Quantcast

«Ο Βιζυηνός ασχολείται με ζητήματα διαχρονικά και πανανθρώπινα»

Η ηθοποιός-σκηνοθέτις Δέσποινα Μπισχινιώτη επέλεξε τη νουβέλα του Γεωργίου Βιζυηνού «Αι συνέπειαι της παλαιάς ιστορίας», τη διασκεύασε και τη μετέφερε στη σκηνή του θεάτρου Αλκμήνη, τα σαββατοκύριακα του Απριλίου. Η ίδια υπογράφει επίσης τη σκηνοθεσία της παράστασης, μαζί με τον Διογένη Γκίκα, και  ερμηνεύει ένα από τα τρία πρόσωπα του έργου. Οι παραστάσεις στέφθηκαν με μεγάλη επιτυχία, αγαπήθηκαν από το θεατρόφιλο κοινό και συνεχίζονται έως την Κυριακή 28 Απριλίου 2024. Η ταλαντούχα δημιουργός μιλάει στο real.gr…

Θα μας συστήσετε την παράσταση;

Η παράστασή μας είναι βασισμένη στην ομότιτλη νουβέλα του Γεωργίου Βιζυηνού, η οποία γράφτηκε γύρω στο 1882, δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στο περιοδικό «Εστία» τον Ιανουάριο του 1884, έχει έντονα αυτοβιογραφικό χαρακτήρα και θεματοποιεί τον ανεκπλήρωτο έρωτα, τον πρόωρο θάνατο και τις ψυχικές

διαταραχές.

Στο κείμενο αυτό, ένας Έλληνας φοιτητής στη Γοττίγγη της Γερμανίας ταλανίζεται από κάποιο «νευρικόν πάθος», δηλαδή έναν επίμονο βήχα τον οποίον ο ίδιος συσχετίζει με μια ενδεχόμενη ψυχική νόσο. Μετά από μια επίσκεψη στο φρενοκομείο της πόλης, ο άνδρας αυτός ταξιδεύει για να συναντήσει στο Κλάουσταλ έναν φίλο του, που είναι βυθισμένος στη μελαγχολία εξαιτίας ενός ανευόδωτου έρωτα, και βρίσκεται μπροστά σε ένα αίνιγμα.

Γιατί επιλέγετε το συγκεκριμένο έργο;

Στο συγκεκριμένο έργο ο Βιζυηνός αντλεί την έμπνευσή του όχι από τον κύκλο των οικογενειακών του θεμάτων, όπως στα περισσότερο γνωστά του διηγήματα, αλλά από τις εμπειρίες των φοιτητικών του χρόνων στη Γερμανία, τον πρώτο επώδυνο χειμώνα του στο Γκέτινγκεν (1875-1876) και την επίσκεψή του στο φρενοκομείο της πόλης τον Αύγουστο του 1876. Στο κείμενο αυτό ο συγγραφέας βάζει στίχους από

ένα (γραμμένο το 1882) δικό του ποίημα στο τραγούδι μιας τροφίμου φρενοκομείου, η οποία είναι ίσως ο πλησιέστερος σε αυτόν μυθοπλαστικός του χαρακτήρας.

Αν λάβουμε υπόψη ότι ο ίδιος ο Βιζυηνός κλείστηκε στο Δρομοκαΐτειο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο δέκα περίπου χρόνια μετά τη συγγραφή της νουβέλας, αντιλαμβανόμαστε ότι στο συγκεκριμένο κείμενο πραγματώνεται μια συγκινητική σύντηξη -ή ακόμα και ταύτιση- λογοτεχνίας και ζωής. Εξαιρετικά ενδιαφέρον, επίσης, είναι το γεγονός ότι στη νουβέλα αυτή αντανακλάται μια ταλάντευση μεταξύ καθαρεύουσας και δημοτικής, λογιοσύνης και λαϊκότητας, μνήμης και μυθοπλασίας, βιώματος και ψευδαίσθησης, πραγματικότητας και φαντασίας, ρεαλισμού και ρομαντισμού, αυτοσαρκασμού και τραγωδίας, λογικής και παράνοιας. Ο γοητευτικός αυτός συγκερασμός στοιχείων φαίνεται ότι χαρακτήριζε και τη φυσιογνωμία του Βιζυηνού.

