Την εβδομάδα που πέρασε, δύο παλαιοί γνώριμοι της ευρωπαϊκής πολιτικής σκηνής χτύπησαν πολύ ηχηρά καμπανάκια για την οικονομία της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ο πρώην κεντρικός τραπεζίτης Μάριο Ντράγκι, σε έκθεσή του που έδωσε στη δημοσιότητα, επισημαίνει ότι αν η Ε.Ε. δεν προχωρήσει σε ριζικές αλλαγές και σε τεράστιες επενδύσεις, έτσι ώστε να ανακτήσει την ανταγωνιστικότητά της και να επιτύχει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, δεν θα μπορέσει να υπηρετήσει τις θεμελιώδεις αξίες της, δηλαδή την ευημερία, την ισότητα, την ελευθερία, την ειρήνη και τη δημοκρατία. Πρότεινε επίσης να αλλάξει ο τρόπος λήψης αποφάσεων στην Ε.Ε., αλλά και να αξιοποιηθεί το εργαλείο των ευρωομολόγων.
Ο πρώην επίτροπος Οικονομικών Πιέρ Μοσκοβισί προειδοποίησε ότι η οικονομία της Γαλλίας κινδυνεύει με εκτροχιασμό εξαιτίας του υψηλού ελλείμματός της και του χρέους της. Και βέβαια δεν είναι μόνο η δημοσιονομική εικόνα της Γαλλίας που προκαλεί ανησυχία στους γνωρίζοντες, καθώς σε παρόμοια κατάσταση βρίσκεται και η Ιταλία. Είναι κοινό μυστικό εδώ και χρόνια ότι η ευρωπαϊκή οικονομία κινείται σε ρηχά νερά. Στην καλύτερη περίπτωση εμφανίζει μια αναιμική ανάπτυξη, που δεν έχει χαρακτηριστικά βιωσιμότητας. Η παραγωγή της ασθμαίνει και δεν είναι σε θέση να ανταγωνιστεί δυναμικά τις ΗΠΑ ή τις αναδυόμενες οικονομικές υπερδυνάμεις, όπως η Κίνα. Οι ηγέτες της δεν έχουν βρει τρόπο να αναδιανείμουν ουσιαστικά και αποτελεσματικά τον όποιο πλούτο δημιουργείται, με αποτέλεσμα η κοινωνική δυσαρέσκεια συνεχώς να φουντώνει.
Εν μέσω αυτού του κλίματος, ολοένα και περισσότεροι Ευρωπαίοι πολίτες «γοητεύονται» από τις σειρήνες λαϊκιστικών και ακραίων φωνών. H μεγάλη άνοδος της ακροδεξιάς στη Γερμανία και η επικράτησή της σε τοπικές εκλογικές αναμετρήσεις κρατιδίων προκάλεσαν πολιτικό σεισμό στην πιο ισχυρή χώρα της Ε.Ε., με τις επιπτώσεις του να διαχέονται και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Για να εξασφαλίσει την πολιτική επιβίωσή του, ο καγκελάριος Ολαφ Σολτς αποφάσισε να σκληρύνει τη στάση του στο μεταναστευτικό -να καταργήσει στην πράξη τη Συνθήκη Σένγκεν- προκαλώντας νέους πονοκεφάλους σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Είναι προφανές από τα παραπάνω ότι η Ε.Ε. βρίσκεται στα πρόθυρα μιας νέας πολιτικής και οικονομικής κρίσης. Και αν η ευρωπαϊκή ηγεσία δεν το αντιληφθεί αυτό και δεν κινηθεί με τόλμη και όραμα, τότε είναι βέβαιο ότι η κρίση αυτή θα εξελιχθεί σε υπαρξιακή.
ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ
7/10/2024