Την ευρωπαϊκή στρατηγική για την «πράσινη» οικονομία, τα ξενικά είδη, τη ρύπανση της ατμόσφαιρας και την ορθολογική διαχείριση των φυσικών πόρων θα κληθεί να προωθήσει η χώρα μας κατά το πρώτο εξάμηνο του 2014. Για το διάστημα που η Ελλάδα θα είναι η προεδρεύουσα χώρα της Ε.Ε., έχουν ήδη δρομολογηθεί σημαντικές πρωτοβουλίες για τη χάραξη της νέας περιβαλλοντικής πολιτικής της Ευρώπης, με την επικύρωση νέων κοινοτικών οδηγιών για την ποιότητα της ατμόσφαιρας, τα αστικά απορρίμματα αλλά και τη θαλάσσια χωροταξία. «Η σημασία της ελληνικής προεδρίας για το περιβάλλον είναι μεγάλη, καθώς η Ελλάδα καλείται να διεκπεραιώσει το νομοθετικό πρόγραμμα της τρέχουσας επιτροπής και του Κοινοβουλίου που ολοκληρώνουν τη θητεία τους» δήλωσε στη Realplanet ο Γιώργος Κρεμλής, από τη Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Θαλάσσια χωροταξία

Τη νέα οδηγία για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, με στόχο την ασφάλεια του περιβάλλοντος, τη διασυνοριακή συνεργασία των κρατών-μελών και τη διαβούλευση με τρίτες χώρες στην ίδια θαλάσσια περιοχή, καλείται να επικυρώσει η χώρα μας. Πρόκειται για τον κανονισμό που θα συνδυάσει δραστηριότητες όπως οι εξορύξεις και ο τουρισμός και θα διασφαλίζει την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. «Για την Ελλάδα, αποτελεί ίσως τη σημαντικότερη οδηγία των τελευταίων ετών, καθώς αφορά τόσο τις έρευνες και την εξόρυξη υδρογονανθράκων εντός της ΑΟΖ όσο και τις τουριστικές δραστηριότητες. Θεωρώ ότι η προώθηση της νησιωτικότητας στα συμπεράσματα της ελληνικής προεδρίας με την εκπόνηση από την επιτροπή προγράμματος για αειφόρο ανάπτυξη των νησιών θα είναι μια μοναδική ευκαιρία για τη χώρα», επισημαίνει ο Γ. Κρεμλής. Παράλληλα, η Κομισιόν ετοιμάζεται να υποβάλει πρόγραμμα παρακολούθησης της θαλάσσιας ρύπανσης, ώστε να ληφθούν μέτρα για τη μείωση των πλαστικών απορριμμάτων που καταλήγουν στη θάλασσα. Τα μέτρα που προτείνονται έχουν να κάνουν ακόμη και με την αλλαγή των συσκευασιών, αλλά και τη φορολόγηση του πλαστικού.

«Πράσινες» επενδύσεις

Κατά την περίοδο της ελληνικής προεδρίας θα αναδειχθούν οι ευκαιρίες που προκύπτουν για επιπλέον θέσεις εργασίας σε γεωργία, βιομηχανία, έρευνα και στον κατασκευαστικό τομέα, με οικολογικές τεχνικές για εξοικονόμηση ενέργειας. Εκτιμάται ότι αν επιτευχθεί ο στόχος των Βρυξελλών για κάλυψη του ενός πέμπτου των ενεργειακών αναγκών στην Ε.Ε. από ανανεώσιμες πηγές, θα δημιουργηθούν 410.000 νέες θέσεις εργασίας, κυρίως σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Οι «πράσινες» επενδύσεις θα τεθούν στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής πολιτικής κατά το 2014, ως τομέας που μπορεί να δώσει απάντηση στην κρίση των χωρών της ευρωζώνης.

