Quantcast

Συμφωνία Eurogroup: 7 ερωτήματα ζητούν απαντήσεις

Το Real.gr επιχειρεί να δώσει απαντήσεις σε 7 καυτά ερωτήματα.
Του Κωνσταντίνου Ρομποτή

O μεγάλος συμβιβασμός στον οποίο κατέληξαν οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στο προχθεσινό Eurogroup δίνει στην Ελλάδα χρόνο για να βάλει σε τάξη τα οικονομικά της ενώ παράλληλα μετριάζει το βάρος του χρέους που καλείται η χώρα να σηκώσει στους ώμους της τα επόμενα χρόνια.

Ουσιαστικά με την συμφωνία που ανακοινώθηκε η ελληνική κυβέρνηση έλαβε την διετή επιμήκυνση που ζητούσε, εξασφάλισε (εφ'όσον εκπληρώσει στο ακέραιο τις προϋποθέσεις που έχουν τεθεί από τους δανειστές) την τμηματική εκταμίευση της δόσης των 44 δισ. ευρώ και επιτυγχάνει την μείωση του δημοσίου χρέους κατά 40 δισ. ευρώ, ώστε το 2020 να βρεθεί στο 124% του ΑΕΠ και να θεωρείται βιώσιμο σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που θέτουν Ε.Ε, ΔΝΤ και ΕΚΤ.

Ωστόσο, οι κόκκινες γραμμές που έθεσαν στη διαπραγμάτευση το ΔΝΤ και το Βερολίνο αλλά και οι όροι που βάζουν περιορίζουν τα οφέλη της συμφωνίας και αφήνουν γκρίζες ζώνες, οι οποίες είναι πιθανόν να θέσουν σε κίνδυνο ή να επηρεάσουν αρνητικά την υλοποίησή της. Στην προσπάθεια να αποκωδικοποιήσει την συμφωνία που επιτεύχθηκε και να ρίξει φως στα σκοτεινά σημεία της το Real.gr επιχειρεί να δώσει απαντήσεις σε 7 καυτά ερωτήματα:

Ποια είναι τα προσδοκώμενα οφέλη από την διαδικασία της επαναγοράς χρέους

Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό η Ελλάδα λαμβάνοντας κεφάλαια από τον προσωρινό μηχανισμό στήριξης EFSF θα εξαγοράσει με κεφάλαια ύψους 10 δισ. ευρώ ομόλογα ονομαστικής αξίας 30 δισ. ευρώ και συνεπώς θα επιτύχει μια καθαρή μείωση του χρέους κατά 20 δισ. ευρώ. Ωστόσο αν δεν προχωρήσει η διαδικασία και αν δεν βολιδοσκοπηθούν οι κάτοχοι ελληνικών ομολόγων για να διαπιστωθεί αν προτίθενται να πουλήσουν τους τίτλους που κατέχουν στην τιμή που έχει ορίσει το Eurogroup (περίπου 30 σεντς ανά ευρώ) κανείς δεν είναι σε θέση να προβλέψει με βεβαιότητα την έκβαση του εγχειρήματος. Την ίδια στιγμή, όσο η συζήτηση για την επαναγορά χρέους φουντώνει, οι τιμές των ελληνικών ομολόγων κινούνται ανοδικά με αποτέλεσμα αρκετοί επενδυτές να κάνουν δεύτερες σκέψεις αν τους συμφέρει να πωλήσουν τώρα τους τίτλους τους ή να τους διακρατήσουν.

Θα επαναγοραστούν ομόλογα που βρίσκονται σε ελληνικά χέρια (ελληνικές τράπεζες και ασφαλιστικά ταμεία);

Από τα 63 δισ. ευρώ που είναι η συνολική αξία των ομολόγων που κατέχουν οι ιδιώτες επενδυτές και θα μπορούσαν να ενταχθούν στο πρόγραμμα επαναγοράς τα 23 δισ. ευρώ βρίσκονται σε χαρτοφυλάκια τραπεζών και ασφαλιστικών ταμείων. Συνεπώς, αν ένα μέρος αυτών των ομολόγων επαναγοραστεί για να συμπληρωθεί το ποσό που απαιτείται, είναι πιθανόν να δημιουργηθούν πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες για τα πιστωτικά ιδρύματα ή τους ασφαλιστικούς οργανισμούς.

