Το Παλαιστινιακό έχει την -αμφίβολης αξίας- τιμή να αποτελεί το αρχαιότερο πρόβλημα στην ατζέντα του ΟΗΕ. Η λύση των δύο κρατών, η διαίρεση της Παλαιστίνης σε κράτος του Ισραήλ και παλαιστινιακό κράτος πάνε πίσω σε μια απόφαση της Γενικής Συνέλευσης από το 1947. Στις αρχές της δεκαετίας του ‘90 το Παλαιστινιακό έφτασε πολύ κοντά στη λύση του. Ομως, οι ακραίοι και από τις δύο πλευρές δεν την ήθελαν ποτέ και έχουν πάρει, εδώ και τρεις δεκαετίες, το πάνω χέρι.

Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου πολεμάει λυσσαλέα τη λύση των δύο κρατών από τα πρώτα του βήματα στην πολιτική. Μάλιστα, έχει δεσμευτεί πως όσο είναι εκείνος πρωθυπουργός τέτοια λύση δεν πρόκειται να υπάρξει. Υστερα από την επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ τον Οκτώβριο του 2023 και τη δεύτερη εκλογή νίκη του Τραμπ, ο Νετανιάχου θεώρησε πως έχει την ευκαιρία να καταστρέψει μια για πάντα τις προϋποθέσεις για τη λύση των δύο κρατών. Πώς; Διώχνοντας τους Παλαιστίνιους από τη Γάζα και κάνοντας τη ζωή στη Δυτική Οχθη όσο γίνεται πιο δύσκολη. Χωρίς τη Γάζα και την πρόσβαση στη θάλασσα -αυτό το γνωρίζουν ο Νετανιάχου και οι σύμμαχοί του- λύση δύο κρατών δεν μπορεί να υπάρξει.

Τους τελευταίους μήνες το Ισραήλ ισοπέδωσε τη Γάζα, εξουδετέρωσε στρατιωτικά τη Χαμάς και εκμεταλλεύτηκε κάθε ευκαιρία που του δόθηκε για να «τορπιλίσει» τις όποιες προσπάθειες εκεχειρίας. Τον Μάρτιο εξαπέλυσε μια άγρια στρατιωτική επιχείρηση ευρείας κλίμακας, με σκοπό την ολοκληρωτική κατάληψη της Γάζας και τον περιορισμό του παλαιστινιακού πληθυσμού σε μια στενή λωρίδα γης στον Νότο. Ταυτόχρονα, απέκλεισε την πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας στους Παλαιστίνιους επί δύο μήνες. Το τι ακριβώς κάνει το Ισραήλ στη Γάζα το περιέγραψε με ακρίβεια ένας Ισραηλινός, ο πρώην πρωθυπουργός Εχούντ Ολμέρτ: «Αυτό που κάνουμε τώρα στη Γάζα είναι ένας πόλεμος καταστροφής: αδιάκριτη, απεριόριστη, σκληρή και εγκληματική δολοφονία αμάχων… Το Ισραήλ διαπράττει εγκλήματα πολέμου».

Πράγματι, προτεραιότητα του Νετανιάχου και των ακροδεξιών συμμάχων του στην κυβέρνηση δεν είναι πλέον η απελευθέρωση των λίγων ομήρων που παραμένουν ζωντανοί ή η συντριβή της Χαμάς, που ούτως ή άλλως έχει αποδεκατιστεί. Προτεραιότητα είναι η εθνοκάθαρση. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός είναι αρκετά έξυπνος ώστε να μιλάει μόνο «για ολοκληρωτική νίκη απέναντι στη Χαμάς», οι ακροδεξιοί σύμμαχοί του όμως δεν μετρούν τα λόγια τους.

Την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Αμυνας, Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ, πρόεδρος του ακροδεξιού κόμματος Εβραϊκή Δύναμη, σόκαρε την παγκόσμια κοινή γνώμη εκφράζοντας την άποψη ότι στους Παλαιστίνιους δεν πρέπει να δοθεί ανθρωπιστική βοήθεια αλλά μια σφαίρα στο κεφάλι. Εξίσου αποκρουστικός ήταν ο υπουργός Οικονομικών, Μπελαζέλ Σμότρις, ηγέτης του ακροδεξιού κόμματος του Θρησκευτικού Σιωνισμού: «Ο πληθυσμός της Γάζας θα φτάσει στο νότιο τμήμα της Λωρίδας και από εκεί, Θεού θέλοντος, σε τρίτες χώρες στο εξωτερικό, στο πλαίσιο του σχεδίου του Προέδρου Τραμπ. Αυτός είναι ο στόχος, αυτό κάνουμε». Θα ήταν άδικο να μην πούμε πως ένα μεγάλο κομμάτι της ισραηλινής κοινωνίας διαφωνεί και αντιδρά στα σχέδια της κυβέρνησης Νετανιάχου, δεν έχει όμως τον τρόπο να τα σταματήσει. Κοινοβουλευτικά, η ακροδεξιά πλειοψηφία είναι συμπαγής.

Η κυνική πολιτική της κυβέρνησης Νετανιάχου έχει οδηγήσει σε διεθνή απομόνωση το Ισραήλ, οι σχέσεις του με τους σημαντικότερους συμμάχους του (Γαλλία, Βρετανία, Καναδάς, Γερμανία) έχουν ψυχρανθεί. Ακόμα και ο Πρόεδρος Τραμπ, που ασφαλώς δεν είναι ό,τι πιο ευαίσθητο κυκλοφορεί στον πλανήτη, έβαλε τον Νετανιάχου «στον πάγο», δεν τον ενημέρωσε για την έναρξη των διαπραγματεύσεων με το Ιράν, ενώ αγνόησε τη διαφωνία του για την αναγνώριση του μεταβατικού καθεστώτος στη Συρία και την άρση των κυρώσεων. Μάλιστα, η πλειονότητα των χωρών της Ε.Ε. έχει βάλει στο τραπέζι την αναθεώρηση της συμφωνίας σύνδεσης Ε.Ε. – Ισραήλ.

Αυτό που συμβαίνει στη Γάζα προκαλεί έντονο προβληματισμό και στην ελληνική κυβέρνηση. Το Ισραήλ έχει αναδειχθεί τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια ως ο σημαντικότερος σύμμαχός μας στην περιοχή, ιδιαίτερα σε θέματα αμυντικής συνεργασίας. Θεωρούμε επιπλέον ότι είναι το αντίβαρο στις τουρκικές ηγεμονικές βλέψεις. Από την άλλη, η Ελλάδα είχε και έχει παραδοσιακά καλές σχέσεις με τους Αραβες και την Παλαιστινιακή Αρχή. O Γιώργος Γεραπετρίτης έχει επισκεφθεί τη Ραμάλα δύο φορές, ενώ τον περασμένο Μάρτιο βρέθηκε στην Αθήνα και ο πρωθυπουργός της Παλαιστινιακής Αρχής, Μοχάμεντ Μουσταφά, τη νομιμότητα της οποίας η Ελλάδα στηρίζει σταθερά.

Η κυβέρνηση μπορεί να διαφωνεί με αυτά που κάνει σήμερα το Ισραήλ, αποφεύγει ωστόσο να το πει άμεσα και κατηγορηματικά. Η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη από τις αντιπολιτευτικές αιχμές. Αν συνεχίσει όμως έτσι ο Νετανιάχου, η άσκηση ισορροπιών μεταξύ διπλωματίας και πολιτικής ηθικής θα γίνεται όλο και πιο δύσκολη.