Βασίλης Καραμητσάνης PHOTO Giorgos Frangiskos 

Η αυλαία της διοργάνωσης ανοίγει με το πολυβραβευμένο “Sultana’s Dream” της Ίσαμπελ Εργκέρα,  παρουσία της σκηνοθέτιδας. Στην ταινία, η Ισπανίδα καλλιτέχνιδα Ινές ανακαλύπτει στην Ινδία μια παλιά φεμινιστική ιστορία επιστημονικής φαντασίας και ξεκινά να ανακαλύψει το μόνο μέρος όπου οι γυναίκες μπορούν να ζουν ειρηνικά.

Η κύρια θεματική της φετινής διοργάνωσης, “Αφρική: Μια Ήπειρος Κινουμένων Σχεδίων”, είναι αφιερωμένη στη σύγχρονη αφρικανική δημιουργία και παραγωγή κινουμένων σχεδίων. “Η Αφρική είναι η αιχμή της συμπερίληψης για εμάς, γιατί είναι μια ήπειρος υποφωτισμένη”,  λέει στο Real.gr o πρόεδρος του φεστιβάλ Βασίλης Κ. Καραμητσάνης. Το “παρών” στη Σύρο θα δώσουν διεθνείς καλεσμένοι από την Αφρική, 40 ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους θα αναδείξουν το πλούσιο μωσαϊκό της καλλιτεχνικής καινοτομίας που προέρχεται από αυτήν την περιοχή του πλανήτη ενώ, επιπλέον, θα δούμε ταινίες σημαντικών Ευρωπαίων δημιουργών που αποτίουν φόρο τιμής στην Αφρική, ανάμεσα στις οποίες “Ο Φαραώ, ο κλέφτης και η πριγκίπισσα” του θρυλικού Γάλλου συγγραφέα και σκηνοθέτη Μισέλ Οσελό.

Το ANIMASYROS Powered by ΔΕΗ θα παρουσιάσει, ακόμα, 6 ταινίες κινουμένων σχεδίων από τη Σλοβακία, ένα αφιέρωμα στο μεξικανικό animation και 12 νέες τσέχικες ταινίες για παιδιά. Επίσης, ο σκηνοθέτης Κωνσταντίνος Γιάνναρης επιλέγει τις αγαπημένες του ταινίες από την κατηγορία Animapride των τελευταίων ετών, οι οποίες προβλήθηκαν πρώτα στο Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας. Οι επισκέπτες της διοργάνωσης θα παρακολουθήσουν, μεταξύ άλλων, το βραβευμένο με Όσκαρ “Το Αγόρι και ο Ερωδιός” του Χαγιάο Μιγιαζάκι,  την υπέροχη ταινία “Οι Χωρικοί” της υποψήφιας για Όσκαρ Ντορότα Κομπιέλα και την πολυβραβευμένη ταινία επιστημονικής φαντασίας “White Plastic Sky” των Τιμπόρ Μπανότσκι και Σαρόλτα Σαμπό.

“Ένα από τα στερεότυπα που έπρεπε να σπάσουμε όταν ξεκινήσαμε το φεστιβάλ μας, πριν από 17 χρόνια, ήταν ότι το animation απευθύνεται αποκλειστικά σε παιδιά και νέους”, μας λέει ο Β. Καραμητσάνης. “Το στερεότυπο του Μίκυ Μάους, λοιπόν, έχει υποχωρήσει χάρη στο ANIMASYROS και στα άλλα φεστιβάλ κινουμένων σχεδίων που γίνονται στην Ελλάδα, αλλά και λόγω της ένταξης του animation στις μεγαλύτερες κινηματογραφικές διοργανώσεις της χώρας- Θεσσαλονίκη, Δράμα, Νύχτες Πρεμιέρας, Ολυμπία. Φεστιβάλ, κοινό και διανομείς έχουν συμβάλλει ώστε να κατοχυρωθεί το animation ως ένα εργαλείο και για παιδιά και για όλη την οικογένεια, ενώ υπάρχουν και ταινίες που είναι κατάλληλες μόνο για ενήλικους, που πραγματεύονται κοινωνικά ή πολιτικά θέματα, ζητήματα ταυτότητας φύλου κλπ”.

Φέτος, υποβλήθηκαν συνολικά περισσότερες από 2.600 συμμετοχές από 115 χώρες. Γιατί, άραγε, αντέχει το animation στον χρόνο και τι ωθεί τους δημιουργούς του να το επιλέγουν αντί για το live action (μια ταινία με πραγματικούς ηθοποιούς); “Καταρχάς, ενσωματώνει τα παιδικά μας βιώματα”, απαντά ο Β. Καραμητσάνης. “Ειδικά από τη γενιά μας και μετά, το κινούμενο σχέδιο είναι οικείο για όλους. Δεύτερον, είναι εργαλείο του φανταστικού. Καμία live action ταινία, ακόμα και με τα πιο προηγμένα ειδικά εφέ, ακόμα και με τη βοήθεια της εικονικής πραγματικότητας και της τεχνητής νοημοσύνης, δεν μπορεί να φτάσει  το άλμα της λογικής που μπορεί να επιδιώξει και να απεικονίσει το animation, το οποίο φτιάχνεται από την αρχή, από το μηδέν, με αφετηρία τη φαντασία. Τίποτα δεν δεσμεύει τον δημιουργό. Τρίτον, επειδή είχε επί δεκαετίες ταυτιστεί με το παιδικό και νεανικό κοινό, το animation προσεγγίζει με πολύ μεγάλη αμεσότητα και διεισδυτικότητα, συχνά χωρίς καν διαλόγους, τον άπειρο θεατή. Όλα αυτά έχουν συντελέσει ώστε πολλοί να το επιλέγουν ως μέσο καλλιτεχνικής κινηματογραφικής έκφρασης”.

