Τα 30 εκατ. ευρώ αγγίζει το κόστος εκμίσθωσης 835 κτιρίων από τα ασφαλιστικά ταμεία και τους εποπτευόμενους φορείς του υπουργείου Εργασίας.
Τα 30 εκατ. ευρώ αγγίζει το κόστος εκμίσθωσης 835 κτιρίων από τα ασφαλιστικά ταμεία και τους εποπτευόμενους φορείς του υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, τα οποία κατέγραψε για πρώτη φορά ο αρμόδιος υπουργός Γιάννης Βρούτσης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, το ετήσιο κόστος που επιβαρύνει τον κρατικό κορβανά ανέρχεται σε 24 εκατ. ευρώ και δαπανάται για την εκμίσθωση 835 κτιρίων σε όλη την χώρα, την στιγμή που περίπου το 30% κτιρίων που διαθέτουν τα ταμεία παραμείνει στα αζήτητα.
Μάλιστα εάν συνυπολογιστεί και η λειτουργική δαπάνη (λογαριασμοί, κοινόχρηστα, συντήρηση, φύλαξη) των κτιρίων, το κόστος αγγίζει τα 30 εκατ. ευρώ, τη στιγμή που ο πέλεκυς πέφτει βαρύς ακόμη και σε συντάξεις που δεν τα 700 ευρώ. Ο τρόπος που εκμεταλλεύονταν την ακίνητη περιουσία τους τα ασφαλιστικά ταμεία αποτελεί παράδειγμα προς αποφυγή αφού το μόνο που έχει γίνει κατορθωτό είναι να καταγράφονται απώλειες εκατοντάδων εκατομμύριων ευρώ λόγω της κακής διαχείρισης.
Ο υπουργός Εργασίας εμφανίζεται αποφασισμένος να βάλει τέλος στο «πάρτι» των υπέρογκων μισθωμάτων με στόχο να μειώσει κατά 30% έως το τέλος του 2013 το ποσό που δαπανάται και να το εξαλείψει μέσω του προγράμματος συγκατοίκησης των φορέων. Σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα ουδείς είχε ασχοληθεί με την εξοικονόμηση πόρων και το μάζεμα των οικονομικών των ταμείων. Πρόκειται για μία αυτονόητη ενέργεια που όφειλαν οι προηγούμενες ηγεσίες του υπουργείου Εργασίας να είχαν κάνει, καθώς είναι πλέον απαραίτητη η δημιουργία αναχώματος για να μην κατακρημνιστεί το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.
Εντός της εβδομάδας, η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Εργασίας θα προχωρήσει στην πλήρη καταγραφή των ιδιόκτητων ακινήτων που χρησιμοποιούνται, μισθώνονται σε άλλους ή παραμένουν κενά ανά νομό σε όλη τη χώρα, προκειμένου να ξεκινήσει η διασταύρωση τους και να τεθεί σε εφαρμογή το πρόγραμμα συγκατοίκησης για να μην καταβάλλονται πλέον ενοίκια.
Τρεις άξονες αξιοποίησης περιουσίας
Δρομολογούνται τρεις άξονες αξιοποίησης της κινητής και ακίνητης περιουσίας των φορέων από τους οποίους μπορούν να προκύψουν οφέλη εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ.
Ο πρώτος άξονας περιλαμβάνει την μετεγκατάσταση σε ιδιόκτητα ακίνητα όλων των υπηρεσιών των ασφαλιστικών οργανισμών που σήμερα στεγάζονται σε ακίνητα για τα οποία καταβάλλονται υψηλά μισθώματα. Σημειώνεται ότι σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει η δυνατότητα μετεγκατάστασης σε ιδιόκτητο κτίριο, τότε θα τίθεται υπό διαπραγμάτευση το μίσθωμα ακινήτου. Μάλιστα ο κ. Βρούτσης από τις πρώτες κιόλας μέρες ανάληψης των καθηκόντων του προχώρησε στην συγκρότηση Επιτροπής Μετεγκατάστασης τόσο των υπηρεσιών του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) σε κτίρια όπου στεγάζονταν οι υπηρεσίες των καταργηθέντων φορέων ΟΕΚ και ΟΕΕ, όσο και του υπουργείου Εργασίας στην οδό Πειραιώς με στόχο την εξοικονόμηση ετησίως 800.000 ευρώ.
