Η παγκόσμια μέρα του μικροβιώματος που έχει καθιερωθεί να γιορτάζεται στις 27 Ιουνίου έχει μήνυμα φέτος «Diversity Matters». Η αξία του μικροβιώματος και των ‘καλών’ μικροβίων είναι πλέον γνωστή, με νέα δεδομένα από μελέτες να αναδεικνύουν συνεχώς τις ποικίλες και σημαντικές ευεργετικές δράσεις τους στην υγεία του ανθρώπου.
Ο όρος μικροβίωμα προσδιορίζει το σύνολο του γενετικού υλικού και των προϊόντων όλων των μικροοργανισμών, που κατοικούν μέσα και στην επιφάνεια του σώματός μας. Αποτελείται από 10 έως 100 τρισεκατομμύρια μικροοργανισμών (βακτήρια, μύκητες, ιοί και πρωτόζωα) με 200 φορές περισσότερα γονίδια από τα δικά μας. Κάθε σημείο του σώματός μας έχει αποικισθεί με διαφορετική σύνθεση μικροοργανισμών ,την καλούμενη μικροβιοκοινότητα. Η πιο μελετημένη μικροβιοκοινότητα είναι του εντέρου, που αποτελεί το 95% του συνόλου των μικροοργανισμών που αποικίζουν το ανθρώπινο σώμα!
Ο αποικισμός του σώματός μας με μικρόβια ξεκινά κατά την ενδομήτρια ζωή από μικροοργανισμούς της μικροβιοκοινότητας του εντέρου, κόλπου και στόματος της μητέρας. Διαμορφώνεται από: α) το είδος τοκετού (καισαρική /φυσιολογικός) ,β) την ηλικία κύησης, γ) την σίτιση (μητρικό/τυποποιημένο γάλα), δ) αντιβίωση περιγεννητικά, ε) και τέλος από το είδος διατροφής τα τρία πρώτα χρόνια. Έκτοτε παραμένει σταθερή έως το τέλος της ζωής.
Ο κάθε άνθρωπος έχει το δικό του μοναδικό μικροβίωμα . Ωστόσο, χαρακτηριστικοί εκπρόσωποι σε κάθε μικροβίωμα είναι οι γαλακτοβάκιλλοι , τα bifido-βακτηριοειδή, οι εντερόκοκκοι και οι στρεπτόκοκκοι.
Σύμμαχος στην υγεία
Το μικροβίωμα θεωρείται πλέον ως το ??αόρατο όργανο??, άγνωστο μέχρι πρότινος, το οποίο είναι σημαντικός ρυθμιστής της υγείας του ανθρώπινου οργανισμού. Συμβάλλει στην ωρίμανση και λειτουργία του εγκεφάλου , του νευρικού συστήματος, του ανοσοποιητικού και του μεταβολισμού. Οι ??καλοί?? μικροοργανισμοί αποτελούν «σύμμαχο» στην πρόληψη και αντιμετώπιση των λοιμώξεων καθώς περιορίζουν την αύξηση και ανάπτυξη δυνητικά παθογόνων μικροοργανισμών , δρώντας ανταγωνιστικά έναντι αυτών.
Το μικροβιώμα του εντέρου έχει έντονη μεταβολική δραστηριότητα . Ιδανική τροφή για τους ??καλούς?? (συμβιωτικούς) μικροοργανισμούς του εντέρου αποτελούν οι ?άπεπτες??φυτικές ίνες. Τα μεταβολικά παράγωγά του είναι βιταμίνες, πρωτεΐνες, νευροδιαβιβαστές, επιγενετικοί παράγοντες , βραχείας αλύσου λιπαρά οξέα , ανοσοδιεγέρτες και πλήθος χημικών ενώσεων οι οποίες χρησιμεύουν στην μεταβίβαση των πληροφοριών προς τον εγκέφαλο, το νευρικό, το ανοσοποιητικό και το ενδοκρινικό σύστημα .
