Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν θα τον υποδεχθει με την σειρά του στον Λευκό Οίκο – πιθανότατα στις 26 Οκτωβρίου - ενώ θα έχει προηγηθεί συνάντηση με την πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, Νάνσι Πελόζι και τον υπουργό Εξωτερικών, Αντονι Μπλίνκεν.

Η επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Ουάσιγκτον θα πραγματοποιηθεί σε μια εποχή που η αμερικανική κυβέρνηση δηλώνει – δια στόματος της υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Γουέντι Σέρμαν, που συναντήθηκε πρόσφατα με τον κ. Βαρθολομαίο στην Κωνσταντινούπολη- «δεσμευμένη στην υποστήριξη της θρησκευτικής ελευθερίας σε όλο τον κόσμο» και εκτιμά «τη συνεργασία τους με την Ορθόδοξη κοινότητα παγκοσμίως και τις θρησκευτικές μειονότητες στην Τουρκία και την περιοχή».

Απο τα μέσα της δεκαετίας του ‘40 , η Ουάσιγκτον, επέλεξε να στηρίξει το Πατριαρχείο και τον οικουμενικό ρόλο του. Αν και οι Τούρκοι με πρώτο τον Ταγίπ Ερντογάν αμφισβήτησαν ευθέως τον οικουμενικό χαρακτήρα του Πατριαρχείου για τους Αμερικανούς - ακόμα και την μακρά περίοδο που οι σχεσεις ΗΠΑ-Τουρκίας ήταν ειδυλιακές - η οικουμενικότητα του Πατριαρχείου αποτέλεσε μία στρατηγική επιλογή.

Ο Ψυχρός Πόλεμος και οι απόπειρες της Μόσχας να χρησιμοποιήσουν το Πατριαρχείο για να διεισδύσουν σε καυτές σφαίρες επιρροής υπήρξε πάντα μια κόκκινη γραμμή για τον αμερικανικό παράγοντα. Οι σχέσεις Φαναρίου-Ουάσιγκτον άλλαξαν επίπεδο απο την δεκαετία του ’80 όταν ο τότε Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ιάκωβος καλλιέργησε και εμβάθυνε τις σχέσεις της Αρχιεπισκοπής Αμερικής και του Πατριαρχείου με την αμερικανική πολιτική σκηνή.

Για την Ουάσιγκτον, το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποτελεί και σήμερα ένα σημαντικό ανάχωμα στις επεκτατικές κινήσεις της Μόσχας όπως αυτές εκφράζονται απο το Πατριαρχείο Ρωσίας . Τελευταία απόδειξη, το γεγονός οτι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ υποστήριξε ανοιχτά την απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου να παράσχει αυτοκεφαλία στην Ουκρανική Εκκλησία χαρακτηρίζοντας τον κ. Βαρθολομαίο «φωνή της θρησκευτικής ανοχής και του διαθρησκειακού διαλόγου».

Η υποστήριξη που προσέφεραν οι Ηνωμένες Πολιτείες στο Πατριαρχείο πήρε μεγαλύτερη βαρύτητα την εποχή της εισβολής στο Ιρακ όταν η αμερικανική διπλωματία άρχισε να αντιμετωπίζει προβλήματα συνεννόησης με την Τουρκία σε γεωπολιτικό επίπεδο. Και αυτή η υποστήριξη έχει την πλήρη αποδοχή και συναίνεση Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων.

Eπί προεδρίας Τράμπ, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο – ο οποιος θα συμμετάσχει μάλιστα σε εκδήλωση στην Νεα Υόρκη δίνοντας έναν διακομματικό τόνο στο πρόγραμμα του Πατριάρχη- ταξίδεψε στην Κωνσταντινούπολη λιγο πριν την λήξη της θητείας του για να συναντηθεί με τον κ.Βαρθολομαίο και “ να συζητήσει ‘ όπως δήλωσε “θρησκευτικά θέματα στην Τουρκία και την περιοχή και να προωθήσει την ισχυρή στάση των ΗΠΑ για τη θρησκευτική ελευθερία σε όλο τον κόσμο».

Της επίσκεψης Πομπέο είχε προηγηθεί μια θερμότατη συγχαρητήρια επιστολή στον Tζο Μπάιντεν για την εκλογή του με προσωπικές αναφορές που ανέδειξε και την προσωπική τους σχέση. Ο κ.Βαρθολομαίος άδραξε την ευκαιρία -και με ανοιχτά τα ζητήματα της επαναλειτουργίας της Σχολής της Χάλκης αλλά και της μετατροπής της Αγιας Σοφιάς σε τζαμί – εξέπεμψε μια αγωνιώδη έκκληση σημειώνοντας ότι “αναμένουν πολλά από Υμάς όσοι διψούν θρησκευτικήν ελευθερίαν, όσοι καταπατούνται τα ανθρώπινα δικαιώματά των, όσοι ποθούν ελευθερίαν και δικαιοσύνην”.

