Οπως παραδέχεται τηλεγράφηµα που διέρρευσε από το Wikileaks ο αµερικανός πρεσβευτής στην Αθήνα, η οργή της κυβέρνησης Μπους «είναι αυτή που καθυστερεί την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραµµα».

Προκύπτει ακόµη ότι ενώ η ελληνική κυβέρνηση αναγκάστηκε να ψηφίσει τον Σεπτέµβριο του 2009 µε αµερικανική πίεση µια σειρά «αµφιλεγόµενων νοµικά συµφωνιών» –όπως τις χαρακτηρίζει η Ντ. Μπακογιάννη – για ανταλλαγή στοιχείων και έκδοση εγκληµατιών, εντούτοις δεν υπήρξε αποτέλεσµα.

Οι Αµερικανοί προτίµησαν να µη δώσουν τη βίζα λίγο πριν από την κατάρρευση της κυβέρνησης της Ν.?., παρά τις διαµαρτυρίες της υπουργού Εξωτερικών, η οποία παραπονιόταν ότι έκανε όλη τη δουλειά και το «δώρο» θα πήγαινε στην κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ.

Οπως προκύπτει από εµπιστευτικό τηλεγράφηµα (στις 29 Απριλίου του 2009), ο Ντάνιελ Σπέκχαρντ αναγνωρίζει ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην αναµονή για την άρση της βίζας και την είσοδο στο πρόγραµµα visa - waiver από το 1999 και ότι τα προβλήµατα ασφαλείας και η έλλειψη βιοµετρικών διαβατηρίων, σε συνδυασµό µε τις εξελίξεις µετά την 11η Σεπτεµβρίου ήταν αυτά που την κράτησαν εκτός για τόσο καιρό.

Προσθέτει ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην κορυφή της λίστας για είσοδο στο πρόγραµµα το 2005 και ότι η ειδική οµάδα που επισκέφθηκε την Ελλάδα το 2007 την αξιολόγησε θετικά. ?στόσο, το θέµα παρέµενε σε εκκρεµότητα λόγω «πολιτικών και γραφειοκρατικών καθυστερήσεων».

Ο Σπέκχαρντ, ωστόσο, επιβεβαιώνει την αίσθηση ότι όταν η Ελλάδα «κόπηκε» από το πρόγραµµα τον Οκτώβριο του 2008, την ώρα που άλλες επτά ευρωπαϊκές χώρες εγκρίθηκαν (ανάµεσά τους οι Τσεχία, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία), αυτό συνέβη λόγω του βέτο στο Βουκουρέστι.

Σηµειώνει χαρακτηριστικά: «Η οργή της κυβέρνησης Μπους για το ελληνικό βέτο στο ΝΑΤΟ τον Απρίλιο του 2008 για την αίτηση της ?ηµοκρατίας της Μακεδονίας, λόγω του ονόµατος, επιβράδυνε την υποψηφιότητα της Ελλάδας για το πρόγραµµα. Η Ελλάδα δεν ήταν ανάµεσα στις έξι ευρωπαϊκές χώρες και τη Νότια Κορέα που προσκλήθηκαν στο πρόγραµµα τον Οκτώβριο του2008, ένα βήµα που ερµηνεύθηκε στην Ελλάδα ως πολιτική “τιµωρία”».

Στο ίδιο τηλεγράφηµα ο Σπέκχαρντ εκφράζει την πεποίθηση ότι οι σχετικές διαπραγµατεύσεις θα ολοκληρωθούν σύντοµα και υπογραµµίζει τη δυσκολία της κυβέρνησης της Ν.?. λόγω της ισχνής της πλειοψηφίας να δηµοσιοποιήσει τις συµφωνίες που συµπεριλαµβάνουν ανταλλαγή στοιχείων για την τροµοκρατία, από τον φόβο ότι «θα προσφέρει πολιτικά πυροµαχικά στην αντιπολίτευση».

Υπενθυµίζεται ότι τον Ιούνιο του 2009 στην Κέρκυρα, παρόντος του αµερικανού αναπληρωτή ΥΠΕΞ Τζέιµς Στάινµπεργκ και της Ντ. Μπακογιάννη, υπογράφτηκαν οι τελικές συµφωνίες που, µετά την έγκρισή τους από τη Βουλή, θα επέτρεπαν την άρση της βίζας.

