Quantcast

Η δύσκολη επόμενη ημέρα

Η επόμενη ημέρα στην ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ενωσης δεν θα είναι πολύ διαφορετική από την προηγούμενη. Παρά τη βέβαιη ενίσχυση της ακροδεξιάς, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν παραμένει φαβορί για τα ηνία της Κομισιόν, εκτός και αν έρθει ο κατακλυσμός. Οι τελευταίες πανευρωπαϊκές δημοσκοπήσεις δεν δείχνουν κάτι τέτοιο. Σύμφωνα με τον ιστότοπο Euractiv, η συμμαχία του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, των Σοσιαλιστών και των Φιλελευθέρων θα συγκεντρώσει περίπου 400 έδρες, δηλαδή 20 λιγότερες από όσες κέρδισε το 2019. Για να επικυρωθεί η εκλογή της προέδρου της Κομισιόν, αν η Φον ντερ Λάιεν είναι πρόταση του Συμβουλίου, θα χρειαστούν 361 έδρες. Θεωρητικά, η κοινοβουλευτική ισχύς της συμμαχίας ΕΛΚ, Σοσιαλιστών και Φιλελευθέρων είναι επαρκής.

Εύκολο δεν είναι πάντως σε καμία περίπτωση. Ηδη κατά την ψηφοφορία που έγινε το 2019, η υποψηφιότητα της Φον ντερ Λάιεν έχασε το 13% των εδρών των κομμάτων που τη στήριξαν. Τα προηγούμενα πέντε χρόνια η 65χρονη πρόεδρος δεν έλαμψε και δημιούργησε πολλές αντιπάθειες. Η υποψηφιότητά της για μια δεύτερη θητεία έχει προκαλέσει ενστάσεις από πολλές χώρες και πολιτικές ομάδες. Στη συζήτηση που γινόταν όλο το προηγούμενο διάστημα στις Βρυξέλλες, αυτή ήταν η μεγαλύτερη ανησυχία. Οτι η Φον ντερ Λάιεν μπορεί να έχει τόσο πολλές διαρροές, ώστε να μην τα καταφέρει να συγκεντρώσει την απαραίτητη πλειοψηφία στην ψηφοφορία του Ευρωκοινοβουλίου.

Η ίδια το γνωρίζει και γι’ αυτό προσπάθησε να προσεταιριστεί την Τζόρτζια Μελόνι. Θέλει να ενισχύσει με τις ψήφους του κόμματος της Ιταλίδας πρωθυπουργού την πλειοψηφία που τη στηρίζει και να περάσει ανώδυνα το σκόπελο. Το έκανε, όμως, με τον γερμανικό τρόπο, πολύ άγαρμπα και κατάφερε να στρέψει ακόμα και τους Γερμανούς Σοσιαλιστές εναντίον της. Η ευρωομάδα των Σοσιαλιστών έστειλε ένα τελεσίγραφο στο ΕΛΚ και στην επικεφαλής υποψήφιά του: «Αν αναζητήσετε στήριξη από την ακροδεξιά, ξεχάστε τη δική μας». Χωρίς τους Σοσιαλιστές, όμως, τα νούμερα δεν βγαίνουν.

Ο έτερος πονοκέφαλος της Φον ντερ Λάιεν ακούει στο όνομα Μακρόν. Ο Γάλλος Πρόεδρος δεν τα πήγε καλά με τη Γερμανίδα επικεφαλής της Κομισιόν. Δεν τη θέλει και έχει αποφασίσει να τη βγάλει από τη μέση. Ηδη «σπρώχνει» για την κορυφαία ευρωπαϊκή θέση τον πρώην επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι.

