Το δύσκολο ήταν να συμφωνήσουν. Το πιο δύσκολο είναι να τηρήσουν τη συμφωνία. Που (θα) έχει υπέρ και κατά και για τους Ισραηλινούς και για τους Παλαιστινίους. Η «συμφωνία Τραμπ» των 20 σημείων βάζει τη χαοτική αντιπαράθεση σε μια τάξη, όσο και αν το μέλλον κουβαλά πάνω από 65.000 νεκρούς Παλαιστίνιους στρατιώτες της Χαμάς και συμμαχικών της οργανώσεων, αλλά κυρίως αμάχους, διάλυση της Γάζας, άγνωστο ακόμα αριθμό νεκρών Ισραηλινών στρατιωτών, 1.200 νεκρούς αμάχους Ισραηλινούς και 250 ομήρους από επίθεση της Χαμάς σε μουσικό φεστιβάλ στην περιοχή κιμπούτς Ρεΐμ του νοτιοανατολικού Ισραήλ. Θα έχει μεγάλο βάρος το μέλλον που έρχεται. Θα το κουβαλήσουν με σύνεση και επάρκεια οι αντίπαλοι, αν έχουν αντιληφθεί ότι τελικά πρέπει να ζήσουν μαζί, όπως συμβαίνει άλλωστε με ή χωρίς μάχες από αρχαιοτάτων χρόνων.

Η τωρινή ειρηνευτική προσέγγιση συγγενεύει με τη διαδικασία του 1993, όταν επιτεύχθηκε συμφωνία αναγνώρισης και συνύπαρξης των δύο πλευρών από τον «σκληρό» αλλά ώριμο πολιτικά Ισραηλινό πρωθυπουργό Γιτζάκ Ράμπιν και τον ευφυή, έμπειρο Παλαιστίνιο ηγέτη Γιασέρ Αραφάτ. Τότε οι συμφωνίες του Οσλο έλυναν τα θέματα παρουσίας και διοίκησης της Παλαιστινιακής Αρχής, την εξουσία των Παλαιστινίων στη Δυτική Οχθη, στη Λωρίδα της Γάζας, καθώς και των συνόρων των δύο πλευρών. Προσδιόριζαν επίσης το καθεστώς της Ιερουσαλήμ, την έκταση της στρατιωτικής παρουσίας του Ισραήλ και το μέλλον των περιοχών που θα εκκένωναν οι Ισραηλινοί. Ολα αυτά δεν κράτησαν πολύ. Ανατράπηκαν από επιθέσεις φανατικών ομάδων και των δύο πλευρών και κορυφώθηκαν με τη δολοφονία του Ράμπιν από ακροδεξιό εξτρεμιστή συμπατριώτη του. Ετσι, το πρώτο ουσιαστικό βήμα προς τη λύση των δύο κρατών ακυρώθηκε. Τώρα ίσως προβάλλει το δεύτερο.