«Η χοντρή σου φίλη»
Το Real.gr προτείνει τέσσερα καταπληκτικά, αποκαλυπτικά ντοκιμαντέρ από τα πολλά και ενδιαφέροντα που προβάλλονται (και) διαδικτυακά στη σελίδα του ΦΝΘ.
Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να δεις μια ταινία, είτε μυθοπλασίας είτε τεκμηρίωσης, από τον φυσικό χώρο του κινηματογράφου. Όμως, για όσους δεν έχουν τη δυνατότητα να δουν κάποιες από τις πάμπολλες ελληνικές και ξένες ταινίες που προβάλλονται αυτές τις μέρες, και μέχρι τις 17 Μαρτίου, στο «Ολύμπιον» και στις Αποθήκες του Λιμανιού, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, η διοργάνωση έχει προνοήσει να προβάλλει διαδικτυακά μεγάλο μέρος τους.
Λίγο πριν ταξιδέψει στη Θεσσαλονίκη για να χαρεί το φεστιβάλ από κοντά, το Real.gr περιηγήθηκε στην πλατφόρμα, παρακολούθησε αρκετές ταινίες και προτείνει να μπείτε με ένα «κλικ» στο online.filmfestival.gr και να δείτε, μεταξύ πολλών άλλων, τις παρακάτω, οι οποίες, αν μη τι άλλο, θέτουν τα φαιά μας κύτταρα σε ξέφρενη λειτουργία.
«Η χοντρή σου φίλη»
«Η χοντρή σου φίλη» της Τζιν Φίνλεϊ. «Τίποτα δεν είναι φτιαγμένο για μας», λέει η ηρωίδα της, Όμπρεϊ Γκόρντον. «Ποτέ δεν μας περιμένουν».Το ντοκιμαντέρ ξεδιπλώνει την ιστορία μιας Αμερικανίδας, η οποία από ανώνυμη blogger μεταμορφώθηκε σε δημοφιλέστατη συγγραφέα και podcaster. Από την αρχή, η Όντρεϊ μας προτρέπει να μην χρησιμοποιούμε εξωραϊστικούς όρους όπως «ευτραφής», «παχουλή», «γεμάτη» ή «υπέρβαρη» για ανθρώπους σαν την ίδια.
«Πείτε μας χοντρούς», επιμένει, θεωρώντας ότι οι άνθρωποι πρέπει να είμαστε ειλικρινείς. Η ίδια χρειάστηκε πολύ μεγάλο θάρρος για να αποκαλύψει δημοσίως το πρόσωπό της: όταν το έκανε, δεν δέχτηκε μόνο χυδαίες επιθέσεις, αλλά και πραγματικές απειλές για την ακεραιότητά της.
Το «έγκλημά» της; Στο blog, και αργότερα στο βιβλίο και στα podcast της, μας ξεναγεί στη δύσκολη- και σε μεγάλο βαθμό άγνωστη- καθημερινότητα των ανθρώπων που υπερβαίνουν κατά πολύ το βάρος που θεωρείται «κανονικό».
Στη διάρκεια του ντοκιμαντέρ συνειδητοποιούμε ότι ο κόσμος δεν είναι φτιαγμένος για το μέγεθός τους (αναλογιστείτε απλώς τα καθίσματα των αεροπλάνων ή των δημοσίων χώρων) και ότι κυριολεκτικά τους αποκλείει.
Μαθαίνουμε , επίσης, με έκπληξη ότι πολλά από τα στερεότυπα που έχουμε στο μυαλό μας απέχουν μακράν από την αλήθεια. Το σπουδαίο με αυτή την ταινία και την ευφυή, ιδιαίτερα συμπαθητική πρωταγωνίστρια, είναι ότι απουσιάζει εντελώς η επιθετικότητα, ο διδακτισμός και ο δικαιωματισμός που συχνά συναντούμε σε παρόμοιες περιπτώσεις. Και είναι σπουδαίο, γιατί δεν μας βάζει απέναντί της, σε θέση άμυνας (που εύκολα μετατρέπεται σε επίθεση), αλλά μας οδηγεί απαλά, τρυφερά, με χιούμορ και συγκίνηση, στη γνώση, στην κατανόηση και στον γνήσιο θαυμασμό.
«Unclicable»
«Unclicable» του Μπάμπη Μακρίδη. Ένα πείραμα των πρωταγωνιστών του ντοκιμαντέρ (μιας ομάδας από developers ψηφιακού περιεχομένου) μάς αποκαλύπτει ότι όλοι μας, γενικώς, βαδίζουμε στον αυτόματο.
Ως χρήστες του ίντερνετ, δεν συνειδητοποιούμε ότι τα «like» μας δεν είναι για να δείξουμε, απλώς, την επιδοκιμασία μας, αλλά για να φανερώσουν σε κάποιους ποιοι είμαστε, πού ανήκουμε και ποιες είναι οι προτιμήσεις μας, ώστε να τις εκμεταλλευτούν μελλοντικά. Αόρατα διαφημιστικά δίκτυα λειτουργούν ερήμην μας και συχνά, ερήμην και των μεγάλων εταιριών.
Κανείς δεν έχει ουσιαστικό έλεγχο για το πού πηγαίνουν τα διαφημιστικά του έξοδα-κάπως έτσι, η πασίγνωστη Uber βρέθηκε, άθελά της, να διαφημίζεται σε ένα site ποτισμένο από μίσος. Οι μεσάζοντες είναι άπειροι και ανώνυμοι, bots έχουν αντικαταστήσει τους χρήστες με σάρκα και οστά, ψεύτικες ιστοσελίδες λειτουργούν μια χαρά και κερδίζουν από τη διαφήμιση βασισμένες σε πλαστό ή κλεμμένο περιεχόμενο και ανύπαρκτους χρήστες και ουδείς (ούτε καν οι κολοσσοί Google και Facebook) ενδιαφέρεται.