Μετά από 4 χρόνια απουσίας, τα Emile Awards επιστρέφουν και έρχονται για πρώτη φορά στη χώρα μας. Η τελετή απονομής, που θα κηρύξει τη νέα εποχή των θρυλικών ευρωπαϊκών βραβείων κινουμένων σχεδίων, θα πραγματοποιηθεί στη Σύρο και στο ιστορικό Θέατρο “Απόλλων” της Ερμούπολης, τη Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου, και θα μεταδοθεί διαδικτυακά σε όλη την Ευρώπη. Πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής των βραβείων θα είναι ο Β. Καραμητσάνης.

Οι καλύτερες ελληνικές ταινίες διαγωνίζονται στο Ελληνικό Διαγωνιστικό Πρόγραμμα με βραβείο που αθλοθετείται από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου ενώ, σε συνεργασία με την ΕΡΤ, προστίθενται το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Έλληνα Δημιουργού (1.500 €) και το Βραβείο Ελληνόφωνης φοιτητικής ταινίας (1.500 €). Το πλούσιο διαγωνιστικό πρόγραμμα του ANIMASYROS Powered by ΔΕΗ περιλαμβάνει, επίσης, ταινίες K.ID.S με έργα για όλη την οικογένεια.

“Τα τελευταία χρόνια το ευρωπαϊκό κινούμενο σχέδιο έχει κάνει τεράστια βήματα και είναι, πλέον, το κορυφαίο στον κόσμο”, τονίζει ο Β. Καραμητσάνης. Όσο για την Ελλάδα; “Η αλήθεια είναι ότι έχω έναν πολύ ειδικό σύνδεσμο με το ελληνικό animation”, απαντά ο συνομιλητής μας. “Μεταξύ άλλων, θήτευσα για 8 χρόνια ως πρόεδρος της ΑΣΙΦΑ ΕΛΛΑΣ – Ελληνικής Ένωσης Κινουμένων Σχεδίων. Κάναμε “στρατευμένες” δράσεις ώστε να το αγαπήσει το κοινό και να έχει παρουσία στα διεθνή φόρα. Σταδιακά, το ελληνικό animation έχει αρχίσει να κατακτά νέα πεδία. Παλιά, στον τομέα αυτόν, βρισκόταν στην άκρη της Ευρώπης, συνυφασμένο με μικρού μήκους πειραματικές ταινίες. Σήμερα, είναι συνώνυμο ενός πολύ προοδευτικού και ανερχόμενου είδους κινηματογράφου. Έχει αυτοπεποίθηση και διαπιστώνουμε συνεχώς ότι έχουμε πολύ ταλαντούχους animators στη χώρα μας. Δημιουργούνται και μεγάλου μήκους ταινίες για όλους, ενώ επιπλέον έχει εισχωρήσει και σε άλλες μορφές οπτικοακουστικής έκφρασης, όπως είναι η επικοινωνία και η διαφήμιση. Να θυμίσω ότι στην διάρκεια της πανδημίας, τα περισσότερα μηνύματα που μας έστελνε η κυβέρνηση ήταν με χρήση animation. Αυτό δεν είναι τυχαίο και αποτελεί διεθνή τάση”.

Μία από τις πρωτοβουλίες για την ενδυνάμωση του ελληνικού animation, είναι τα ιδιαίτερα επιτυχημένα “Greek Animation Talks”, όπου Έλληνες δημιουργοί μιλούν για το έργο τους και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Φέτος, οικοδεσπότης των “Greek Animation Talks” θα είναι ο σεναριογράφος, ηθοποιός και παρουσιαστής Γιώργος Καπουτζίδης.

Στο πλαίσιο της Αγοράς θα γίνουν εργαστήρια, σεμινάρια, masterclasses, στρογγυλά τραπέζια και θα εξεταστούν οι νέες τεχνολογίες, η εικονική πραγματικότητα, η διαφήμιση, η αρχιτεκτονική κλπ.

Ρωτάμε τον Β. Καραμητσάνη ποιες θεωρεί ότι είναι οι σημαντικότερες κατακτήσεις του φεστιβάλ στη διάρκεια της 17χρονης πορείας του. “Η λέξη “κατάκτηση” είναι μεγάλη κουβέντα”, μας απαντά. “Προσπαθούμε να κάνουμε baby steps, μικρά βήματα, δηλαδή, που αυξάνονται κάθε χρόνο. Στόχος μας είναι να προσθέτουμε ενότητες και ουσιαστικό περιεχόμενο στο φεστιβάλ. Έχουμε ταυτιστεί με τη συμπερίληψη, με μια αληθινά διεθνή διάσταση- εξ ορισμού, καταρχάς λόγω κόστους, το animation είναι προϊόν συμπαραγωγών, όχι μιας χώρας, επομένως η διεθνής διάσταση είναι συστατικό του. Και, βεβαίως, έχουμε καταφέρει να υποδεχθούμε την άνοιξη του ελληνικού animation, που όλοι παρακολουθούμε τα τελευταία χρόνια”. 

Ποιο είναι το όνειρό του για το μέλλον; “Να μπορέσω, στην 20ή έκδοση του ANIMASYROS, να παραδώσω τη σκυτάλη και σε ανθρώπους άλλων γενεών, ώστε να το οδηγήσουν στην επόμενη 20ετία του. Το προετοιμάζω προσεκτικά. Φυσικά, θα είμαι δίπλα στο φεστιβάλ. Είναι το παιδί μου”.

Οι προβολές και οι δράσεις του φεστιβάλ (εκτός αυτές της Αγοράς) είναι δωρεάν για το κοινό. Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του φεστιβάλ: animasyros.gr.