Την περασμένη Δευτέρα, δύο πρώην πρωθυπουργοί και αρκετοί «γαλάζιοι» βουλευτές συμμετείχαν σε μια εκδήλωση, στην οποία,συνοδεία χειροκροτημάτων, επιχειρήθηκε η αποδόμηση της κυβέρνησης της Ν.Δ. Η λέξη «πικρία» ήταν κοινός τόπος στα σχόλια που γράφτηκαν μετά την εκδήλωση. Ωστόσο, αυτό που έγινε στο Πολεμικό Μουσείο πάει πιο πέρα από το τρίπτυχο «πικράθηκαν, τα είπαν και ξεθύμαναν».

Οι δύο πρώην «κατέβασαν» πολιτική πλατφόρμα, με κοινό πρόσταγμα «Κλίνατε επί δεξιά!». Πολύ δεξιά, όμως. Και αν παραβλέψει κανείς τους διαφορετικούς τόνους και τη φρασεολογία σε κάθε ομιλία, τα μηνύματα ήταν ταυτόσημα: Ενας υφέρπων αντιευρωπαϊσμός με αιχμές κατά μιας νεφελώδους ηγεσίας της Ε.Ε., που έχει χάσει κάθε επαφή με το λαϊκό αίσθημα και το μόνο που την ενδιαφέρει είναι αν της βγαίνουν τα κουκιά για να επιβάλει τις προειλημμένες αποφάσεις της. Ενας υφέρπων αντιατλαντισμός, που εκφράστηκε κυρίως στον καταλογισμό ευθυνών για τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και στην επιθυμία του Κώστα Καραμανλή για μια Ευρώπη «απελευθερωμένη από κάθε είδους γεωπολιτικές εξαρτήσεις». Η επισήμανση των κινδύνων από την «ανεξέλεγκτη μετανάστευση» που αλλάζει «τον παραδοσιακό ευρωπαϊκό χαρακτήρα των πόλεων» και «δεν είναι δυνατόν να αφομοιωθεί», τον «καταχρηστικό δικαιωματισμό» που θίγει «την ταυτότητα, την οικογένεια και τη θρησκευτική πίστη» και την «ισοπεδωτική πολυπολιτισμικότητα που προσβάλλει κάθε έννοια εθνικής ταυτότητας, παράδοσης και πολιτισμού». Και, τέλος, η στηλίτευση της «παντοκρατορίας των αγορών» και του «αδιαφανούς τραπεζικού συστήματος».

Ολα αυτά δεν τα είπε μόνον ο Αντώνης Σαμαράς. Ο Μεσσήνιος μπορεί να έκλεψε την παράσταση με τις ευθείες βολές στον Κυριάκο Μητσοτάκη, τα σημεία στη σειρά όμως τα έβαλε, με πολύ πιο κόσμια γλώσσα, ο Κώστας Καραμανλής. Και όσοι διατηρούν μια στοιχειώδη επαφή με την ευρωπαϊκή πολιτική πραγματικότητα των τελευταίων 30 ετών δεν θα δυσκολευτούν να αναγνωρίσουν την ατζέντα του Πιμ Φόρτσιουν και του Γκερντ Βίλντερς στην Ολλανδία, του Αλεξάντερ Γκάουλαντ και του Κόνραντ Ανταμ στη Γερμανία, της οικογένειας Λεπέν στη Γαλλία, του Ουμπέρτο Μπόσι και του Ματέο Σαλβίνι στην Ιταλία, καθώς και της Τζόρτζια Μελόνι πριν γίνει πρωθυπουργός.

Το παράδοξο είναι πως η συγκεκριμένη ατζέντα δεν ταιριάζει στην πολιτική ιδιοσυγκρασία και τις πεποιθήσεις κανενός από τους δύο πρώην πρωθυπουργούς. Οι περισσότεροι ακόμα θυμούνται το «δεν συνεργάζομαι με τα άκρα» που είχε επαναλάβει αρκετές φορές στη δεύτερη πρωθυπουργική του θητεία ο Κώστας Καραμανλής. Αυτό που ίσως ελάχιστοι γνωρίζουν είναι πως μετά τις ευρωεκλογές του 1999, που έθεσαν την Πολιτική Ανοιξη οριστικά εκτός Βουλής, σε αλλεπάλληλες συσκέψεις τότε κάποια κορυφαία στελέχη του κόμματος είχαν προτείνει στον Σαμαρά να πάει το κόμμα ακροδεξιά για να καβαλήσει το ευρωπαϊκό ρεύμα. Τότε, το 1997, ο Ζαν-Μαρί Λεπέν είχε αναδειχθεί τρίτη δύναμη με 14% στις βουλευτικές εκλογές και η Λέγκα του Βορρά στην Ιταλία είχε φτάσει στις εκλογές του 1999 το 10%. Ο Σαμαράς τούς το ξέκοψε: «Δεν το πιστεύω αυτό. Δεν μπορώ να το υπηρετήσω», είχε πει τότε.

Μπορεί τώρα; Μπορεί ο «δεν συνεργάζομαι με τα άκρα» Καραμανλής; Η απάντηση είναι ασφαλώς «όχι». Προς τι, λοιπόν, αυτή η πλατφόρμα; Πιθανόν, η εξήγηση να βρίσκεται στο ότι η ακροδεξιά σκέψη βρίσκει πια έδαφος και προσφέρεται για εύκολα δάνεια. Όταν, μάλιστα, θέλεις να κολακεύσεις την αντίδραση του κοινού στον γάμο των ομοφύλων, το να καταχεριάσεις τον «καταχρηστικό δικαιωματισμό» και την «ισοπεδωτική πολυπολιτισμικότητα» είναι εύκολο και με το κατάλληλο περιτύλιγμα μπορεί να πλασαριστεί και ως κριτική στην κυβέρνηση που έχει αποκοπεί από τις δεξιές της ρίζες .Το μέγεθος της λαθροχειρίας εδώ γίνεται αντιληπτό αν αναλογιστεί κανείς ότι Δεξιά, Κέντρο και Αριστερά αναφέρονται στην ιδρυτική διακήρυξη της Ν.Δ. ως παραπλανητικές ετικέτες.

Ο,τι και αν ήθελαν να πετύχουν ο Καραμανλής και ο Σαμαράς, η Νέα Δημοκρατία τούς αντιμετώπισε με τη φόρμουλα που καθιέρωσε ο Κώστας Καραμανλής για να σταματήσει να ασχολείται με την κριτική του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη: «Δεν σχολιάζουμε τις απόψεις πρώην πρωθυπουργών». Πιο σημαντικές για τα πολιτικά μας πράγματα πάντως πιθανόν να αποδειχθούν οι ακούσιες συνέπειες (οι περίφημες unintended consequences) όσων είπαν οι δύο πρώην. Γιατί το «παρών» στο Πολεμικό Μουσείο έδωσε και το νέο αστέρι της ακροδεξιάς στην Ελλάδα, η Αφροδίτη Λατινοπούλου, και μάλιστα έκανε και δηλώσεις: «Ακούσαμε δύο πολύ ωραίες, λογικές ομιλίες», είπε η πρόεδρος της Φωνής Λογικής και συμπλήρωσε πως τα ίδια λέει και εκείνη. Η Αφροδίτη Λατινοπούλου, που χειροκροτούσε χαμογελαστή στα πρώτα καθίσματα του Πολεμικού Μουσείου, κατάλαβε πως ο Σαμαράς και ο Καραμανλής νομιμοποίησαν σε μερικά λεπτά την πολιτική της πρόταση. Και δεν έχει καθόλου άδικο.