Ο Μακρόν θα ανοίξει τα χαρτιά του πολύ πριν από την ψηφοφορία του Ευρωκοινοβουλίου, στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής που θα γίνει μία εβδομάδα μετά τις εκλογές στις Βρυξέλλες. Αν επαληθευτούν πάντως οι δημοσκοπήσεις, στις ευρωεκλογές τον περιμένει μεγάλο στραπάτσο και στο ΕΛΚ θεωρούν πως ακόμα και αν θέσει ζήτημα για τη Φον ντερ Λάιεν δεν θα είναι πειστικός. Για τον ίδιο λόγο στο ΕΛΚ πιστεύουν πως και η πρόθεση των Πρασίνων, να προτείνουν στη θέση της Φον ντερ Λάιεν τη Γερμανίδα υπουργό Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ, δεν θα περπατήσει. Η Μπέρμποκ ανήκει στο κόμμα των Πρασίνων οι οποίοι αναμένεται να έχουν μεγάλες απώλειες στις ευρωεκλογές. Το πιθανότερο είναι ότι η Φον ντερ Λάιεν θα τα καταφέρει, ακριβώς επειδή δεν υπάρχει κάποια εναλλακτική με ισχυρή υποστήριξη.

Για την Ε.Ε. αυτή δεν θα είναι η καλύτερη δυνατή εξέλιξη. Η νέα Κομισιόν θα είναι από τα πρώτα της βήματα υπονομευμένη και αδύναμη και θα εξαρτάται, σε όλη τη διάρκεια της θητείας της, από την καλή θέληση της Μελόνι για να επιτυγχάνει πλειοψηφίες. Χωρίς να προσπαθήσει η ίδια καθόλου γι’ αυτό, η Ιταλίδα πρωθυπουργός, που παρά την προσπάθεια εξωραϊσμού της από το ΕΛΚ λογίζεται στην ακροδεξιά, έχει βρεθεί σε θέση ισχύος και δεν θα έχει κανέναν ενδοιασμό να τη χρησιμοποιήσει.

Το παζάρι για τα αξιώματα και η καθημερινή λειτουργία της Κομισιόν την επόμενη πενταετία είναι, όμως, μόνο το ένα διακύβευμα των σημερινών ευρωεκλογών και πιθανότατα το έλασσον. Το μείζον είναι η αναστάτωση που μπορεί να προκαλέσει η άνοδος της ακροδεξιάς στο εσωτερικό των κρατών-μελών και ειδικότερα στον άλλοτε πανίσχυρο γαλλογερμανικό άξονα. Στη Γαλλία, όλα δείχνουν ότι ο Μακρόν θα πάθει πανωλεθρία και η Λεπέν θα θριαμβεύσει. Θα το αντέξει αυτό ο Γάλλος Πρόεδρος; Ή θα υποχρεωθεί να προκηρύξει πρόωρες εκλογές που πιθανότατα θα αναδείξουν τη Μαρίν Λεπέν στην εξουσία; Και πώς θα συμπεριφέρεται στην Ε.Ε. μια Γαλλία με πρωθυπουργό την Μαρίν Λεπέν; Στη Γερμανία, είναι πολύ πιθανόν ο Ολαφ Σολτς να βρεθεί επικεφαλής του τρίτου σε ισχύ κόμματος μετά τις ευρωεκλογές και αυτό πιθανότατα θα είναι το τελειωτικό χτύπημα για τον κυβερνητικό συνασπισμό στο Βερολίνο. Μπορεί η γερμανική κυβέρνηση να μην πέσει, γιατί κανέναν από τους τρεις εταίρους δεν συμφέρει τώρα η προσφυγή στις κάλπες, θα είναι όμως μια «κουτσή πάπια» έως το τέλος της θητείας της.

Μια Κομισιόν αδύναμη, που θα εξαρτάται για τις πλειοψηφίες από τη Μελόνι. Μια Γερμανία σε κυβερνητική κρίση διαρκείας και μια Γαλλία υπό τον έλεγχο μιας αντιευρωπαϊκής πολιτικής δύναμης. Το μέλλον της Ευρώπης προδιαγράφεται λαμπρό…