗΠΑ: Καναδάς, Μεξικό, Δανία, Αίγυπτος, Ιορδανία. Και μπορεί το τι συμβαίνει στα σύνορα των ΗΠΑ να μην μας αφορά άμεσα, ωστόσο το σχέδιο Τραμπ για τη Γάζα θα αποσταθεροποιήσει μεσοπρόθεσμα ολόκληρη την περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και τα μετριοπαθή και δυτικά προσανατολισμένα καθεστώτα της περιοχής.
Μια τέτοια εξέλιξη θα έθετε και την Αθήνα προ σκληρών και δύσκολων διλημμάτων. Οχι μόνο επειδή το Διεθνές Δίκαιο, το οποίο αποτελεί το θεμέλιο της εξωτερικής μας πολιτικής δεν λέει τίποτε στον Τραμπ. Το σημαντικό είναι ότι «με την εξουσιοδότηση των Ηνωμένων Πολιτειών» χρίζει νικητές σε δύο πολέμους τον Νετανιάχου και τον Πούτιν. Σήμερα, θύματα είναι η Γάζα και η Ουκρανία. Αύριο ποιος;