Οµως, η προεκλογική περίοδος στηνΕλλάδα το φθινόπωρο του 2009 καθυστέρησε– και όχι τυχαία – τη σχετική ανακοίνωση από την αµερικανική πλευρά. Η τελική είσοδος της Ελλάδας στο πρόγραµµα ανακοινώθηκε κατά την επίσκεψη του Γ. Παπανδρέου στην Ουάσιγκτον, τον Μάρτιο του 2010.

Οπως προκύπτει από άλλο απόρρητο τηλεγράφηµα, ο αµερικανός πρεσβευτής στην Αθήνα, τον Απρίλιο του 2009 διαβεβαιώνει τον επικεφαλής του διπλωµατικού γραφείου της Ντόρας Μπακογιάννη, πρέσβη Κωνσταντίνο Χαλαστάνη ότι οι ΗΠΑ θέλουν να εντάξουν την Ελλάδα στο πρόγραµµα visa- waiver και να τελειώνουν µε το θέµα µέχρι τον Ιούνιο, και προτείνει να ταξιδέψει ειδική ελληνική οµάδα στην Ουάσιγκτον να διαπραγµατευτεί για το ζήτηµα.

Ο κ. Χαλαστάνης τού απαντά πως η Ντ. Μπακογιάννη συµφωνεί µε αυτή την ιδέα και ο πρέσβης στο σχόλιό του σηµειώνει ότι θα πιέσει τον αρµόδιο του ΥΠΕΞ για τη βίζα να συγκεντρώσει γρήγορα µια οµάδα.

Η συµφωνία για την αµοιβαία νοµική συνδροµή και έκδοση υπόπτων για την τροµοκρατία είχε προωθηθεί από τον υπουργό ?ικαιοσύνης Νίκο ?ένδια τον Φεβρουάριο του 2009.

Οπως προκύπτει από εµπιστευτικό τηλεγράφηµα του Ντάνιελ Σπέκχαρντ εκείνων των ηµερών, σε τηλεφωνική επικοινωνία ο Ν. ?ένδιας τον διαβεβαιώνει ότι έχει προωθήσει το σχετικό πακέτο στη Βουλή και σκοπεύει να το επικυρώσει σύντοµα, παρότι υπογραµµίζει ότι η κυβέρνηση «έκανε σχέδια για να αντιµετωπίζει την αναµενόµενη κριτική».

Ο Σπέκχαρντ τον ευχαριστεί για τις προσπάθειές του και στο σχόλιό του σηµειώνει ότι η πρεσβεία πιέζει από την προηγούµενη χρονιά για την επικύρωση της εν λόγω συµφωνίας και ότι είναι «ενθαρρυντικό» το γεγονός ότι ο ?ένδιας έδρασε τόσο γρήγορα µετά την υπουργοποίησή του στις 8 Ιανουαρίου.

Ο Σπέκχαρντ έχει λάβει και τις διαβεβαιώσεις του τότε προέδρου της Βουλής ?ηµήτρη Σιούφα ότι η Βουλή θα κινήσει γρήγορα το νοµοθετικό πακέτο.

Ο ?ένδιας, πάντως, ενηµερώνει τον αµερικανό πρεσβευτή ότι ίσως υπάρξουν αντιδράσεις στη Βουλή για το αν η συµφωνία είναι δίκαιη για την Ελλάδα, επειδή αφορά και αδικήµατα ήσσονος σηµασίας, τα οποία τιµωρούνται µε ποινές φυλάκισης ενός έτους ή και λίγο παραπάνω.

Αυτό, όµως, θα σήµαινε ότι «η συµφωνία θα µπορούσε να ισχύει και για ήσσονος σηµασίας αδικήµατα στην Ελλάδα, ενώ δεν θα συνέβαινε το ίδιο µε παρόµοια εγκλήµατα στην Ευρώπη». Τόνισε µάλιστα πως η κυβέρνηση ήταν έτοιµη να αντιµετωπίσει τις αντιδράσεις και σηµείωνε ότι δεν πίστευε πως αυτές θα απειλούσαν τη συµφωνία.