Απειλές για το μικροβίωμα
Το μικροβίωμα του εντέρου μας όμως πολλές φορές «απειλείται» από διάφορους παράγοντες που συνδέονται με τον τρόπο ζωής μας, τις συνήθειες μας αλλά και τη διατροφή μας. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα , που μπορεί να επηρεάσει τη σύσταση του μικροβιώματος, αποτελεί η χρήση αντιβιοτικών. Τα αντιβιοτικά δεν σκοτώνουν μόνο τον λοιμογόνο παράγοντα, αλλά και μέρος των ευεργετικών μικροοργανισμών της μικροβιοκοινότητας. Πολλές φορές, προκαλείται, ως ανεπιθύμητη ενέργεια, διάρροια είτε κατά την διάρκεια λήψης είτε μετά το τέλος της θεραπείας με αντιβιοτικά.
Προβιοτικά
Όταν λοιπόν συνταγογραφείται ένα αντιβιοτικό συνήθως συστήνεται και η χρήση ενός προβιοτικού. Βάσει του ορισμού του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), τα προβιοτικά είναι ζωντανά βακτήρια και ζυμομύκητες, τα οποία ονομάζονται ‘’καλοί’’ μικροοργανισμοί επειδή, όταν χορηγούνται σε επαρκείς ποσότητες ωφελούν τον οργανισμό και ειδικά το πεπτικό μας σύστημα.
Τα προβιοτικά τα οποία μπορούν να βρεθούν σε κάποια τρόφιμα (κυρίως σε γαλακτοκομικά) και συμπληρώματα διατροφής, είναι παρόμοια με τους μικροοργανισμούς που υπάρχουν φυσιολογικά στο έντερο μας. Τα σκευάσματα με προβιοτικά που συστήνονται θα πρέπει να έχουν αποδεδειγμένα οφέλη για την υγεία, μέσω επιστημονικών δεδομένων και μελετών. Σε γενικές γραμμές τα προβιοτικά είναι πολύ καλά ανεκτά από τον οργανισμό.
Προβιοτικά σε βρέφη & παιδιά
Ιδιαίτερα σημαντικά οφέλη μπορούν να έχουν τα προβιοτικά στη φυσιολογική λειτουργία του πεπτικού και του ανοσοποιητικού συστήματος των βρεφών & παιδιών. Η διατήρηση της ισορροπίας της φυσιολογικής χλωρίδας του γαστρεντερικού συστήματος έχει δειχθεί ότι συμβάλλει θετικά σε βρεφικούς κολικούς, διάρροιες, δυσκοιλιότητα, φούσκωμα και στη δυσπεψία.
Συγκεκριμένα ένα στέλεχος μπιφιδοβακτηρίου, το ΒΒ-12®, συγκεντρώνει πλήθος κλινικών μελετών σε βρέφη και παιδιά αναφορικά με την μείωση της έντασης και της συχνότητας των κολικών ενώ επιπλέον συμβάλλει στην καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και της γαστρεντερικής υγείας. Εξίσου ενδελεχώς μελετημένο για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια χρήσης του, είναι ένα στέλεχος λακτοβάκιλλου, το LGG®.
Τεκμηριωμένα προβιοτικά στελέχη
Η ELPEN, η πρωτοπόρος ελληνική φαρμακευτική βιομηχανία, παρακολουθώντας στενά τα νέα επιστημονικά δεδομένα γύρω από την υγεία, έχει αναγνωρίσει την αξία του μικροβιώματος.
Με γνώμονα τη φροντίδα για τον άνθρωπο, εισάγει στην αγορά των προβιοτικών, νέα σκευάσματα που περιέχουν πολύ καλά μελετημένα και τεκμηριωμένα προβιοτικά στελέχη, όπως το νέο σκεύασμα almora PLUS® BABY DROPS, που περιέχει τα LGG® και BB-12®. Το almora PLUS® BABY DROPS προτείνεται για την ανακούφιση των βρεφικών κολικών και την ομαλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος βρεφών και παιδιών.