Είναι ειλημμένη η απόφαση του ΔΝΤ να παραμείνει στην Ελλάδα;

Το ΔΝΤ θα λάβει την οριστική απόφαση αν θα συνεχίσει να χρηματοδοτεί την Ελλάδα στις 13 Δεκεμβρίου έχοντας υπ' όψιν του και τα αποτελέσματα της επαναγοράς χρέους. Αν ο στόχος της επαναγοράς δεν ικανοποιεί τους αξιωματούχους του Ταμείου τότε αναμένεται να ζητηθούν επιπλέον μέτρα για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους ώστε να φθάσει στο 124% του ΑΕΠ το 2020. Οι εκπρόσωποι των δανειστών όμως δεν αποκαλύπτουν αν υπάρχουν εναλλακτικές επιλογές ή αν θα επανέλθει στην επιφάνεια το αίτημα του ΔΝΤ για κούρεμα του χρέους των επισήμων πιστωτών.

Με την συμφωνία του Eurogroup κλείνει οριστικά το ζήτημα της βιωσιμότητας του χρέους;


Αυτό είναι μάλλον απίθανο καθώς ο στόχος του 124% είναι αυθαίρετος και δεν διασφαλίζει την βιωσιμότητα της οικονομίας. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι εκτιμούν οτι για να γίνει βιώσιμο το ελληνικό χρέος θα πρέπει να υπάρξει μια μεγάλη αναδιάρθρωση και των δανείων του επισήμου τομέα. Στην παρούσα φάση, Μέρκελ και Σόιμπλε πέτυχαν αυτό που ήθελαν. Δηλαδή να μην ανοίξει συζήτηση για το κούρεμα τουλάχιστον μέχρι τις γερμανικές εκλογές (το φθινόπωρο του 2013). Ομως θεωρείται βέβαιο οτι στο μέλλον θα προκύψει ανάγκη για νέο κούρεμα του ελληνικού χρέους.

Από τα 44 δισ. ευρώ πόσα χρήματα θα καταλήξουν στην πραγματική οικονομία;


Από την μεγάλη δόση των 34,4 δισ. ευρώ που, σύμφωνα με τον σχεδιασμό του Eurogroup, αναμένεται να εκταμιευθεί μέχρι τις 13 Δεκεμβρίου τα 24 δισ. ευρώ θα κατευθυνθούν στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, περίπου 4 δισ. ευρώ στην αποπληρωμή εντόκων γραμματίων και ομολόγων και περίπου 5 δισ. ευρώ θα χρηματοδοτήσουν το πρωτογενές έλλειμμα του φετινού προϋπολογισμού. Επομένως, απομένουν κεφάλαια λιγότερα των 2 δισ. ευρώ για να καταλήξουν στην πραγματική οικονομία μέσω της αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου προς ιδιώτες μολονότι για φέτος είχε προϋπολογιστεί να πληρωθούν οφειλές ύψους 3,5 δισ. ευρώ.

Επομένως οι υπόλοιπες οφειλές θα πρέπει να τακτοποιηθούν με μέρος από τα κεφάλαια των 9,3 δισ. ευρώ που θα καταβληθούν σε τρεις δόσεις το πρώτο τρίμηνο του 2013 (εφ'όσον βέβαια καλυφθούν οι υπόλοιπες χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας).

Η συμφωνία του Eurogroup κρύβει νέα μέτρα για τους Ελληνες πολίτες;

Με την συμφωνία τίθεται σε εφαρμογή ένα σχέδιο ασφυκτικής εποπτείας της ελληνικής οικονομίας. Με την λειτουργία του ειδικού λογαριασμού και τις ρήτρες απόκλισης είναι σαφές οτι κάθε αστοχία του προγράμματος θα καλύπτεται άμεσα και αυτόματα με νέα μέτρα. Επομένως είναι εξαιρετικά πιθανόν είτε λόγω καθυστερήσεων στην εκτέλεση του προγράμματος είτε λόγω της ύφεσης (που περιορίζει τα δημόσια έσοδα) να υπάρξουν αποκλίσεις.

Με τις αποφάσεις των δανειστών μπορεί η Ελλάδα να προσδοκά σε οικονομική ανάκαμψη;

Στα κείμενα των αποφάσεων του Eurogroup δεν υπάρχει καμια ιδιαίτερη αναφορά σε πρωτοβουλίες που θα ληφθούν ώστε να επιστρέψει η ελληνική οικονομία σε τροχιά ανάκαμψης.

Ο καθηγητής Κ. Λαπαβίτσας για τις αποφάσεις του Eurogroup

Ο Πέτρος Δούκας για τις αποφάσεις του Eurogroup