Quantcast

Επικίνδυνη στροφή προς τα αριστερά

Σε διάστημα 111 ετών, από το 1886 έως το 1997, το βρετανικό συντηρητικό κόμμα κυβέρνησε 77 χρόνια. Τα κορυφαία του στελέχη έκαναν λόγο για «φυσικό κόμμα διακυβέρνησης» ή ακόμα και «εθνικό κόμμα», χωρίς κανείς να τους χρεώνει αλαζονεία. Τέτοια ήταν η κυριαρχία τους στο πολιτικό σύστημα.

Το ΠΑΣΟΚ διεκδίκησε με αξιώσεις τον ίδιο τίτλο από το 1981 έως το 2004. Στο διάστημα αυτό κράτησε για 19 χρόνια τα ηνία της χώρας. Στο μεσοδιάστημα, όποια κυβέρνηση σχηματίστηκε χωρίς τη συμμετοχή του ήταν ασταθής και ευάλωτη. Το ΠΑΣΟΚ ταυτίστηκε με τη Μεταπολίτευση και δεν είναι τυχαίο ότι οι πολίτες τού χρέωσαν όλες τις παθογένειες και τις στρεβλώσεις της μετά τη χρεοκοπία του 2010.

Εκτοτε το κόμμα προσπαθεί να ανακάμψει. Οχι με επιτυχία. Μπορεί πλέον να ξέφυγε από τον κίνδυνο του αφανισμού με τον οποίο βρέθηκε αντιμέτωπο, αλλά τα ισχνά διψήφια ποσοστά του δεν δείχνουν κόμμα «φυσικής διακυβέρνησης». Καμία σχέση με αυτό.

Ακόμα και ο στόχος της de facto αντιπολίτευσης μετά τις ευρωεκλογές μοιάζει πάλι να τρεμοπαίζει. Μέχρι πριν από έναν μήνα το ΠΑΣΟΚ έδινε την εντύπωση ότι βρισκόταν σε ανοδική τροχιά. Υστερα, όμως, ήρθε ο πολιτικός κατακλυσμός. Η ηγεσία του θεώρησε ότι η συνεχώς εντεινόμενη εσωκομματική κρίση στον ΣΥΡΙΖΑ θα κονιορτοποιούσε την Κουμουνδούρου και θα γέμιζε αυτόματα και χωρίς κόπο τη δεξαμενή της Χαριλάου Τρικούπη. Επέλεξε λοιπόν να πάρει μια απότομη στροφή προς τα αριστερά, αλλά η κλίση μοιάζει να είναι περισσότερο επικίνδυνη απ’ ό,τι υπολόγιζε.

Η αρχή έγινε με το νομοσχέδιο για την επιστολική ψήφο στις ευρωεκλογές. Το κόμμα εντέλει καταψήφισε, ενώ αρχικά είχε συμφωνήσει, προβάλλοντας ως αφορμή ότι η Νίκη Κεραμέως έφερε, άγαρμπα, μια τροπολογία για την επέκταση της επιστολικής και στις εθνικές εκλογές. Στη συνέχεια ήρθε η αποχή 11 βουλευτών από την ψηφοφορία για τα ομόφυλα ζευγάρια, παρά το γεγονός ότι επρόκειτο για προγραμματική θέση του ΠΑΣΟΚ. Πριν από λίγες ημέρες, ακολούθησε η καταψήφιση του νομοσχεδίου για τα μη κρατικά πανεπιστήμια, αφού προηγουμένως το ΠΑΣΟΚ είχε διολισθήσει από τη θέση ότι «δεν θα σταθεί εμπόδιο» στην πλήρη άρνηση.

Και αν μία εβδομάδα για την πολιτική είναι πολύς καιρός, όπως έλεγε ο Χάρολντ Μακμίλαν, σαράντα ημέρες πυκνές σε γεγονότα μπορεί να αποδειχθούν καταστροφή. H ανοδική πορεία των τελευταίων δύο ετών ανακόπηκε, ο Ανδρουλάκης δεν είναι αυτή τη στιγμή ο βασικός αντίπαλος του Μητσοτάκη, το ΠΑΣΟΚ (σε πολλές δημοσκοπήσεις) υποχώρησε στην τρίτη θέση. Στην πραγματικότητα, οι εν δυνάμει ψηφοφόροι του είδαν τα πράγματα πολύ πιο καθαρά από τα επιτελεία της Χαριλάου Τρικούπη. Η υπαναχώρηση από τη δεδηλωμένη πρόθεση να υπερψηφιστεί το νομοσχέδιο για την επιστολική ψήφο αξιολογήθηκε ως πολιτικάντικη συμπεριφορά και έλλειψη αξιοπιστίας. Ο διχασμός της Κοινοβουλευτικής Ομάδας στην ψηφοφορία για τα ομόφυλα ζευγάρια εξελήφθη ως αλλοίωση του DNA του ΠΑΣΟΚ και ως σύγχυση και αδυναμία της ηγεσίας να πείσει τους βουλευτές της. Οσο για τις πολιτικές πιρουέτες στο θέμα των μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων; Κατετάγησαν στο κομματικό υποσυνείδητο ως αυτό που πράγματι ήταν. Δηλαδή, ως μια αγχώδης προσπάθεια να πει «όχι» με το στανιό, χωρίς κανένα σοβαρό επιχείρημα.

Ενα μικρό κόμμα της αντιπολίτευσης μπορεί να είχε αποτελέσματα με αυτή την τακτική. Ο ΣΥΡΙΖΑ, για παράδειγμα, επένδυσε με επιτυχία στη διαμαρτυρία το 2012-2015. Το ΠΑΣΟΚ, όμως, δεν είναι ΣΥΡΙΖΑ. Υπήρξε μεγάλο, κυρίαρχο και ηγεμονικό. Η προσφυγή του στην στείρα καταγγελτική ρητορική απωθεί τους μετριοπαθείς ψηφοφόρους που αναζητούν μια κυβερνητική εναλλακτική στη Ν.Δ. του Κυριάκου Μητσοτάκη. Ομως, δεν τη βλέπουν στον ορίζοντα.

Ο μόνος τρόπος να κλονιστεί η κυριαρχία του πρωθυπουργού στο πολιτικό σκηνικό είναι να αμφισβητηθεί η ηγεμονία του στο Κέντρο και να αναγκαστεί να μετατοπιστεί πιο δεξιά. Γι’ αυτό, όμως, χρειάζονται πειστική πρόταση εξουσίας, σοβαρότητα και σχέδιο. Η Χαριλάου Τρικούπη δεν φαίνεται να πείθει τους κεντρώους για τίποτα από τα παραπάνω.

Ο χρόνος πια έως τις ευρωκάλπες είναι λίγος για να περιμένει κανείς θαύματα και υπολογίσιμα ποσοστά. Ωστόσο, ο Νίκος Ανδρουλάκης δηλώνει βέβαιος πως θα είναι δεύτερος. Αν το στοίχημα του βγει, όλα θα είναι καλά. Αν όχι, το ΠΑΣΟΚ θα βρεθεί σε δύσβατα εδάφη.