Ο δεύτερος άξονας προβλέπει την κατά τόπους συγχώνευση των διοικητικών λειτουργιών του ΙΚΑ, του ΟΑΕΕ και του ΟΓΑ. Σε περιοχές δηλαδή που υπάρχουν τρία διαφορετικά κτίρια για την εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων θα συγχωνεύονται σε ένα και ει δυνατόν σε ιδιόκτητο ακίνητο. Ενώ σε περιοχές που μέχρι σήμερα δεν εξυπηρετούνταν κάποια από τις τρεις ομάδες ασφαλισμένων, αυτό θα γίνεται μέσω της νέας ενιαίας κτιριακής δομής. Σύμφωνα με τον κ. Βρούτση, το σχέδιο αυτό θα ονομαστεί πρόγραμμα «συγκατοίκησης» και αναμένεται να πάρει σάρκα και οστά από το ερχόμενο φθινόπωρο.
Ο τρίτος άξονας αφορά στη δημιουργία ενός ενιαίου ιδιωτικού φορέα, στον οποίο θα μετέχουν οι διοικήσεις των ασφαλιστικών ταμείων, μέσω της συγχώνευσης της ΑΕΔΑΚ Ασφαλιστικών Οργανισμών και την ΕΔΕΚΤ ΕΠΕΥ. Στόχος του φορέα θα είναι η ασφαλής και αποτελεσματική διαχείριση των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων κύριας και επικουρικής ασφάλισης, τόσο των κινητών αξιών όσο και της ακίνητης περιουσίας τους. Όλα τα δημόσια ασφαλιστικά ταμεία κύριας και επικουρικής ασφάλισης, αλλά και τα επαγγελματικά ταμεία θα μπορούν, σε εθελοντική βάση, να αξιοποιούν τις υπηρεσίες αυτού του φορέα. Με αυτό τον τρόπο επιδιώκεται η συμμετοχή των διοικήσεων των οργανισμών σε όλες τις κρίσιμες αποφάσεις που αφορούν τη διαχείριση των αποθεματικών τους, προκειμένου να μην επαναληφθούν ζημιογόνες για τους ασφαλισμένους επιλογές όπως στην περίπτωση του PSI. Μάλιστα ο κ. Βρούτσης προτείνει ο ενιαίος αυτός φορέας να συμμετέχει στην διαχείριση της περιουσίας, η οποία θα εκχωρηθεί στα ασφαλιστικά ταμεία από το Δημόσιο, για την κάλυψη των ζημιών του PSI.
Σημερινή εικόνα
Η τεράστια «προίκα» των ασφαλιστικών ταμείων παραμένει χρόνια στα αζήτητα και κοστολογείται πάνω από 3,5 δισ. ευρώ. Από αυτή την τεράστια περιουσία, τα έσοδα από μισθώσεις είναι μόλις 37 εκατ., κάτι που σημαίνει ότι πολλά ακίνητα έχουν ενοικιαστεί σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές. Μάλιστα, εκτιμάται ότι 2 στα 10 ακίνητα ούτε μισθώνονται ούτε ιδιοχρησιμοποιούνται.
Δηλαδή το ένα τέταρτο ή ακίνητα αντικειμενικής αξίας 255.492.123,36 ευρώ βρίσκονται στα αζήτητα. «Αραχνιάζουν», απαξιώνονται και ορισμένα κινδυνεύουν με κατάρρευση, ενώ θα μπορούσαν να στεγάσουν υπηρεσίες των ταμείων και να εξοικονομηθεί μέρος από τα ενοίκια. Μάλιστα πολλά κτίρια των καταργηθέντων οργανισμών Εργατικής Κατοικίας και Εστίας αυτή τη στιγμή είναι άδεια και κλειδωμένα, καθώς υπάρχουν έγγραφα που δεν έχουν μεταφερθεί στον ΟΑΕΔ.
