Η Γερμανίδα καγκελάριος Α. Μέρκελ μετέφερε στον πρωθυπουργό το πολιτικό αίτημα για την άμεση λήψη μέτρων που θα στοχοποιούν το τμήμα εκείνο του πληθυσμού που φοροδιαφεύγει στην Ελλάδα. Το ίδιο ακριβώς αίτημα θα επαναλάβει και ο πρόεδρος της Ε.Ε Χ. Βαν Ρόμπεη στις 7 Σεπτεμβρίου.

Όλοι σχεδόν οι εξέχοντες κοινοτικοί παράγοντες, από τον επίτροπο Ρεν και τον πρόεδρο Μπαρόζο, ως τους πρωθυπουργούς των εταίρων, τους εκπροσώπους του ΔΝΤ και οικονομικούς αναλυτές όπως οι Ντ. Γκρος και Π. Ντε Χράουε έχουν κατά καιρούς προειδοποιήσει ότι χωρίς ένα δυνατό χτύπημα στη φοροδιαφυγή κάθε οικονομικό πρόγραμμα είναι καταδικασμένο να αποτύχει, όχι μόνο οικονομικά αλλά και κοινωνικά.

Αν όμως στην Ελλάδα δεν συγκινήθηκε κανείς στις Βρυξέλλες, το Λουξεμβούργο και το Βερολίνο η οργή έναντι των ομάδων του πληθυσμού που δεν μετείχαν στην προσπάθεια προσαρμογής γιγαντώθηκε. Αυτό το νόημα είχε και αυτή τη λογική εξέφραζαν οι προτάσεις της τρόικας για τη φορολόγηση των ακινήτων και της κατανάλωσης, ήδη από το καλοκαίρι του 2011. Βεβαίως, στην πράξη το λεγόμενο «χαράτσι των ακινήτων» δεν απέδωσε τα αναμενόμενα, ενώ με έκπληξη οι επιτελείς των Βρυξελλών άκουγαν τον τότε υπουργό οικονομικών να διαφημίζει το μέτρο ως «εγγύηση για την μελλοντική αξία της ακίνητης περιουσίας των Ελλήνων». Το πολιτικό αυτό αίτημα τα τελευταία δύο χρόνια αγνοήθηκε και οι προσπάθειες των ελληνικών αρχών κρίθηκαν ανεπαρκείς.

Το ποτήρι όμως μόλις ξεχείλισε:

Όπως εξηγούν κοινοτικές πηγές, οι πρόσφατες δακρύβρεχτες αναφορές της Α. Μέρκελ στις προσπάθειες των χαμηλόμισθων δεν έγιναν για να ακουστούν στο ελληνικό κοινό. Αντιθέτως αποτελούσαν απάντηση στο αίτημα της Γερμανικής κοινωνίας για ισοβαρή συμμετοχή όλων στην προσαρμογή και πάταξη της φοροδιαφυγής που «δεν έχει ιδεολογικό καταφύγιο στην προτεσταντική ηθική». Είναι χαρακτηριστικό ότι οι πληροφορίες που έχει η ελληνική πλευρά για καταθέσεις αδήλωτων ποσών στην Ελβετία, έφτασαν στην Αθήνα μέσω Βερολίνου και μετά από γερμανικές κινήσεις.

Το κομμάτι όμως της φοροδιαφυγής δεν μπορεί να αποτελέσει μετρήσιμο στόχο. Η τρόικα θα πρέπει να συμφωνήσει με την κυβέρνηση σε συμβατικά μέτρα για ολόκληρο το ύψος του ελλείμματος των επομένων δύο ετών, όπως ακριβώς προβλέπει το οικονομικό πρόγραμμα. Οι επαφές Βρυξελλών - υπουργείου οικονομικών έχουν πυκνώσει τις τελευταίες μέρες και - όπως μεταφέρουν στο Real.gr κύκλοι της Κομισιόν – «το πακέτο που παρουσίασε ο υπουργός κ. Στουρνάρας στους πολιτικούς αρχηγούς έχει την έγκριση των Βρυξελλών».

Επιχείρηση «αποσοβιετοποίηση»

Το τρίτο και κρισιμότερο όμως κομμάτι ελέγχου, τα διαρθρωτικά δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας.

Στις Βρυξέλλες τα στελέχη συνηθίζουν να λένε πως «για να διορθώσεις ένα πρόβλημα, καταρχήν πρέπει να παραδεχθείς ότι υπάρχει πρόβλημα», κάτι που δεν είναι δεδομένο για μεγάλες μερίδες της ελληνικής κοινωνίας. Η οικονομία στην Ελλάδα παράγει ακόμα ΑΕΠ με «σοβιετικές μεθόδους».

Η «αποσοβιετοποίηση» της οικονομίας δεν είναι το σημείο που οι εταίροι και οι ελεγκτές είναι διατεθειμένοι να κάνουν υποχωρήσεις. Τα σημεία ελέγχου είναι γνωστά:

1. κλειστά επαγγέλματα
2. λόμπυ και ομάδες πίεσης επί φοροαπαλλαγών
3. ομάδες κεκτημένων συμφερόντων
4. κλειστές αγορές, όπως η αγορά ενέργειας
5. παρωχημένες εργασιακές σχέσεις
6. γραφειοκρατία και ηλεκτρονική διακυβέρνηση
7. επιχειρηματικό περιβάλλον

Οι ελεγκτές γνωρίζουν ότι το διαρθρωτικό είναι πολύ δυσκολότερο κομμάτι από το δημοσιονομικό διότι αγγίζει ομάδες συμφερόντων με υψηλές προσβάσεις και συναλλαγή με το πολιτικό σύστημα. Δυστυχώς όμως με τα μέχρι στιγμής στοιχεία, σε αυτό το κομμάτι θα δώσουν και τη χαμηλότερη βαθμολογία - οριακά μόλις καλύτερη από την βαθμολόγηση της συνεργασίας της χώρας με την ομάδα Ράιχενμπαχ που αγγίζει το μηδέν...