Mια συζήτηση με θέμα το πώς μπορεί να καταστεί αποτελεσματικότερη η διαδικασία λήψης αποφάσεων σε επίπεδο ΕΕ στον κοινωνικό τομέα, ξεκινά σήμερα η Κομισιόν, μετά από σχετική απόφαση του Κολεγίου των Επιτρόπων, ζητώντας από τα Κρατή Μέλη την επέκταση της χρήσης της ψηφοφορίας με ειδική πλειοψηφία (QMV) στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής.
Συγκεκριμένα η Κομισιόν ξεκινά ένα διάλογο με θέμα την επέκταση της χρήσης της ψηφοφορίας με ειδική πλειοψηφία στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής, ώστε, στα θέματα για τα οποία η ΕΕ διαθέτει ήδη αρμοδιότητα, να καταστεί η διαδικασία λήψης αποφάσεων πιο ταχεία, πιο ευέλικτη και πιο αποτελεσματική, όπως αναφέρει, βάσει των προβλέψεων της Συνθήκης Λειτουργίας της ΕΕ (ΣΛΕΕ).
Η Κομισιόν προτείνει μάλιστα να εξεταστεί η χρήση της ρήτρας «γέφυρας» (όπως προβλέπει η ΣΛΕΕ για τη μετάβαση από την ομοφωνία στο QMV) για να διευκολυνθεί η λήψη αποφάσεων στο πεδίο της απαγόρευσης των διακρίσεων. Για την ενεργοποίηση της εν λόγω ρήτρας «γέφυρας», σύμφωνα με το άρθρο 48 παράγραφος 7 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, χρειάζεται ομόφωνη σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, να μη διατυπωθεί αντίθεση εθνικού κοινοβουλίου και να χορηγηθεί η έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Με τον τρόπο αυτόν θα μπορούσε να αναπτυχθεί περαιτέρω η ίση προστασία έναντι των διακρίσεων. Επιπλέον, η χρήση της ρήτρας «γέφυρας» θα μπορούσε να εξεταστεί στο εγγύς μέλλον για την έκδοση συστάσεων στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης και της κοινωνικής προστασίας των εργαζομένων. Με τον τρόπο αυτόν θα μπορούσε να καθοδηγηθεί η διαδικασία εκσυγχρονισμού και σύγκλισης μεταξύ των συστημάτων κοινωνικής προστασίας.
Η μετάβαση σε ψηφοφορία με ειδική πλειοψηφία δεν αλλάζει τον ρόλο των συμμετεχόντων, αναφέρει η Κομισιόν και διευκρινίζει ότι το πεδίο εφαρμογής και οι όροι για την άσκηση των αρμοδιοτήτων της ΕΕ παραμένουν άθικτα. Για παράδειγμα, τα κράτη μέλη θα εξακολουθήσουν να είναι αρμόδια να καθορίζουν τα χαρακτηριστικά των συστημάτων τους κοινωνικής προστασίας. Οι κοινωνικοί εταίροι θα διατηρήσουν τις αρμοδιότητές τους και οι εθνικές παραδόσεις κοινωνικού διαλόγου θα παραμείνουν ανέπαφες. Η δράση της Ένωσης θα εξακολουθήσει να επικεντρώνεται εκεί όπου είναι αναγκαία και μπορεί να αποφέρει σαφή οφέλη, όπως προβλέπεται από τις Συνθήκες.
Το γεγονός ότι σε ορισμένους συναφείς τομείς πολιτικής συνυπάρχουν η ψηφοφορία με ειδική πλειοψηφία και η ομοφωνία έχει οδηγήσει σε ανομοιόμορφη ανάπτυξη του κεκτημένου στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής, κρίνει η Κομισιόν. Tα περισσότερα θέματα κοινωνικής πολιτικής στα οποία η ΕΕ έχει αρμοδιότητα για την ανάληψη δράσης υπόκεινται ήδη στη διαδικασία της ψηφοφορίας με ειδική πλειοψηφία, γεγονός που κατέστησε δυνατή την ανάπτυξη, με την πάροδο των ετών, ενός ολοκληρωμένου κοινωνικού κεκτημένου.
Ο Βάλντις Ντομπρόβσκις, αντιπρόεδρος της Επιτροπής αρμόδιος για το ευρώ και τον κοινωνικό διάλογο, καθώς και για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και την ένωση κεφαλαιαγορών, δήλωσε σχετικά "για να αντεπεξέλθουμε στις ραγδαίες αλλαγές στην κοινωνία και τις αγορές εργασίας, θα χρειαστούμε, στο ενωσιακό επίπεδο, ταχείες, ευέλικτες και αποτελεσματικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής. Η σημερινή ανακοίνωση ανοίγει τη συζήτηση σχετικά με το πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε τις υφιστάμενες διατάξεις των Συνθηκών προς τον σκοπό αυτόν. Επικεντρώνεται στις περιπτώσεις στις οποίες υπάρχει σαφής ενωσιακή προστιθέμενη αξία, με στόχο την προώθηση μιας νοοτροπίας συμβιβασμού και λήψης αποφάσεων που ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πολιτών για μια δίκαιη ενιαία αγορά".
Η Μαριάν Τίσεν, επίτροπος αρμόδια για την απασχόληση, τις κοινωνικές υποθέσεις, τις δεξιότητες και την κινητικότητα του εργατικού δυναμικού, συμπλήρωσε ότι "εντός της πολυμορφίας τους, όλα τα κράτη μέλη επιδιώκουν εντέλει μια δικαιότερη κοινωνία που βασίζεται στην ισότητα ευκαιριών και μια κοινωνική οικονομία της αγοράς που μπορεί να αντεπεξέλθει στις προκλήσεις του μέλλοντος. Με δεδομένο ότι ο κόσμος της εργασίας μεταβάλλεται, πρέπει να μπορούμε να αξιοποιούμε πλήρως τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας για την αντιμετώπιση των κοινών μας προκλήσεων".