Πάντως, όπως αναφέρουν παράγοντες της κτηματαγοράς, παλαιότερα όλοι επεδίωκαν να μισθώσουν ακίνητα του Δημοσίου και αυτό γιατί τα ενοίκια που κατέβαλλαν ήταν πολύ χαμηλότερα σε σύγκριση με αυτά που δίνονται στους ιδιώτες ιδιοκτήτες ακινήτων. Αντίθετα όταν το ίδιο το Δημόσιο μίσθωνε ακίνητα, σε αρκετές περιπτώσεις έδειχνε αρκετά «γαλαντόμο» καταβάλλοντας υπέρογκα ενοίκια.
Μάλιστα στο κενό έχει πέσει και η τελευταία διάταξη για την αξιοποίηση της περιουσίας, όπου τα ακίνητα των ταμείων έγιναν πιο ελκυστικά, ωστόσο λόγω της κρίσης παραμένουν αναξιοποίητα.
Υπενθυμίζεται ότι τα ακίνητα των ταμείων μπορούν να μισθωθούν για 12 έτη αντί 5 που ίσχυε και στις περιπτώσεις παράτασης της μίσθωσης μπορεί να διαπραγματευτεί κανείς το ενοίκιο με ελάχιστο το 6% της αντικειμενικής αξίας, από 10%.
Ωστόσο, δεν έχει γίνει καμία ενέργεια μεταστέγασης των υπηρεσιών των ασφαλιστικών ταμείων, κυρίως του ΙΚΑ, σε ιδιόκτητα κτίρια, τα οποία μένουν εγκαταλελειμμένα. Μέσω της αξιοποίησης τους, πέρα από την δραστική μείωση των δαπανών, θα μπορούσε να τονωθεί και ο κλάδος της οικοδομής. Σημειώνεται ότι το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ο ΟΑΕΕ, το Ταμείο Σύνταξης Προσωπικού της Εθνικής και το Μετοχικό Ταμείο Υπαλλήλων της Τράπεζας της Ελλάδας κατέχουν σχεδόν το 50% του συνόλου των ακινήτων.
ΙΚΑ- Μείωση μισθωμάτων
Την ίδια στιγμή οι διοικήσεις των ασφαλιστικών ταμείων καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια να μειώσουν τα μισθώματα που δίνουν για την στέγαση των υπηρεσιών τους, χωρίς ωστόσο τα αποτελέσματα να είναι ιδιαίτερα ικανοποιητικά σε σχέση με τις τιμές των μισθωμάτων στην αγορά ακινήτων. Ο διοικητής του ΙΚΑ Ροβέρτος Σπυρόπουλος επισημαίνει στην Realmoney ότι η προσπάθεια θα ενταθεί και ότι σε συνεννόηση με την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας θα αξιοποιηθούν και εγκαταλελειμμένα κτίρια χωρίς να αποκλείεται και η πώληση τους εφόσον κριθεί υπέρογκη η ανακατασκευή τους.
Οι μειώσεις των μισθωμάτων αυτή τη στιγμή αγγίζουν το 15%, ωστόσο σύμφωνα με αρμόδιους κύκλους η μείωση μπορεί να ανέλθει και στο 40%. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ιδρύματος που αποκαλύπτει η Realmoney, στο ΙΚΑ το ετήσιο άθροισμα των μισθωμάτων των κτιρίων που στεγάζουν διοικητικές υπηρεσίες και συστεγάζουν διοικητικές και υγειονομικές υπηρεσίες το 2009 ανερχόταν σε 19.006.795,37 ευρώ, ενώ μετά τις διαπραγματεύσεις των μισθωμάτων ανέρχεται σήμερα σε 15.291.175,76 ευρώ. Δηλαδή το ΙΚΑ έχει πετύχει να μειώσει τα έξοδα του για μισθώματα κατά 3.715.619,61 ευρώ.
Παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν ότι οι μειώσεις που έχουν πετύχει οι ασφαλιστικοί οργανισμοί είναι ελάχιστες, επισημαίνοντας ότι δεν έχει γίνει σωστή διαπραγμάτευση.