Ογδόντα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από το «ματς του θανάτου». Μίας διαφορετικής ποδοσφαιρικής αναμέτρησης που διεξήχθη στο Κίεβο, μεταξύ αιχμαλώτων συμμάχων και αξιωματικών των Ναζί.
Ένας αγώνας που έγινε αφορμή για την -εμπνευσμένη από ένα πραγματικό γεγονός- μυθική ταινία για το ποδόσφαιρο "Escape to Victory" (1981) με τους Σιλβέστερ Σταλόνε, Μπόμπι Μουρ, Οσβάλντο Αρντίλες και Πελέ, με τον Τζον Χιούστον πίσω από τις κάμερες.
Το συναίσθημα της τελευταίας σκηνής συνεχίζει να προκαλεί σε κάθε φίλο του ποδοσφαίρου ανατριχίλα, όπως γράφει χαρακτηριστικά σήμερα η εφημερίδα "As", για ένα αίσιο τέλος που δεν είχαν κάποιοι από τους πρωταγωνιστές της ιστορίας που εμπνέει την ταινία του Χόλιγουντ.
Το αυθεντικό «ματς του θανάτου» επιβεβαιώνει ότι η πραγματικότητα είναι χειρότερη από τη φαντασία. Μία ιστορία γεγονότων που χρόνια αργότερα «γέννησε» την πιο εμβληματική ταινία που έγινε για το ποδόσφαιρο.
Το ματς έγινε στις 9 Αυγούστου, με την «Σταρτ», την ομάδα των αιχμαλώτων συμμάχων να αποκτά προβάδισμα δύο γκολ στο ημίχρονο (3-1). Τότε ένας τύπος, πηγαίνοντας στα αποδυτήρια της Σταρτ, ζήτησε από τους ποδοσφαιριστές της να χάσουν.
Όμως εκείνοι δεν άφησαν τον εαυτό τους να ηττηθεί, παρά τον κίνδυνο που αυτό συνεπαγόταν. Ήταν ένας άθλος γεμάτος έπος και μία αντίσταση μπροστά στη ναζιστική βαρβαρότητα. Η προσωπική αξιοπρέπεια ήταν πάνω από κάθε απειλή.
Έτσι βγήκαν αποφασισμένοι στο γήπεδο να νικήσουν, όπως και τελικά έκαναν με σκορ 5-3.
Όμως, οι Ναζί δεν τους συγχώρεσαν. Οι περισσότεροι από τους παίκτες της «Σταρτ» βασανίστηκαν μέχρι θανάτου και άφησαν την τελευταία πνοή τους σε κάποιο στρατόπεδο συγκέντρωσης.
Σήμερα, το γήπεδο στο οποίο διεξήχθη ο αγώνας θανάτου στο Κίεβο φέρει το όνομα "Start Stadium", ως φόρο τιμής στην ομάδα, την οποία δεν μπόρεσαν οι Ναζί να νικήσουν. Εκεί βρίσκεται και ένα μνημείο που θυμίζει μέχρι και σήμερα τη θυσία των μελών εκείνης της ομάδας.