Εν ολίγοις, ψεύτικη επισκεψιμότητα και ψεύτικες προβολές ορίζουν την καθημερινότητά μας και χτυπούν, κυρίως, τις ευάλωτες οικονομικά τάξεις. Γιατί, όπως φανερώνεται στο «Unclicable», ο φτωχός χρήστης στον λεγόμενο «τρίτο κόσμο», για παράδειγμα, που θα αγοράσει με το υστέρημά του λίγα Giga για να βοηθήσει τη μικρή του επιχείρηση, δεν θα μάθει ποτέ ότι κάποιοι πρόσθεσαν διαφημιστικές προβολές στον λογαριασμό του, οι οποίες «καταναλώνουν» τα Giga του με ρυθμό πολυβόλου.
Λίγοι, επίσης, συνειδητοποιούμε ότι με αυτόν τον τρόπο θεριεύουν ιστοσελίδες που μας εκθέτουν όλους σε επικίνδυνα παραπλανητικό περιεχόμενο και ρητορικές μίσους και ότι, όπως αναφέρεται στο ντοκιμαντέρ, «όταν στερούμε χρήματα από την αληθινή δημοσιογραφία και τις εφημερίδες, επειδή δεν «πουλάνε» όσο οι υπερβολές των ιστοσελίδων αυτών, πληγώνουμε τη δημοκρατία».
Το μεγαλύτερο πρόβλημα; Οι εγκληματικές αυτές ενέργειες γίνονται πανεύκολα και δεν είναι καν παράνομες (!), αφού οι νομοθέτες δεν διαθέτουν ούτε τις τεχνολογικές ικανότητες ούτε τις γνώσεις μάρκετινγκ για να κατανοήσουν πώς λειτουργεί όλο αυτό το ψηφιακό «οικοσύστημα» της διαφημιστικής απάτης και να το πολεμήσουν με νόμους. Καταπληκτική, διεισδυτική δουλειά, μην το χάσετε.
«Sorry, not sorry»
«Sorry, not sorry» των Κάρολιν Σου και Κάρα Μόνες. Μπορεί ο Λούι Σι Κέι να μην είναι τόσο γνωστός στη χώρα μας όσο στην Αμερική, αλλά σίγουρα έχετε ακούσει για την περίπτωσή του. Ένας ταλαντούχος stand up κωμικός, ο οποίος σταδιακά έγινε παντοδύναμος στον χώρο του, ορίζοντας ποιος (ή μάλλον ποια) θα κάνει καριέρα στην κωμωδία, πέρασε πολλά χρόνια χωρίς να κατηγορηθεί από κανέναν για την προσβλητική, κακοποιητική του δράση απέναντι στις συναδέλφισσές του.
Ο αυνανισμός του μπροστά τους μπορεί να μην αποτελούσε την ακραία εγκληματική συμπεριφορά άλλων διάσημων καλλιτεχνών, αλλά δημιούργησε βαθιά τραύματα και δεν έπρεπε με κανέναν τρόπο να μείνει ατιμώρητος. Το εκπληκτικό της υπόθεσης είναι πως, παρόλο που κάποιες θαρραλέες γυναίκες κατήγγειλαν, τελικά, τον κωμικό και έγιναν πιστευτές, οδηγώντας σε ένα προσωρινό cancel του, ο όγκος των θαυμαστών του παρέμεινε τόσο αξιοσημείωτα μεγάλος και ενθουσιώδης, που ο Λούι Σι Κέι επανήλθε δριμύτερος στα πράγματα.
Η κατάληξη της ιστορίας σε αφήνει εμβρόντητο και με μεγάλες αμφιβολίες για το αν οι φωνές για ισότητα και δικαιοσύνη είναι ειλικρινείς ή αποτέλεσμα μιας έκφρασης πολιτικής ορθότητας, κενής ουσιαστικού νοήματος.
«Σπίτι, όχι σπιτικό»
«Σπίτι, όχι σπιτικό» της Άνικα Μάγιερ. Η σκηνοθέτις παίρνει συνέντευξη από τη γιαγιά της, η οποία επιστρέφει στο παρελθόν, και συγκεκριμένα στην αστική μεταπολεμική Γερμανία, την εποχή του «γερμανικού οικονομικού θαύματος». Παρακολουθούμε την αφήγησή της, αλλά και διάφορα οικογενειακά φιλμάκια, τραβηγμένα με κάμερα super 8 στη διάρκεια των ΄50’ς και των ΄60’ς.
Μπροστά στα μάτια μας ξετυλίγονται εικόνες οικογενειακής ανεμελιάς και ευμάρειας, σε ένα ακριβό σπίτι με καταπράσινο κήπο, σε χιονοδρομικά κέντρα και σε διακοπές στη Βόρεια Θάλασσα. Αυτή την ανεμελιά, τη χαρά και τις υψηλές προσδοκίες ήθελε να καταγράψει ο πάτερ-φαμίλιας της οικογένειας (ο παππούς της σκηνοθέτιδας). Όμως, τα λόγια της γυναίκας του ανατρέπουν για μία ακόμα φορά τη θεωρία ότι μια εικόνα ισούται με χίλιες λέξεις. Θυμίζοντας αμυδρά, παρά την εντελώς διαφορετική θεματολογία, τη βραβευμένη με Όσκαρ «Ζώνη Ενδιαφέροντος», η ταινία της Μάγιερ μιλάει για τη γυαλιστερή επιφάνεια που κρύβει το απόκοσμο σκοτάδι του εκφοβισμού και της κακοποίησης.