Ποια είναι η σκηνοθετική γραμμή που ακολουθείτε;

Η σκηνοθετική γραμμή που ακολουθούμε αποσκοπεί στη λιτή πλην ατμοσφαιρική σκηνική απόδοση της ρομαντικής και μυστηριώδους διάστασης, του υπαρξιακού βάθους και του οντολογικού πένθους του κειμένου με την παράλληλη διατήρηση της γλώσσας του. Επιπλέον, η σκηνοθετική και υποκριτική μας εργασία ερείδεται στον συνδυασμό αφήγησης και δράσης-κίνησης, καθώς και πρόζας, ποίησης και

μέλους, στην ενεργειακή εν-γραφή του λόγου στο σώμα, στην κάθοδο στον εσώτερο εαυτό, στον αυτοσχεδιασμό, στη σκηνική επικοινωνία και στην ανάπτυξη κοινού ρυθμού.

Με ποιον τρόπο και σε ποιο βαθμό το έργο του Βιζυηνού αγγίζει το σήμερα; Στο έργο του αυτό ο Βιζυηνός ασχολείται με ζητήματα διαχρονικά και πανανθρώπινα, όπως είναι η ευθραυστότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, ο φόβος μας να ζήσουμε αυτό που επιθυμούμε, καθώς και το ψυχικό τραύμα, που μπορεί να

μας καθηλώσει στη θλίψη. Επίσης, στην εν λόγω νουβέλα αναδύεται ένας προβληματισμός σχετικά με το κατά πόσο είμαστε δέσμιοι του παρελθόντος μας και το εάν οι πράξεις μας εκπορεύονται από την ελεύθερη βούληση ή υπακούν σε νόμους αιτιότητας, σύμφωνα με τις θέσεις της αιτιοκρατίας (ντετερμινισμού). Η

αρχή της αιτιότητας, άλλωστε, υποδηλώνεται και στον τίτλο του κειμένου, δεδομένου ότι οι συνέπειες έχουν πάντοτε κάποιες αιτίες.

Κυρίως, όμως, ο διαχρονικός (και επίκαιρος) χαρακτήρας της νουβέλας έγκειται  στον τρόπο με τον οποίον αναπαρίστανται σε αυτήν οι ψυχικές διαταραχές από έναν συγγραφέα που, όταν γράφει το συγκεκριμένο κείμενο, ασχολείται ήδη με ψυχολογικές μελέτες και δέκα χρόνια αργότερα θα καταλήξει έγκλειστος σε

ψυχιατρικό ίδρυμα ως «παράφρων». Ο Βιζυηνός, αναδεικνύοντας τη ρευστότητα των ορίων μεταξύ υγείας και ασθένειας, προσεγγίζει το ζήτημα της δαιμονοποιημένης στην εποχή του (και όχι μόνο) ψυχικής νόσου εκ των έσω και με μεγάλη ενσυναίσθηση, ευαισθητοποιώντας βαθιά τον/την αναγνώστη/ρια (και τον/τη θεατή/θεάτρια) απέναντι στο θέμα αυτό και συμβάλλοντας έτσι, μέσω του έργου του, στην εξάλειψη του στίγματος.

Συντελεστές παράστασης

Θεατρική διασκευή: Δέσποινα Μπισχινιώτη

Σκηνοθεσία: Δέσποινα Μπισχινιώτη, Διογένης Γκίκας

Κινησιολογική επιμέλεια: Μέλπω Βασιλικού

Πρωτότυπη μουσική σύνθεση - Μελοποίηση στίχων: Αίσωνας

Σκηνογραφική επιμέλεια: Θάλεια-Πελαγινή Κάλφα

Ενδυματολογική επιμέλεια: Φαίη Αποστολίδου

Επικοινωνία: Νατάσα Παππά

Ερμηνεία: Μιχαήλ Πάρτης, Διογένης Γκίκας, Δέσποινα Μπισχινιώτη

Τελευταίες παραστάσεις: Σάββατο 27 Απριλίου 2024 στις 19:00 & Κυριακή 28

Απριλίου 2024 στις 21:00

Θέατρο Αλκμήνη (Αλκμήνης 8-12, Κάτω Πετράλωνα, Στάση Μετρό: Κεραμεικός,

τηλέφωνο: 210 3428650)