Η προσωπική σχέση Μπάιντεν-Βαρθολομαίου ξεκίνησε το 2009 όταν ο Οικουμενικός Πατριάρχης επισκέφθηκε τις ΗΠΑ για το περιβαλλοντικό συνέδριο που έλαβε χώρα εν πλω στον ποταμό Μισισιπή. Ο τότε αντιπρόεδρος Μπάιντεν διοργάνωσε προς τιμή του κ. Βαρθολομαίου επίσημο δείπνο στην κατοικία του.Στην πρόποσή του ο κ. Μπαίντεν είχε αναφερθεί με θέρμη στην προσωπικότητα, στη διακονία και τις πρωτοβουλίες του κ. Βαρολομαίου, για την προώθηση του διαθρησκειακού διαλόγου, για την ανεκτικότητα και την ειρηνική συνύπαρξη στον κόσμο, αλλά και για την ευαισθητοποίηση της παγκόσμιας κοινής γνώμης για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

Το 2011, ο Τζο Μπάιντεν έγινε ο πρώτος αντιπρόεδρος των Η.Π.Α που επισκέφθηκε το Φανάρι. Στον τότε σύντομο χαιρετισμό του ο Μπάιντεν είχε επαναλάβει την στήριξη των ΗΠΑ στον θεσμό του Οικουμενικού Πατριαρχείου ενώ εξήρε την προσωπικότητα του Προκαθημένου της Ορθοδοξίας λεγοντας χαρακτηριστικά ότι “δύο σημαντικές προσωπικότητες έχει γνωρίσει στην ζωή του, τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και τον Πρόεδρο Νέλσον Μαντέλα”.

Εκτός απο τις επαφές με την αμερικανική πολιτική ηγεσία ο κ. Βαρθολομαίος θα πραγματοποιήσει μια ποιμαντική επίσκεψη η οποία θα είναι η πρώτη επι εποχής Ελπιδοφόρου στο θώκο της Αρχιεπισκοπής Αμερικής. Η Αρχιεπισκοπή Αμερικής, η πιο πλούσια επαρχία του Πατριαρχείου, βρίσκεται - ύστερα μια περίοδο μακράς εσωστρέφειας - σε μια φάση αναδιοργάνωσης τα τελευταια δύο χρόνια.

Σημείο αιχμής αυτών των προσπαθειών είναι η ανοικοδόμηση του ναού του Αγίου Νικολάου στο πρώην Σημείο Μηδέν. Οι εργασίες της ανοικοδόμησης του ναού διακόπηκαν τον Δεκέμβριο του 2017 λόγω έλλειψης χρημάτων και εν μέσω κατηγοριών για οικονομικές ατασθαλίες στην διαχείριση των δωρεών. Η επανεκκίνηση έγινε στις αρχές του 2020 με την έλευση του νέου Αρχιεπισκόπου κ. Ελπιδοφόρου.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης αντί για τα θυρανοίξια – οπως αρχικά προγραμματιζόταν - θα μεταβεί τελικά στον υπο ανέγερση ναό και θα ευλογήσει. Ο κ. Βαρθολομαίος επιδιώκει και θέλει να ενισχύσει τους δεσμούς με την ομογένεια στην Αμερική.

Προς αυτή την κατεύθυνση δεν είναι διολου τυχαίο ότι θα συνδυάσει την φετινή επίσκεψη του στις ΗΠΑ με τον εορτασμό των 30 χρόνων απο την ενθρόνιση του. Θέλοντας επίσης να έρθει σε επαφή με πιστούς και κλήρο θα περιοδεύσει σε τέσσερις πόλεις (Ουάσιγκτον, Νέα Υόρκη, Πίτσμπουργκ, Σικάγο) όπου θα διοργανωθούν σειρά εκδηλώσεων αλλά και βραβεύσεων προσωπικοτήτων με αφορμή την παρουσία του στη χώρα.

Μεταξύ άλλων, ξεχωρίζει η απονομή του Βραβείου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων “Αθηναγόρας” στον επικεφαλής της Pfizer Αλβέρτο Μπουρλά , τον Τούρκο επιστήμονα Ουγκούρ Σαχίν, συνιδρυτή και διευθύνοντα σύμβουλο της BioNTech, και τον ομογενή επικεφαλής της Regeneron, Tζορτζ Γιανκόπουλος.