Ατμοσφαιρική ρύπανση

Η Ευρωπαϊκή Ενωση σχεδιάζει να βάλει νέο πλαφόν για τις εκπομπές αερίων ρύπων και εκπονεί οδικό χάρτη για μείωση του διοξειδίου του άνθρακα κατά 80% έως το 2050. Το 40% του πληθυσμού στα αστικά κέντρα εκτίθεται πάνω από τα επιτρεπόμενα όρια, ενώ το κόστος από τις ασθένειες που προκαλεί η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει φτάσει στα 15 δισ. ευρώ. Οδηγίες αναμένονται για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τις βιομηχανίες και τα πλοία. Επιπλέον, κατά την ελληνική προεδρία θα προωθηθεί νομοθετικά η «Συμφωνία για τον Καθαρό Ουρανό», η οποία στοχεύει στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τα αεροπλάνα κατά 50%.

Ξενικά είδη

Κατά την ελληνική προεδρία αναμένεται η πρώτη συμφωνία για τα ξενικά είδη ζώων και φυτών που εισβάλλουν στο οικοσύστημα της ευρωπαϊκής ηπείρου καταστρέφοντας το περιβάλλον και επιβαρύνοντας την ανθρώπινη υγεία. Πρόκειται για είδη όπως ο τοξικός λαγοκέφαλος, το κόκκινο σκαθάρι που καταστρέφει τα φοινικόδενδρα, ενώ στο «μικροσκόπιο» μπαίνει ένας νέος ιός που χτυπά ήδη τα ελαιόδεντρα της Ιταλίας και υπάρχει φόβος επέκτασής του στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τους Ευρωπαίους ερευνητές, σε έναν χρόνο από τη συμφωνία θα δημιουργηθεί η πρώτη ευρωπαϊκή λίστα με τα απαγορευμένα είδη φυτών και ζώων, ώστε να μπει φραγμός στη μείωση της ευρωπαϊκής βιοποικιλότητας.

Υποχρεώσεις

Τις χρόνιες δυσλειτουργίες στην εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας καλείται να διορθώσει η Ελλάδα κατά τη διάρκεια της προεδρίας της. Η Ελλάδα κινδυνεύει με προσφυγή στα δικαστήρια για την ανακύκλωση, καθώς το σύστημα εφαρμογής με τους μπλε κάδους πρέπει να επανακαθοριστεί. Αξιωματούχοι των Βρυξελλών κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς από το 2015 οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να εφαρμόσουν υποχρεωτικά τα 4 «ρεύματα» χωριστής διαλογής (γυαλί, μέταλλα, πλαστικό, χαρτί) και το 2020 να ανακυκλώνουν το 50% των σκουπιδιών. Σήμερα, το ποσοστό ανακύκλωσης στη χώρα μας βρίσκεται στο 15%. Παράλληλα, η Ελλάδα καλείται να λύσει το ζήτημα των χωματερών, για τις οποίες η «καμπάνα» του εφάπαξ προστίμου έχει ήδη χτυπήσει. Η Κομισιόν υποστηρίζει ότι εάν η ελληνική κυβέρνηση δεν επαναπαυθεί και καταφέρει να κλείσει τις χωματερές 8 μήνες πριν από την οριστική απόφαση του Ευρωδικαστηρίου (αναμένεται σε 2 με 2,5 χρόνια), ίσως απαλλαγεί από την προσφυγή για χρηματική ποινή.
Ακόμη, η Κομισιόν επικεντρώνεται στην αξιοποίηση του νερού που παράγεται από τον βιολογικό καθαρισμό της Ψυττάλειας. Πρόκειται για περίπου 800.000 κυβικά μέτρα, τα οποία σήμερα χύνονται στη θάλασσα, ενώ θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την άρδευση δενδροφυτεύσεων στο Αιγάλεω και το Ποικίλον Ορος, αλλά ακόμη και για να πλένονται σκάφη σε μαρίνες. Λύση, ωστόσο, ζητείται και στο θέμα της έλλειψης βιολογικών καθαρισμών στην ανατολική Αττική, για το οποίο η χώρα μας απειλείται με πρόστιμο.