Σηµειώνεται ότι στις σχετικές διµερείς συµφωνίε ςπου υπεγράφησαν τότε συµπεριλαµβανόταν η ανταλλαγή δακτυλικών αποτυπωµάτων και βάσεων δεδοµένων DNA για την καταπολέµηση του εγκλήµατος, το ηλεκτρονικό φακέλωµατων επιβατών προς τις ΗΠΑ, η ανταλλαγή πληροφοριών που σχετίζονται µε την τροµοκρατία, καθώς και δύο συµφωνίες του υπ. ?ικαιοσύνης για την αµοιβαία δικαστική συνδροµή και την έκδοση εγκληµατιών, που είχαν προκαλέσει την αντίδραση του ?ικηγορικού Συλλόγου Αθηνών.

Στο τέλος Φεβρουαρίου, στη συνάντησή της µε τον γερουσιαστή Ρίτσαρντ Ντέρµπινπου επισκέπτεται την Αθήνα, κι ενώ συζητούνται οι εκκρεµότητες της ελληνικής κυβέρνησης σε σχέση µε τις δεσµεύσεις που έχει αναλάβει προκειµένου να γίνει η Ελλάδα δεκτή στο πρόγραµµα, η Ντ. Μπακογιάννη επισηµαίνει ότι «οι ΗΠΑ δεν θαµπορούσαν να πάρουν ό,τι ζητούσαν στη συµφωνία, διαφορετικά η συµφωνία δεν θα εγκρινόταν από τη Βουλή».

Η Μπακογιάννη εξέφρασε ακόµη την ενόχλησή της για το γεγονός ότι οι ευρωπαϊκές χώρες που συµµετείχαν ήδη στο πρόγραµµαδεν είχαν αναγκαστεί να υπογράψουν τέτοιες συµφωνίες. «?εν θέλω να µεταχειρίζεστε την Ελλάδα διαφορετικά», φέρεται να είπε και ο Σπέκχαρντ τη διαβεβαίωσε ότι η Ελλάδα θα είχε την ίδια µεταχείριση µε τις άλλες χώρες.

Οσο για τις λεπτοµέρειες της συµφωνίας, υπογράµµισε ο αµερικανός πρεσβευτής, «γι’ αυτό γίνονται διαπραγµατεύσεις».

Την ίδια µέρα, στη συνάντησή του µε τον γερουσιαστή Ντέρµπιν ο Κώστας Καραµανλής, σύµφωνα µε άλλο τηλεγράφηµα του Ντ. Σπέκχαρντ, πιέζει για την είσοδο της Ελλάδας στο πρόγραµµα.

Στο ίδιο τηλεγράφηµα ο τότε πρωθυπουργός εκφράζει ανησυχία για τον αντίκτυπο της παγκόσµιας οικονοµικής κρίσης, δεδοµένου ότι η Ελλάδα, όπως λέει, «έχει παραδοσιακά υψηλό επίπεδο δηµόσιου χρέους». «Ηταν αναγκαίο να πειστούν όλοι ότι η κυβέρνηση ήλεγχε το ζήτηµα κι ότι θα έβρισκε διέξοδο»

. ?ιαβάστε όλα τα τηλεγραφήµατα του Wikileaks στο www.tanea.gr/wikileaks


Στις 18 Σεπτεμβρίου του 2009, λίγο πριν από τις εκλογές της 4ης Οκτωβρίου, ο Ντ. Σπέκχαρντ συναντάται µε την Ντόρα Μπακογιάννη, ενόψει του ταξιδιού της στη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και της ενδεχόµενης συνάντησής της µε τη Χίλαρι Κλίντον.

Σηµειώνεται ότι πριν ανακοινωθούν οι εκλογές, θεωρούνταν βέβαιο ότι το θέµα της βίζας θα έκλεινε σε αυτό το ταξίδι, µε κάποια υπογραφή ανάµεσα στην ελληνίδα και την αµερικανίδα ΥΠΕΞ.

