Quantcast

Ο ρόλος της διαλειτουργικότητας στις πολεμικές επιχειρήσεις

Η εξέλιξη της τεχνολογίας  φέρνει επανάσταση στον τρόπο διαχείρισης των πολεμικών επιχειρήσεων και έχει ως αποτέλεσμα τη σημαντική αναβάθμιση των δυνατοτήτων των οπλικών συστημάτων.

Νέα προηγμένα συστήματα αισθητήρων και επικοινωνιών, οπλικών συστημάτων και πλατφορμών όπως μαχητικά και βομβαρδιστικά αεροσκάφη, άρματα μάχης και πολεμικά πλοία εισήλθαν μαζικά τις δεκαετίες του 80΄ και του 90΄ στο οπλοστάσιο των δυτικών κρατών αλλάζοντας σημαντικά τα επιχειρησιακά δεδομένα.

Ταυτόχρονα την περίοδο εκείνη και ειδικότερα στο πρώτο Πόλεμο του Κόλπου, χρησιμοποιήθηκε το πρώτο σύγχρονο ασφαλές σύστημα Ζεύξης Δεδομένων (Link-16) από τις ΗΠΑ, ενώ στα τέλη της δεκαετίας αυτής ξεκίνησε -επίσης από τις ΗΠΑ- η σταδιακή εφαρμογή ενός νέου δόγματος, το οποίο εισήγαγε τις άγνωστες μέχρι τότε έννοιες του Δικτυοκεντρικού Πολέμου (Net Centric Warfare), της Διαλειτουργικότητας (Interoperability), των Ζεύξεων Τακτικών Δεδομένων (Data Links), της Κοινής Επιχειρησιακής Εικόνας (Common Operational Picture) και της Επίγνωσης της Κατάστασης (Situation Awareness) του πεδίου των επιχειρήσεων.

Δίκτυα δεδομένων

Τα επιμέρους δίκτυα δεδομένων των κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων που επιτρέπουν την ασφαλή και σε πραγματικό χρόνο ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ αυτών, ανεξαρτήτως επιπέδου διοίκησης, διαμορφώνουν αυτό που προσδιορίζεται ως Διαλειτουργικότητα, ενώ οι πολεμικές επιχειρήσεις κατά την διάρκεια των οποίων αξιοποιούνται πληροφορίες και δεδομένα που προέρχονται από πληθώρα διαφορετικών αισθητήρων των διακλαδικών δικτύων δεδομένων συνιστούν τον Δικτυοκεντρικό Πόλεμο.

Τεχνολογία

Η σύγχρονη τεχνολογία με τα συστήματα ζεύξεων δεδομένων (Data Links) και τα ολοκληρωμένα συστήματα διαχείρισης και αξιοποίησης των Πληροφοριών, Ελέγχου και Διοίκησης (C4I), επιτρέπει την επίτευξη της Κοινής Επιχειρησιακής Εικόνας και της Επίγνωσης της Κατάστασης του θέατρου των επιχειρήσεων για τις φίλιες δυνάμεις, παράμετροι μέγιστης σημασίας για την επικράτηση στο σύγχρονο πεδίο της μάχης.

Σήμερα λοιπόν δεν νοείται η ύπαρξη ενός σύγχρονου Στρατού χωρίς την αξιοποίηση των παραπάνω τεχνολογιών και του δόγματος του Δικτυοκεντρικού Πολέμου που πλέον έχει ωριμάσει τεχνολογικά και μπορεί να επαυξήσει την αποτελεσματικότητα των Ενόπλων Δυνάμεων των χωρών που το έχουν υιοθετήσει. Ο σύγχρονος πόλεμος πλέον βασίζεται στην εκτέλεση κοινών επιχειρήσεων μεταξύ των χερσαίων, των αεροπορικών και των θαλάσσιων μονάδων που επιχειρούν. Κατ’ επέκταση, η αποτελεσματική και γρήγορη διάδοση όλων των διαθέσιμων τακτικών πληροφοριών μεταξύ των συμμετεχουσών μονάδων (διαλειτουργικότητα) είναι το πρωταρχικό στοιχείο για την κυριαρχία στο σύγχρονο και μελλοντικό πεδίο μάχης. Ως εκ τούτου, οι Δικτυοκεντρικές Επιχειρήσεις είναι η κύρια προϋπόθεση για τον παρόντα και τον μελλοντικό πόλεμο.

