Είναι εξαιρετικό το γεγονός ότι ο Ράντιαρντ Κίπλινγκ δεν έζησε ούτε στις ημέρες μας, ούτε στην Ελλάδα. Διότι αν είχε συμβεί κάτι από τα δύο, είναι βέβαιο ότι ο νομπελίστας λογοτέχνης θα είχε διαφορετική διαδρομή και σίγουρα δεν θα μας είχε αφήσει παρακαταθήκη το υπέροχο ποίημα «Αν...». Θα ήταν δυνατό, για παράδειγμα, να παρακολουθούσε τα ελληνικά πολιτικά πράγματα και να έγραφε «αν να κρατάς μπορείς το λογικό σου»; Ή «αν και σε συκοφαντούν, εσύ να μη βυθίζεσαι στο ψέμα», ή «αν να ακούς αντέχεις την αλήθεια» και πολλά άλλα. Προφανώς και όχι. Θα τα είχε πετάξει τα χειρόγραφά του ως άχρηστα. Το μόνο που θα κρατούσε μπορεί να ήταν ο τίτλος: «Αν...». Και αυτό θα πρέπει να προβληματίσει εμάς με μια σειρά άλλων -διόλου ποιητικών- «Αν» και αποριών. Διότι σήμερα, που ολοκληρώνεται η προεκλογική περίοδος και ανοίγουν οι κάλπες, πρέπει να μας προβληματίσει η συμπεριφορά του πολιτικού συστήματος απέναντι στους πολίτες: ΑΝ για αυτά μας θεωρούν άξιους, ή ΑΝ αυτά εν τέλει μπορούν να μας προσφέρουν, ή ΑΝ αυτά τελικά θέλουμε, ή ΑΝ αυτά, πραγματικά, αξίζουμε... Οι απαντήσεις στις πιο πάνω απορίες θα λάβουν βασανιστική διάσταση αν επιχειρήσουμε να τις δώσουμε υπό το πρίσμα του βασικού κανόνα της αγοράς: του νόμου της προσφοράς και της ζήτησης. Είναι ενοχλητικό αν σκεφθούμε ότι το πολιτικό σύστημα, τελικά, μπορεί να μας προσφέρει αυτό που ζητάμε, ή αυτό που θέλουμε να καταναλώσουμε, ή αυτό -και όσο- μπορούμε να μεταβολίσουμε. Είναι μια ασφαλής και βολική επιλογή να τα ρίχνουμε όλα στο «σύστημα». Ομως οι πολίτες είμαστε αυτοί που και τους εκπροσώπους μας επιλέγουμε, αλλά και το επίπεδο και την ποιότητα του πολιτικού λόγου που θέλουμε. Πίσω από το παραβάν σήμερα δεν είναι ένα ψηφοδέλτιο. Είναι η φωτογραφία μας. Μην το ξεχάσουμε αυτό, αν μετά χαρακτηρίσουμε ελκυστικό ή αποκρουστικό το αποτέλεσμα.