?στόσο, οι Αµερικανοί είχαν άλλα σχέδια. Οπως προκύπτει από το εµπιστευτικό τηλεγράφηµα, ο αµερικανός πρεσβευτής στην Αθήνα ενηµερώνει την Ντόρα Μπακογιάννη ότι η πιθανότερη ηµεροµηνία ανακοίνωσης της εισόδου της Ελλάδας στο πρόγραµµα visa - waiver θα είναι το τέλος Οκτωβρίου, δηλαδή µετά τις εκλογές, και ενδεχοµένως µε κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ.

Η Μπακογιάννη πίεσε να ανακοινωθεί η ακριβής ηµεροµηνία της ένταξης της Ελλάδας στο πρόγραµµα κατά τη συνάντησή της µε τη Χίλαρι Κλίντον στη Ν. Υόρκη και ζήτησε την εµπλοκή της επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτµεντ για να καταστεί αυτό εφικτό.

«Η υπουργός εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκειά της για το γεγονός ότι η ίδια προσωπικά είχε εργαστεί σκληρά µε τις ΗΠΑ και προώθησε γρήγορα στη Βουλή αµφιλεγόµενη νοµοθεσία – όπως τη συµφωνία για την ανταλλαγή στοιχείων – µόνο για να δει τώρα να ξετυλίγεται ένα σενάριο, σύµφωνα µε το οποίο το κόµµα της θα έχανε και η αντιπολίτευση θα έπαιρνε ένα τεράστιο δώρο λίγες µόλις εβδοµάδες αφότου θα έπαιρνε την εξουσία», σηµειώνει ο πρεσβευτής, ενώ προσθέτει: «Το πιο ειρωνικό, σηµείωσε η Μπακογιάννη, ήταν ότι οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ που την είχαν επιπλήξει για τη γρήγορη προώθηση της νοµοθεσίας για το visa - waiver, τώρα θα έδρεπαν τα πολιτικά οφέλη».

Ο Σπέκχαρντ τής λέει ότι είναι απίθανο να γίνει η ανακοίνωση πριν από το τέλος Οκτωβρίου και υπόσχεται ότι θα µεταφέρει το µήνυµά της στη Χ. Κλίντον.

Στο σχόλιό του σηµειώνει ότι το πιθανότερο είναι να κερδίσει το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές και υπογραµµίζει ότι µια ανακοίνωση για την άρση της βίζας µερικές εβδοµάδες µετά τις εκλογές θα εκληφθεί από πολλούς ως «επιβεβαίωση µιας ευρέως διαδεδοµένης πεποίθησης ότι στις ΗΠΑ δεν άρεσε ο Καραµανλής για το συχνό του κορτάρισµα µε τους Ρώσους».

Ταυτόχρονα, όµως, γράφει, «µια ανακοίνωση µε την Μπακογιάννη στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Ν. Υόρκη θα εκλαµβανόταν ως σηµάδι προσωπικής στήριξης στην ίδια, η οποία είναι υποψήφια για τη µελλοντική ηγεσία στο κόµµα της και θεωρείται ως φιλοαµερικανική στο ελληνικό πολιτικό σύστηµα».

Στο ίδιο τηλεγράφηµα η Ντ. Μπακογιάννη εξηγεί στον Ντ. Σπέκχαρντ γιατί η ελληνική πλευρά απορρίπτει τον «κώδικα συµπεριφοράς» για το Αιγαίο που προτείνουν οι Τούρκοι, λέγοντας ότι «στην πράξη, το µόνο που εξυπηρετεί είναι να αµφισβητεί την ελληνική κυριαρχία και µε αυτή την έννοια χειροτερεύει την κατάσταση. ?εν έχω την αίσθηση ότι οι Τούρκοι ενδιαφέρονται να κάνουν περισσότερα». Και προσθέτει: «Ενώ ακούω πολλά λόγια, δεν βλέπω καµία κίνηση. Οσο συνεχίζονται οι υπερπτήσεις κατοικηµένων νησιών στο Αιγαίο, ο µόνος τρόπος µε τον οποίο µπορεί να ερµηνευθεί η τουρκική πολιτική στο Αιγαίο είναι εχθρικός».

ΠΗΓΗ: Τα Νέα