Τα παραπάνω συστήματα αποτελούν τα θεμέλια για την επαύξηση της αποτελεσματικότητας, αφού με μια μικρή επένδυση σε σχέση με τα οπλικά συστήματα, οι Ένοπλες Δυνάμεις αποκτούν ένα σημαντικό Πολλαπλασιαστή Ισχύος που επιτρέπει την αξιοποίηση των υπαρχόντων μέσων κατά πολλαπλών στόχων, επιτυγχάνοντας βέλτιστο συντονισμό και ελαχιστοποιώντας παράλληλα τους χρόνους αντίδρασης.

Δεν θα ήταν υπερβολή να ισχυριστούμε ότι στο σύγχρονο πεδίο της μάχης, το αποτέλεσμα μιας πολεμικής σύγκρουσης εξαρτάται σε μεγάλο ποσοστό από την ταχύτητα και την ασφαλή μετάδοση των πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο για την αξιολόγηση και την αξιοποίηση αυτών από και προς κάθε επίπεδο διοίκησης.

Ουκρανία

Τα πρόσφατα παραδείγματα από τον πόλεμο στην Ουκρανία επιβεβαιώνουν το γεγονός ότι ακόμη και χώρες με μικρότερης ισχύος Ένοπλες Δυνάμεις και περιορισμένους πόρους, διεξάγουν επιχειρήσεις με εξαιρετική αποτελεσματικότητα έναντι υπέρτερων αριθμητικά δυνάμεων, λόγω της χρήσης πληροφοριών που είναι διαθέσιμες σε πραγματικό χρόνο. Η παροχή δεδομένων τακτικών πληροφοριών, όπως αυτά που συλλέγονται από δορυφόρους αλλά και από την ευρεία χρήση μη επανδρωμένων συστημάτων, έδωσε τη δυνατότητα στους Ουκρανούς να επιτύχουν πλήγματα υψηλής επιχειρησιακής και ψυχολογικής αξίας (παράδειγμα η βύθιση της σημαντικής και πλέον σύγχρονης μονάδας του Ρωσικού Ναυτικού Moskva).

Η υλοποίηση και ενσωμάτωση αντίστοιχων τεχνολογιών Διαλειτουργικότητας και του δόγματος του Δικτυοκεντρικού Πολέμου θα συνδράμουν τον γεωστρατηγικό ρόλο της Ελλάδας, που αποκτά όλο και μεγαλύτερη σημασία και ως εκ τούτου οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις θα επεκτείνουν την επιχειρησιακή περιοχή (από το Αιγαίο έως την Ανατολική Μεσόγειο και το Λιβυκό Πέλαγος), διατηρώντας παράλληλα τη δυνατότητα συμμετοχής σε συμμαχικές επιχειρήσεις.

Αποτελεσματικότητα

Τα σύγχρονα συστήματα ζεύξεων δεδομένων (Data Links) και τα ολοκληρωμένα συστήματα Επικοινωνιών, Πληροφοριών, Ελέγχου και Διοίκησης (C4I), επιτρέπουν, με μικρή οικονομική επιβάρυνση, την επαύξηση της αποτελεσματικότητας των Ενόπλων Δυνάμεων μιας χώρας, την βέλτιστη αξιοποίηση των μέσων που διαθέτουν, την εξοικονόμηση πόρων, την μικρότερη καταπόνηση μέσων και στελεχών και την αποφυγή καταστροφικών λαθών.

Το σημαντικότερο δε είναι ότι τα συστήματα αυτά μπορούν να προσαρμόζονται και να εξελίσσονται διαρκώς στις νέες απαιτήσεις που προκύπτουν, επιτρέποντάς ακόμη και σε χώρες όπως η Ελλάδα, με μικρό μέγεθος Ενόπλων Δυνάμεων και περιορισμένους πόρους, να διατηρούν την ετοιμότητα και την αποτελεσματικότητα του στρατεύματός τους σε υψηλό επίπεδο διαχρονικά με χαμηλό κόστος.