Τα δεδομένα που συλλέγουν οι επιστήμονες, ως αυτή την ώρα, δείχνουν μια παραλλαγή με διπλάσιο αριθμό μεταλλάξεων από την ήδη πολύ μεταδοτική Δέλτα, ενώ παραμένει ακόμη άγνωστος ο τρόπος που μπορούν τα εμβόλια να αντιμετωπίσουν τον παραλλαγμένο αυτόν ιό.

Ο Guardian συνοψίζει μέσα από 8 ερωτήσεις-απαντήσεις τι γνωρίζουμε για τη συγκεκριμένη μετάλλαξη και γιατί αυτή προβληματίζει τους επιστήμονες.

Πότε εντοπίστηκε για πρώτη φορά η παραλλαγή;

Η παραλλαγή εντοπίστηκε την Τρίτη και επισημάνθηκε ως ανησυχητική λόγω του μεγάλου αριθμού των μεταλλάξεών της, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε «παράκαμψη» της ανοσίας. Αρχικά, η αύξηση των κρουσμάτων της συγκεκριμένης παραλλαγής εντοπίστηκε στην επαρχία Γκαουτένγκ της Νότιας Αφρικής, μια αστική περιοχή που περιλαμβάνει την Πρετόρια και το Γιοχάνεσμπουργκ, τις τελευταίες δύο εβδομάδες. Αυτοί οι δύο παράγοντες έθεσαν γρήγορα την παραλλαγή στο ραντάρ της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας, με τον επικεφαλής ιατρικό σύμβουλο της βρετανικής Υπηρεσίας Υγείας και Ασφάλειας να περιγράφει την Παρασκευή την παραλλαγή ως την «πιο ανησυχητική που έχουμε δει».

Από πού προήλθε;

Αν και αρχικά συνδέθηκε με την επαρχία Γκαουτένγκ, η παραλλαγή δεν προήλθε κατ’ ανάγκη από εκεί. Το παλαιότερο δείγμα που εμφάνισε την παραλλαγή συλλέχθηκε στην Μποτσουάνα στις 11 Νοεμβρίου. Οι επιστήμονες λένε ότι ο ασυνήθιστος αριθμός μεταλλάξεων υποδηλώνει ότι μπορεί να προέκυψε έπειτα από χρόνια λοίμωξη ανοσοκατεσταλμένου ατόμου, όπως ένας ασθενής με HIV/Aids, που δεν λαμβάνει θεραπεία.

Γιατί ανησυχούν οι επιστήμονες;

Η παραλλαγή έχει περισσότερες από 30 μεταλλάξεις στην πρωτεϊνική ακίδα -το «κλειδί» που χρησιμοποιεί ο ιός για να ξεκλειδώσει τα κύτταρα του σώματός μας-, αριθμός που είναι υπερδιπλάσιος σε σύγκριση με εκείνον που παρουσιάζει η παραλλαγή Δέλτα, η οποία έχει κυριαρχήσει πλέον σε όλο τον κόσμο. Μια τόσο δραματική αλλαγή έχει εγείρει ανησυχίες ότι τα αντισώματα από προηγούμενες λοιμώξεις ή εμβολιασμό μπορεί να μην ταιριάζουν πλέον καλά στην αντιμετώπιση της λοίμωξης. Με βάση τις γνώσεις για τη λίστα των μεταλλάξεων, οι επιστήμονες αναμένουν ότι ο ιός θα είναι πιο πιθανό να μολύνει ή να επαναμολύνει ανθρώπους που έχουν ανοσία σε προηγούμενες παραλλαγές.

Είναι πιο μεταδοτική η παραλλαγή της Μποτσουάνα;

Οι ειδικοί δεν μπορούν να δηλώσουν με βεβαιότητα κατά πόσον η παραλλαγή αυτή μπορεί να είναι πιο μεταδοτική, αν και η εικόνα που διαμορφώνεται είναι ανησυχητική.

Θα είναι αποτελεσματικά τα υπάρχοντα εμβόλια;

Εκείνο που ανησυχεί τους επιστήμονες είναι ο μεγάλος αριθμός μεταλλάξεων, κάτι που οδηγεί στο συμπέρασμα πως η νέα παραλλαγή ενδεχομένως να μπορεί να παρακάμπτει την υπάρχουσα ανοσολογική προστασία. Για την ώρα, οι όποιες προβλέψεις στηρίζονται σε θεωρητικές εκτιμήσεις και οι επιστήμονες σπεύδουν να κάνουν κλινικές έρευνες προκειμένου να εξακριβώσουν πόσο αποτελεσματικά είναι τα αντισώματα έναντι της νέας παραλλαγής. Οι επιστήμονες υποθέτουν πάντως πως η παραλλαγή θα αναγνωρίζεται από τα υπάρχοντα αντισώματα, ενδεχομένως όμως τα υπάρχοντα εμβόλια να παρέχουν μικρότερη προστασία. 

Μπορεί η παραλλαγή να προκαλέσει πιο σοβαρή νόσο;

Δεν υπάρχουν πληροφορίες ακόμη για το κατά πόσο η παραλλαγή της Μποτσουάνα οδηγεί σε πιο βαριά συμπτώματα, κάτι που παρακολουθούν οι επιστήμονες στη Νότια Αφρική προσεκτικά.

Μπορούν να τροποποιηθούν τα εμβόλια για να την αντιμετωπίσουν;

Το δημοσίευμα του «Guardian» αναφέρει πως υπάρχουν ομάδες που εργάζονται ακριβώς γι’ αυτό, να ενημερώνουν δηλαδή τα εμβόλια ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν την παραλλαγμένη ακίδα πρωτεΐνης. Κάτι τέτοιο έγινε άλλωστε και με τις παραλλαγές Βήτα και Δέλτα, παρότι τελικά αποδείχτηκε πως τα υπάρχοντα εμβόλια ανταποκρίθηκαν αποτελεσματικά.

Πόσο πιθανό είναι να εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο;

Η πλειονότητα των νέων κρουσμάτων της παραλλαγής της Μποτσουάνα καταγράφεται στη Νότια Αφρική, με λιγότερες μολύνσεις στην Μποτσουάνα και το Χονγκ Κονγκ. Ένα ακόμη κρούσμα εντοπίστηκε χθες στο Ισραήλ, ενώ το μεσημέρι της Παρασκευής ανακοινώθηκε και το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα στο Βέλγιο. Καθώς όμως η παραλλαγή φαίνεται να έχει υψηλή διάδοση στην κοινότητα της Νότιας Αφρικής, δεν είναι απίθανο να έχει εξαπλωθεί, χωρίς να είναι ακόμη ανιχνεύσιμη, και σε άλλες χώρες.

Πηγή: Guardian