Η Σουηδία δηλώνει έτοιμη να άρει την απαγόρευση διεξαγωγής υποβρύχιων ερευνών του ναυαγίου του οχηματαγωγού Estonia, 26 χρόνια μετά την ναυτική τραγωδία με 852 νεκρούς στην Βαλτική.
«Πρέπει να δούμε πώς πρέπει να προσαρμοσθεί ο νόμος ώστε να επιτραπούν οι επιθεωρήσεις που θέλει να κάνει η αρμόδια για τα ατυχήματα υπηρεσία», δήλωσε ο υπουργός Εσωτερικών Μίκαελ Ντάμπεργκ κατά την διάρκεια συνέντευξης Τύπου.
Ντοκιμαντέρ που μεταδόθηκε τον Σεπτέμβριο αποκάλυψε την ύπαρξη μεγάλου ρήγματος, μήκους τεσσάρων μέτρων, στο κύτος του ναυαγισμένου πλοίου επαναφέροντας στην επιφάνεια τα ερωτηματικά για τα αίτια του ναυαγίου.
Το πλοίο βυθίστηκε εν μέσω καταιγίδας στις 28 Σεπτεμβρίου 1994 ανάμεσα στην Στοκχόλμη και το Ταλίν. Μόνο 137 από τους 989 επιβάτες και μέλη πληρώματος επέζησαν από την τραγωδία, που κόστισε την ζωή σε 501 σουηδούς και 285 εσθονούς πολίτες.
Οι δημιουργοί του ντοκιμαντέρ με τίτλο «Estonia: η ανακάλυψη που αλλάζει τα πάντα» ερεύνησαν το ναυάγιο με τηλεκατευθυνόμενο υποβρύχιο και ανακάλυψαν την οπή στο κύτος του πλοίου.
Διεθνής έρευνα είχε αποδώσει το 1997 το ναυάγιο σε ελαττωματική λειτουργία του συστήματος κλειδώματος του καταπέλτη του πλοίου, από την οποία εισχώρησε το νερό στον χώρο του γκαράζ, προκαλώντας την μεγαλύτερη ναυτική καταστροφή από το ναυάγιο του Τιτανικού.
Ωστόσο, επιζήσαντες και συγγενείς των θυμάτων αγωνίζονται εδώ και περισσότερα από είκοσι χρόνια για μία περισσότερο ενδελεχή έρευνα.
Ειδικοί δήλωσαν στους δημιουργούς του ντοκιμαντέρ ότι μόνο ένα ισχυρό σοκ προερχόμενο από το εξωτερικό του πλοίου θα μπορούσε να προκαλέσει οπή τεσσάρων μέτρων, εγείροντας πλήθος ερωτημάτων σχετικά με αυτό που πραγματικά συνέβη εκείνη την νύκτα.
Πολλοί από τους επιζήσαντες δηλώνουν ότι άκουσαν μία ισχυρή έκρηξη, ενώ ένας επιβάτης είχε δηλώσει τότε ότι είδε ένα μεγάλο λευκό αντικείμενο μέσα στο νερό, δίπλα στο οχηματαγωγό. Το στοιχείο αυτό δεν είχε ληφθεί υπ΄όψιν στο παρελθόν, σύμφωνα με τους ειδικούς που ρωτήθηκαν.
Μέχρι σήμερα, οι εμπλεκόμενες χώρες είχαν εμφανισθεί εξαιρετικά απρόθυμες για την επανεξέταση των αιτίων της καταστροφής.
Οι σουηδικές αρχές ήταν αντίθετες με την ανέλκυση του πλοίου, το οποίο βρίσκεται σε βάθος 85 μέτρων, και έχουν απαγορεύσει οποιαδήποτε εξερεύνηση του κύτους. Το ναυάγιο έχει κηρυχθεί ταφικός τόπος, όπου έχουν παραμείνει παγιδευμένα τα λείψανα εκατοντάδων θυμάτων.
Πλήθος θεωριών για τα αίτια του ναυαγίου κυκλοφορούν εδώ και χρόνια, από την πιθανότητα έκρηξης εντός του πλοίου μέχρι την σύγκρουση με άγνωστης ταυτότητας υποβρύχιο.
Οι θεωρίες συνωμοσίας που στο μεταξύ αναπτύχθηκαν στηρίζονται στους δυνατούς κρότους που πολλοί από τους επιζήσαντες άκουσαν μισή ή μία ώρα πριν από την βύθιση του πλοίου και στο γεγονός ότι το πλοίο βυθίστηκε τόσο γρήγορα, μέσα σε μισή ώρα, καθώς οι ειδικοί επισήμαναν ότι ένα τέτοιο πλοίο θα έπρεπε να παραμείνει στην επιφάνεια ακόμη και αναποδογυρισμένο.
Τα επόμενα χρόνια οι εκπρόσωποι των οικογενειών των θυμάτων ζητούσαν με επιμονή την διεξαγωγή νέας έρευνας για τα αίτια του ναυαγίου. Μέχρι σήμερα οι κυβερνήσεις της Εσθονίας, της Σουηδίας και της Φινλανδίας είχαν αγνοήσει τα αιτήματα αυτά, προκαλώντας την διατύπωση κατηγοριών για αδιαφάνεια. Το 1995, με σύμβαση ανάμεσα στην Σουηδία, την Φινλανδία, την Εσθονία, την Λετονία, την Πολωνία, την Δανία, την Ρωσία και το Ηνωμένο Βασίλειο, ο τόπος του ναυαγίου κηρύχθηκε ιερός, γεγονός που συνοδεύθηκε από την απαγόρευση προσέγγισης για κάθε πολίτη των χωρών αυτών.