Ως «νέα μεγάλη ήττα των Ελευθέρων» θεωρείται η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Αυστρίας, με την οποία αυτό απέρριψε, σε τρίτο βαθμό, την αγωγή που είχε καταθέσει πρόπερσι το πρώην συγκυβερνών στην Αυστρία ακροδεξιό εθνικιστικό Κόμμα των Ελευθέρων, διεκδικώντας αποζημίωση από την Αυστριακή Δημοκρατία.
Την αποζημίωση ζητούσε το Κόμμα των Ελευθέρων -- το οποίο συγκυβερνούσε μεταξύ Δεκεμβρίου 2017 και Μαΐου 2019 με το Λαϊκό Κόμμα του πρώην και νυν καγκελάριου Σεμπάστιαν Κουρτς -- για τα επιπλέον έξοδα με τα οποία αυτό φέρεται να είχε επιβαρυνθεί εξαιτίας της επανάληψης των προεδρικών εκλογών του 2016, επανάληψη που όμως είχε προκαλέσει αυτό το ίδιο το Κόμμα των Ελευθέρων.
Στην απόφαση, που δημοσιεύτηκε σήμερα, τονίζεται ότι οι διατάξεις του νόμου περί ομοσπονδιακών προεδρικών εκλογών δεν προσδιορίζουν καμία “νόμιμα προοριζόμενη προστασία των δωρητών”, αντίθετα, οι διατάξεις έχουν ως στόχο την προστασία της βούλησης των ψηφοφόρων και τη διασφάλιση της “εφαρμογής των αρχών της ελεύθερης και μυστικής ψηφοφορίας”.
Την προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας είχε προωθήσει ο συνήγορος των Ελευθέρων και πρώην υπουργός τους της Δικαιοσύνης στην πρώτη συγκυβέρνησή τους με το Λαϊκό Κόμμα (2000-2006) Ντίτερ Μπέμντορφερ, παρά το γεγονός ότι η αγωγή είχε απορριφθεί και σε δεύτερο βαθμό από το Ανώτερο Περιφερειακό Δικαστήριο Αστικών Υποθέσεων της Βιέννης, τον Σεπτέμβριο του 2019.
Σε πρώτο βαθμό η πρώτη απορριπτική απόφαση εκδόθηκε πέρυσι τον Μάιο έπειτα από την διαδικασία εκδίκασης, την οποία η πρόεδρος του δικαστηρίου είχε κλείσει έπειτα από μόλις μία ώρα “μη βλέποντας να συνάδει αξίωση καταβολής αποζημίωσης” και τονίζοντας στην αγόρευσή της πως οι εκλογικές προδιαγραφές στοχεύουν στην προστασία της ελεύθερης βούλησης των εκλογέων και αυτό δεν συμπεριλαμβάνει την περιουσία του υποψήφιου, πολύ δε λιγότερο την περιουσία του ενάγοντα.
Το Κόμμα των Ελευθέρων, ισχυριζόμενο ότι η Αυστριακή Δημοκρατία φέρει ευθύνες επειδή παρατυπίες από την πλευρά των αρχών κατέστησαν αναγκαία την επανάληψη των προεδρικών εκλογών του 2016, την οποία στην ουσία το ίδιο είχε προκαλέσει, διεκδικούσε αποζημίωση ύψους 3,4 εκατομμυρίων ευρώ για τα επιπλέον έξοδά του εξαιτίας της επανάληψης των εκλογών.
Οι προεδρικές εκλογές του 2016 υπήρξαν οι πλέον παράδοξες εκλογές που έχουν διεξαχθεί στην Αυστρία μετά το 1945, τόσο με τις αναβολές τους και τις συνολικά τρεις εκλογικές αναμετρήσεις για την εκλογή προέδρου, όσο και με τον μεγαλύτερο σε διάρκεια στην ιστορία προεκλογικό αγώνα των δώδεκα μηνών, τον οποίο το Κόμμα των Ελευθέρων, όπως το ίδιο κατηγορήθηκε, “προσπάθησε να μετατρέψει σε μία άγρια αρένα χρησιμοποιώντας κάθε θεμιτό και αθέμιτο μέσο”.
