Η εξέλιξη είναι θεμέλιος λίθος της σύγχρονης βιολογίας. Και σύμφωνα με τη «θεωρία της εξέλιξης των ειδών» του Δαρβίνου, ως εξέλιξη θεωρείται η αλλαγή στις ιδιότητες ενός πληθυσμού οργανισμών σε βάθος χρόνου. Μεταξύ δε των μηχανισμών εξέλιξης είναι η προσαρμοστικότητα, η παρέκκλιση και η μετάλλαξη. Αποδεικνύεται δε και πρακτικά το τελευταίο διάστημα, καθώς σε επίπεδο διεθνούς πολιτικής σκηνής έχουμε αλλαγές που φτάνουν στο σημείο να απειλούν με διάψευση τον Δαρβίνο: εκείνος έκανε λόγο για αλλαγές σε βάθος χρόνου.
Στην παρούσα φάση, ζούμε σε ένα διεθνές σκηνικό το οποίο μεταλλάσσεται ταχύτατα. Στη δε ευρύτερη περιοχή μας, αυτή της ανατολικής Μεσογείου, οι αλλαγές είναι ριζικές, σε σημείο που πλέον φαντάζει ως πιθανότερο σενάριο ακόμη και η αλλαγή συνόρων.
Και γι’ αυτό ακόμη, η λύση βρίσκεται στον Δαρβίνο που έλεγε ότι «στον αγώνα για επιβίωση κάθε είδους επικρατούν τα καταλληλότερα άτομα, εκείνα δηλαδή που είναι καλύτερα προσαρμοσμένα στο δεδομένο περιβάλλον που ζουν».
Η Τουρκία δείχνει εξαιρετική προσαρμοστικότητα στο νέο περιβάλλον, το οποίο δείχνει να το διαμορφώνει κιόλας. Οι δε ΗΠΑ -ιδίως υπό την ηγεσία Τραμπ- εμφανίζονται να ορίζουν τους… νέους κανόνες επιβίωσης των ειδών.
Η Ελλάδα δεν μπορεί παρά -και διπλωματικά- όχι μόνο να παρακολουθήσει και να ακολουθήσει, αλλά κυρίως να κατανοήσει τις νέες συνθήκες, να μετεξελίξει και να προσαρμόσει την τακτική της. Δεν θα είναι κάτι νέο, καθώς ήδη -με τις συμμαχίες και τις διεθνείς συνεργασίες- έχει διαμορφώσει η χώρα ένα διαφορετικό περιβάλλον. Πλην όμως, οι ανατροπές στη νοτιοανατολική Μεσόγειο και τα νέα δεδομένα που μοιάζει να εισάγει ο Τραμπ, απαιτούν ταχύτητα, ευελιξία και ενδεχομένως σκληρή εθνική γραμμή στη βάση των εθνικών συμφερόντων: για να υπάρχουν πιθανότητες «επιβίωσης» του είδους μας!
Αλλωστε, όπως είχε πει ο λόρδος Παλμερστον για τη χώρα του «η Μεγάλη Βρετανία δεν έχει σταθερούς φίλους. Εχει μόνο σταθερά συμφέροντα». Και, σαν από σύμπτωση, η ρήση αυτή της πολιτικής προσαρμογής διατυπώθηκε λίγα χρόνια πριν από τη θεωρία του Δαρβίνου. Αλλά, και με αφορμή τις τότε εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο και τον κίνδυνο να χάσει η Βρετανία τα χρήματά της αν δεν πετύχαινε η Ελληνική Επανάσταση. Η Ιστορία επαναλαμβάνεται…
ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ
16/1/2025