Το ακροδεξιό εθνικιστικό Κόμμα των Ελευθέρων, μη αποδεχόμενο την ήττα του υποψηφίου του (και σημερινού νέου αρχηγού του) Νόρμπερτ Χόφερ κατά τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στις 22 Μαΐου 2016, είχε προσβάλει το αποτέλεσμα με προσφυγή του στο Αυστριακό Συνταγματικό Δικαστήριο, το οποίο και ακύρωσε το αποτέλεσμα ορίζοντας έναν τρίτο, επαναληπτικό, γύρο στις 4 Δεκεμβρίου 2016.
Στην απόφασή του, η οποία είχε αποτελέσει παγκόσμια καινοτομία και αμφισβητήθηκε από μία σειρά νομικούς, συνταγματολόγους και πολιτικούς αναλυτές, το Συνταγματικό Δικαστήριο παραδεχόταν πως “κανένας από τους μάρτυρες, που εξετάστηκαν στη διάρκεια της δημόσιας προφορικής ακροαματικής διαδικασίας, δεν έδωσε το παραμικρό στοιχείο ότι υπήρξαν πραγματικές νοθείες”.
Οι επικριτές της απόφασης τονίζουν ακόμη και έως σήμερα πως εκείνη η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου θα μπορούσε να έχει τεράστιες πολιτικές επιπτώσεις, ανοίγοντας διάπλατα τις πύλες για την προσβολή οποιασδήποτε εκλογικής διαδικασίας στο μέλλον σε περίπτωση μη αρεστού αποτελέσματος.
Εκείνος ο δεύτερος γύρος της 22ας Μαΐου 2016, όπως επισημαίνουν έως σήμερα οι επικριτές, από το αποτέλεσμά του υπήρξε άψογος, το μόνο “κακό” ήταν ότι αυτό δεν ικανοποιούσε το Κόμμα των Ελευθέρων, το οποίο είχε βρει τότε, με τη “νομικίστικη” απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, συμμάχους για να δώσουν στον υποψήφιό του μία δεύτερη ευκαιρία, κάτι που δεν έχει προϋπάρξει στην αυστριακή ιστορία.
Νέα προσφυγή είχε προαναγγείλει το Κόμμα των Ελευθέρων και για τον επαναληπτικό γύρο των προεδρικών εκλογών στις 4 Δεκεμβρίου 2016, κάτι που τελικά δεν αποτόλμησε. Και τούτο προφανώς εξαιτίας της τεράστιας διαφοράς των 7,2 μονάδων του νικητή των εκλογών και νυν ομοσπονδιακού προέδρου της Αυστρίας Αλεξάντερ Βαν ντερ Μπέλεν (ποσοστό 53,8%), έναντι του υποψήφιου των Ελευθέρων Νόρμπερτ Χόφερ. (46,2%).
Ο τελικά αποτυχημένος στις προεδρικές εκλογές του 2016 Νόρμπερτ Χόφερ εκλέχθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο νέος αρχηγός του κόμματος, διαδεχόμενος τον πρώην αρχηγό τους και πρώην αντικαγκελάριο της Αυστρίας Χάιντς-Κρίστιαν Στράχε, ο οποίος είχε αναγκαστεί να παραιτηθεί από όλα τα αξιώματά του στις 18 Μαΐου 2019, εξαιτίας της φερόμενης άμεσης εμπλοκής του στην “Υπόθεση Ίμπιζα”.
Αυτό το πρωτοφανές σκάνδαλο διαφθοράς και πολιτικής συναλλαγής, για το οποίο η Γενική Εισαγγελία διενεργεί ήδη έρευνες για απιστία εναντίον του Στράχε, οδήγησε τέλη Μαΐου του 2019 στη διάλυση του κυβερνητικού συνασπισμού Ελευθέρων και Λαϊκού Κόμματος και στις πρόωρες εκλογές της 29ης Σεπτεμβρίου, στις οποίες η δύναμη των Ελευθέρων μειώθηκε στο 16% από το 26% στις εκλογές του Οκτωβρίου 2017.